TOHUMLARDAN GELEN MUCİZELER

Gün geçmiyor ki yeni beslenme trendleri çıkmasın… Her yıl yeni besinler gündemimize oturuyor. Bu noktada bilinmesi gereken ise besinlerin her birinin sağlığımız için bir mucizeyken zayıflama aracı olarak görülmesinin yanlış olduğudur. Son zamanlarda merak edilen besinlerin ilk üçünde ise Amaranth, kinoa ve chia yer alıyor.

İşte tohumlardan gelen mucizeler:

AMARANTH: Amaranthaceae familyasından olan tohumları yenebilen, renkleri koyu mordan kırmızıya ve altın rengine kadar değişiklik gösteren bir bitkidir. Baklagillerden olmamasına rağmen yüksek oranda protein içermektedir. Tahıllarda lizin aminoasidi yok olmasına rağmen amaranth bu esansiyel aminoasidi içermektedir. Amaranthın dikkatleri üzerine çeken bir diğer özelliği ise kolesterol düşürücü ve kanserle savaşan bir fıtokimyasal olan skualeni içermesidir. Skualen, tümörlere kan gidişini önleyebilecek bir antioksidandır. Diyabetli ratlar üzerinde yapılan bir çalışma, amaranthın kandaki glikoz değerini düşürdüğünü yani hiperglisemiyi önlediğini, insülin değerini arttırdığını, yükselmiş karaciğer fonksiyonu etkilerini normal sınırlara getirdiğini göstermiştir. Normalde sert bir tohum olan Amaranth bir tavada mısır patlağı gibi patlatılabilir veya haşlanarak yumuşatıldıktan sonra salatalara, yoğurda, çorbalara eklenerek tüketilebilir.

KİNOA: İnkaların tahıl ana olarak adlandırdığı kinoa; lif ve protein içeriği yüksek, glisemik indeksi düşük, glutensiz, beyaz, sarı, siyah, kahverengi, kırmızı ve mor renklerde olabilen bir tahıldır. 100 gram kinoada 13,10 gram protein vardır. Bu değer pirinçten üç kat, buğdaydan ise iki kat daha fazladır. Kinoanın lif içeriği ise diğer tahıllardan yaklaşık 2 kat daha fazladır. Lif içeriğinin yüksek olması bağırsak hareketlerinin düzenlenmesini sağlar. Hacimli dışkılamaya yardımcı olur. B2 vitaminini (ribofilavin) içeren kinoa beyin ve kas hücrelerinde enerji metabolizmasına katkıda bulunarak vücudun enerji üretimini desteklemektedir. Kinoa da aynı amaranth gibi lizin aminoasidini içeren tahıllar arasındadır. Yüksek demir içeriğine sahip olan kinoa; vegan beslenenler, kansızlık problemi olanlar ve kabızlık problemiyle karşılaşanlar için iyi bir alternatiftir. Ayrıca gluten içermediği için çölyak hastaları için iyi bir alternatiftir. Kinoa yüksek oranda antioksidan öncüsü manganezi içermektedir. Ayrıca süperoksit dismutaz enzim içeriği ile doku yenilenmesini sağlayarak serbest radikallerin olumsuz etkilerine karşı koruma sağlamaktadır.

CHİA: Bizler yeni yeni duymaya başlasak da birçok kanıta göre chia tohumu M.Ö 3500 yıllarında insanlar tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Aztekler ve Mayalar chia tohumunu öğütüp un olarak, presleyip yağ olarak, içme sularına karıştırarak kullanmışlardır. Chia tohumu mayaların dilinde ‘güç, kuvvet’ anlamına gelmektedir. Ve o dönemde kişilere uzun süre dayanıklılık sağladığına, kuvvet verdiğine inanmışlardır. Günümüze kadar yapılan çalışmalar ise bizlere chia tohumunun lif, omega yağ asitleri, kalsiyum, protein ve antioksidanları içerdiğini gösterdi. Bireyler genelde gün içerisinde tüketilmesi önerilen lif miktarının altında kalmaktadır. Chia tohumu lifin iyi bir kaynağıdır. Diyet lifi sindirimi yavaşlatır. Sindirim sistemindeki sıvıları genişleterek tokluk hissi sağlar. Aynı zamanda Chia tohumu kendi ağırlığını defalarca absorbe etme özelliğine sahiptir. Bu özelliği ile iştahınızı frenlemeye yardımcıdır. Günlük beslenmenize ekleyeceğiniz chia tohumu, günlük kalori alımınızı azaltmada etkili olacaktır. Chia tohumunun lif içeriği yüksek olduğu kadar omega-3 yağ asidi içeriği de yüksektir. Omega-3 yağ asidi kaynağı dediğimiz zaman herkesin aklına balık özellikle somon balığı gelmesine rağmen chia tohumunun somon balığından bile daha çok omega-3 yağ asidi içerdiğini söylemeliyim. Chia tohumu salatalara, soslara ve sebze yemeklerine eklenerek tüketilebilir. Su veya sütte şişirilerek jelleşme sağlandığında puding yapılarak tüketilebilir. Kan sulandırıcı ilaç kullanan kişiler ve hipertansiyon hastaları doktor ve diyetisyenlerine danışarak kullanmalıdır.