Tuzu Kesin Sağlığınızı Koruyun
Yazar Hale Taşgın • Diyetisyen • 16 Mayıs 2017 • Yorumlar:
- Tuzun fazlası, kan basıncını yükselttiğinden birçok hastalığa neden olmaktadır. Peki, tuz tüketimimizi nasıl azaltabiliriz?
Tuz tüketimi vücut fonksiyonları için oldukça gerekli olmasına rağmen fazla tüketimi kan basıncı dengesini bozduğundan oldukça zararlıdır.
Ülkemizde tuz tüketimi
Türkiye, dünyanın en çok tuz tüketen ülkesidir. Çoğu ülkede günlük tuz tüketimi günde 9-12 gram iken, bizim tuz tüketimimiz günde ortalama 18 gram civarındadır. Ülkemizde erişkin nüfusun yaklaşık üçte birinde yüksek tuz tüketimine bağlı olarak hipertansiyon hastalığı görülmektedir. Kan basıncı düzeyi ortalamamız da Japonya, Çin, İngiltere ve ABD den daha yüksektir. Bu durum toplum genelinde acilen tuz kullanımımızı kısıtlamamız gerçeğini ortaya koymaktadır.
- Diyetimizde tuzu kısıtlayalım
Diyette tuzun azaltılması sadece kan basıncını düşürmez, aynı zamanda yeni oluşabilecek koroner kalp hastalığı, myokard enfarktüsü ve felç riskini de azaltır. Hipertansiyon ayrıca mide kanseri, böbrek hastalığı riskini de azalır, kemikler korunur. Sağlık harcamalarında milyonlarca dolar tasarruf sağlanır. Şu an tüm ülkeler, tuz tüketimini azaltmaya çalışmaktadır.
Diyette tuz kısıtlanırken, tüm kaynaklardan gelen tuzun azaltılması gerekir. Özellikle gıdaların işlenmesi sırasında kullanılan tuzun azaltılması esastır. Çünkü endüstrileşmiş ülkelerde tüketilen tuzun %75-80’i işlem görmüş, ambalajlı, hazır olarak satılan gıdalardan alınıyor. Pişirirken veya yerken ilave edilen tuz sadece %10. Kalanı gıdalarda doğal olarak bulunandır. Asya ve Afrika ülkelerinde ise tuzun asıl kaynağı, pişirme sırasında ilave edilen veya soslar ve baharatlarda bulunan tuzdur.
- Ne kadar tuz?
Dünya Sağlık Örgütü, kronik hastalıkları önlemek için erişkinlerin günde 5 gramdan az tuz (2 gram sodyum /gün) kullanmalarını önermektedir. Bazı ülkeler, diyetlerindeki tuz hedeflerini belirlemiş ve bu yönde önemli bir yol kat etmiş durumdadır.
Ülkemizde başlıca tuz alım kaynakları beyaz peynir, turşu, zeytin, erişte, ayçiçeği çekirdeği, salça ve yemeğin tadına bakmadan tuz atmaktır. Ancak ekmeğin de tuz tüketimimizde rolü büyük ve sadece ekmekle günlük ihtiyaçtan fazlasını alıyoruz.
- Tuzu nasıl keseceğiz?
Tuzu birdenbire kesmek çok zordur. Azar azar azaltılırsa birkaç hafta içinde tat duyusu buna alışır. Herkesin diyetindeki tuzu mümkün olduğunca azaltması sağlık açısından oldukça önemlidir. Bu sebeple yemeğinizi pişirirken tuz eklemeyin.
- Restoranda yemeğinizin tuzsuz hazırlanmasını isteyin. Kahvenizi nasıl sade isteyebiliyorsanız, yemeğinizi de tuzsuz isteyin.
- Masadan tuzluğu kaldırın. Lezzet için nane, maydanoz, dereotu, çeşitli baharatlar, kırmızı toz biber kullanın.
- Limon ve sirke genelde tuzu pek aratmaz.
- Sucuk, pastırma, salamın tuz içeriği normal ete göre çok fazla, mümkün olduğunca az tüketin.
- Ketçap, mayonez, hardal, soya sosu gibi hazır sos ve bazı baharatların tuzlu olduğu bilin. Hazır sos almayın, kendi sosununu kendiniz yapın.
- Market alışverişlerinizde alacağınız ürünün içeriğine bakmayı alışkanlık haline getirin. Çünkü tuz tadı olmayan pek çok gıda aslında tuz deposu…
- Etiketteki değerin tuz mu, sodyum mu olduğuna dikkat edin. Verilen sodyum değeri ise bunu 2.5 ile çarparak tuz değerini bulabilirsiniz.
- Aynı üründe farklı markaların tuz içerikleri birbirinden çok farklı olabiliyor. Hepsini kontrol edip aynı gıdanın az tuzlu olan tercih edin.
- Sebze ve meyvelerin tuz içeriği düşük olduğundan özellikle tercih edin.
- Atıştırma için cips, kuruyemiş yerine meyve yiyin.
- Her gün biraz daha az tuz almaya özen gösterin.
Sağlıklı Günler