Uyku Bozukluğunun Psikolojisi
Yazar Burak Toprak • Psikiyatrist • 4 Ekim 2019 • Yorumlar:
Ortalama bir insan günde 7-8 saat arasında uyur ve bu nedenle yaklaşık olarak örümüzün üçte birlik gibi büyük bir kısmı uykuda geçer. Uyku, vücudun hem fizyolojik hem de psikolojik olarak ihtiyaç duyduğu bir süreçtir. Bu süreçte sanılan aksine vücut pasif değil aktif durumdadır.
Kaliteli ve yeterli miktarda uyku vücudun bir sonraki gün için ihtiyaç duyduğu enerjiyi toplamasına yardımcı olur. Ancak günümüzde birçok kişinin yaşadığı uyku bozuklukları kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Günümüzde yaklaşık olarak 80’den fazla uyku bozukluğu olduğu bilinmektedir. Uyku bozukluğu çeşitli rahatsızlıkların belirtisi olarak ortaya çıkabildiği gibi aynı zamanda bazı hastalıklarında sonucu olduğu görülür.
Uykusuzluğun Nedeni
Uykuya dalmada zorluk ya da uykunun kısa sürede kesilmesi olarak kabul edilen insomnianın üç farklı çeşidi vardır. Bunlar geçici, kısa süreli ve kronik insomnia olarak adlandırılır.
Yaklaşık olarak bir haftadan daha kısa süren durumlar geçici insomnia, bir hafta ile dört hafta arasında değişen sürelerde görülen durumlar kısa süreli insomnia ve dört haftadan uzun süren durumlar ise kronik insomnia olarak değerlendirilir. Hemen hemen her yaş grubundan insanda görülebilen bu rahatsızlık genel olarak psikolojik temellidir.
Özellikle insomnianın ana nedenlerinden başında stres gelmektedir. Bunun yanı sıra jet lag, tekrar eden rahatsız edici gürültü, madde ve alkol bağımlılığı ve bazı fiziksel rahatsızlıklar da uyku bozukluğuna sebeptir.
Uykusuzluk Tedavisi
Her ne kadar hangi tür uyku bozukluğunun ortaya çıkacağı kişiden kişiye göre değişse de uyku bozukluğu bir rahatsızlığın sonucu olarak ortaya çıktığında, uykusuzluğa neden olan rahatsızlığın ortadan kalkması ile beraber kendiliğinden düzelebilir. Ancak psikolojik nedenler kaynaklı uykusuzlukta ise bu problemin çözülmesi gerekmektedir.
Geçmiş ya da yakın dönemde yaşanan travmatik olaylar ve olumsuz duygu yüklemesi genellikle birçok problem ile beraber uykusuzluğu da beraberinde getirebilir.
Terapiler, meditasyon, EMDR gibi yöntemler sayesinde düzenli bir travma çalışması ile beraber uyku bozukluğu aşılabilmekte ve kişinin tekrar sağlıklı bir uyku düzenine kavuşması sağlanabilir. Kişinin uyku bozukluğu yaşaması durumunda uzman bir danışmandan yardım olması gerekir.