Yaşlılarda Düşmeler
Yazar Aydın Kaya • Nörolog • 20 Aralık 2021 • Yorumlar:
Düşmeler; özellikli yaşlı insanlar için ciddi bir sorundur. Zaten kronik hastalıklara ikincil yürüme güçlükleri, eklem şikayetleri nedeniyle hareketi kısıtlı olan bu hastalarda bir de düşmelerin eklenmesi hastayı tamamen yatağa bağımlı duruma getirebilir. Bu hastalarda yaşla ortaya çıkan görme sorunları,işitme sorunları, denge sorunları ve fiziksel sorunlar düşmeyi daha sık görünür hale getirmektedir.
Genel olarak düşmelerin nörolojik sebeplerine bakıldığında; senkop (bilinç kaybı), serebrovaskuler olay (beyin damarlarında tıkanma veya kanama) veya epileptik nöbet ön plana çıkmaktadır.
Nörolojik nedenler: Beyin damar hastalıkları, parkinson hastalığı, demans(alzheimer tipi ve diğer demanslar), epilepsi, vertigo, polinöropati gibi sinir ucu iltihaplanmaları
Kardiyak nedenler: Kalp krizi, kardiyak aritmi, hipotansıyon
Gastro-intestinal nedenler: Mide kanaması, ishal
Dahili nedenler:Hipotroidi, anemi, hipoglisemi, dehidratasyon
Fiziksel nedenler:Artrit, adele güçsüzlükleri
Psikiyatrik nedenler:Depresyon, kaygı bozuklukları
Diğer nedenler:Bazı santral sinir sistemi ilaçları
Her 7 yaşlıdan birinde anlamlı derecede yürüme bozukluğu ve her 4 yaşlıdan birinde baston, yürüteç gibi bir yardımcı cihaza gereksinim vardır. Ayrıca kaygan zemin, uygunsuz ışıklandırma gibi çevresel faktörler de düşmelerin yarısından sorumludur.
Ev içindeki düşmeler daha çok banyoda, yatak odasında ve mutfakta, ev dışındaki düşmeler ise daha çok basamak ve kaldırım kenarlarında olmaktadır.
Yaşlılarda düşmelerin genellikle birden fazla sebebi vardır ve çoğu yaralanma ile sonuçlanır.
Yaralanmalar, ağrılı yumuşak doku yaralanmaları, kalça, femur (bacak) , humerus (kol) , el bileği ve kaburga kırıkları, beyin kanamaları sıklıkla görülen yaralanmalardır. Bazı yaralanmalar hastaneye yatmayı gerektirir. Uzun süre yatmaya bağlı komplikasyonların ortaya çıkması ilerde yatağa bağımlı olmaya neden olabileceği için istenmeyen bir durumdur.
Önemli olan düşmeyi önlemek veya hastada düşme korkusunun gelişmesinin önüne geçmektir. Düşmeye neden olan alttaki sebepler düzeltilmelidir. Sağlıklı yaşam, fiziksel egzersiz ve dengeli beslenmeye önem vermek gerekir. Hastanın ev içinde düşmesine neden olabilecek engeller, yükseltiler ortadan kaldırılmalıdır. Düşme korkusu gelişmeden başta destekli yürüme, sonrasında hastanın kendi başına yürüme egzersizleri yapması sağlanmalıdır.