Yeni Anne Olmanın Psikolojik Etkileri ve Postpartum (Doğum Sonrası Depresyon)

Anne doğum yaptıktan sonra ilgi, sevgi, şefkat bekler ancak genelde herkes bebeğe yoğunlaşır ve bu durum yeni doğum yapmış bir kadını derinden üzmektedir. Bebeğe gösterilen ilgi, anneye nasıl olduğunun sorulmaması, anneye yardımcı olunmaması, dış görünüşüne ithafen söylenilen sözler yeni doğum yapmış anneleri derinden üzmektedir.

Yeni doğum yapmış annelerde hormonların ani değişmesi sonucu ‘annelik hüznü’ denilen bebek doğduktan sonra ilk 10 gün içerisinde devam eden, annenin hüzünlü olma, üzgün görünme durumu beklenilen bir durumdur. Bu duruma bebeğe alışamama, huzursuzluk, yoğun kaygı, sık sık değişkenlik gösteren duygu durum da eklenebilmektedir. Aslında bakıldığında ‘uyum süreci’ olarak geçmektedir, anneler bebeğe ve anne olmaya alışma süreci içerisinde bunları ilk on gün derinden yaşamakta ve bu durum zamanla azalmaktadır. Ancak bu durum zamanla azalmıyor ve aylarca sürmeye devam ediyorsa o zaman postpartum depresyon olarak ele alınır. Bebek yetiştirme sürecinde, biyolojik ve psikososyal değişikliklerle, anne de genetik yatkınlıkta varsa postpartum depresyona neden olabilmektedir.

Postpartum depresyona dair semptomlara daha detaylı bakıldığında kişinin kendisini umutsuz, suçlu, yetersiz hissetmesi, sürekli gelen ağlama hissi, bebeğe karşı ilgisizlik, bebeğin bakımına dair işleri yapmada isteksizlik, odaklanma ve hafızada oluşan güçlükler, sosyal izolasyon, kimseyle görüşmek istememek sık görülmektedir. Postpartum depresyon oldukça sık görülmektedir. %10-15 sıklık oranı verilmektedir ancak bu oran değişebilmektedir. Bu kadar yaygın rastlanmasına neden olan risk faktörleri vardır örneğin; eşinin desteğini görememe, çok genç yaşta anne olmak, daha önce anne adayının depresyon, kaygı, vb. türü bir rahatsızlık geçirmiş ya da geçirmekte olması gibi etmenler sayılabilmektedir.

Peki postpartum depresyonu olan bir anneye nasıl destek verilmeli? Böyle bir durum söz konusu ise öncelikle annenin psikolojik destek alması önerilmektedir. Daha sonra yapılabilecek şeyler arasında en başta eş desteği gelmektedir. Eşin vereceği manevi destek anneyi rahatlatmakta, annenin daha iyi hissetmesine olanak sağlayabilmektedir. Buna ek olarak yemek hazırlamak, bebeğe bakmak, annenin kendine zaman ayırmasına olanak sağlamak, ev ihtiyaçlarını karşılamak, pozitif olarak sosyal destek vermek, güzel sözler söylemek, iltifatlarda bulunmak annelerin daha iyi hissetmesini sağlayacaktır. Araştırmalar özellikle eşinden, annesinden ve sosyal çevresinden destek alan kadınların postpartum depresyona daha az yakalandıklarını göstermektedir. Bu yüzden yakın çevresinin destek vermesi böyle bir durum söz konusu olsa bile anneye iyi gelmektedir.