Bebeğinizde Otizm Olabilir Mi?
Yazar Melisa Burçin Oral • Psikolog • 13 Temmuz 2021 • Yorumlar:
GELİN BİR BAKALIM…
Otizm genellikle 3 yaşında başlar ve bireyin ömrü boyunca devam eder.
Kişinin etrafıyla sözel ve sözel olmayan şekilde ilişki kuramaması ile fark edilebilen bir gelişimsel bozukluktur.
Günümüzde birtakım basit testler uygulanarak erken tanısı yapılıyor.
Özellikle erken tanı sayesinde ve uygun bir rehabilitasyon programı ile bireyler topluma kazandırılabiliyor.
PEKİ BEN ANNESİ/BABASI OLARAK NASIL ANLAYACAĞIM?
Otizmliçocuklarda işaret dili gelişmemiştir, nesneleri işaret etme, takip etme, kafalarıyla onay verme gibi davranışlar görülmez.
Bir yaşına gelmiş bebeğiniz hala oynamak istediği oyuncağı işaret edemiyorsa otizmden şüphelenebilirsiniz. Bu bebekler sevildiğinde gülümseme ve sarılmayla karşılık göstermez.
Otizmli bebeklerde diğer bebeklerde tipik olan yüzleri ve davranışları taklit etme yetenekleri de yoktur. Birçoğu, belirli nesneleri veya kişisel olarak ilginç buldukları konulara takılır.
Çevresindeki insanlar onun anlattıklarına karşı ilgisiz olsa bile, ilgi çekici buldukları bir konuyu konuşmakta ısrar ederler, söylemek istedikleri bitmeden de susmaz sürekli aynı şeyi tekrar ederler.
DOKTORA GİTTİNİZ EVET ÇOCUĞUNUZ OTİZMLİ PEKİ BUNDAN SONRA SİZİ NASIL BİR HAYAT BEKLİYOR?
Otizmli çocuğa sahip anne babalar çocuklarının hastalıklarını ilk öğrendiği an “Ne yapacağım? Nasıl bakacağım? Nasıl büyüteceğim?” diye düşünüp karamsarlığa kapılırlar. Aslında çocuklarının hastalığının gerilemesinde çok büyük role sahipler ama panikten dolayı farkında değiller…
Şöyle ki , anne babaların bu hastalığı öğrendikleri an itibariyle onlara düşen ilk görev; bu hastalığın her çocukta görülebileceğinin bilincinde olmaları, bu duruma alışmaları gerektiğidir.
Hastalık karşısında dimdik durmaları, bunu çocuğa yansıtmamaları ve çocuklarındaki davranış bozukluklarına karşı bilinçli olmaları gerekir.
Örneğin ; ebeveynlerinin üzerine bir eşya fırlatabilir, yüksek ses çıkarabilir, çığlık atabilirler. Bunları tamamen ilgiyi kendi üzerlerine çekmek için yaparlar. Bir işten kaçınmak için anlamsız bir şekilde ağlamaya başlayabilirler ya da sevmediği bir işi yarım bırakmak için mızmızlanabilirler.
Çocuklarının bu tip davranışları anne baba için kılavuz niteliğindedir. Çünkü bu davranışları en aza indirgemek hatta yok etmek mümkündür.
Anne babalar, bu davranış ve hareketleri tespit edip bir liste çıkarmalı; çocuğu rahatsız eden huzursuzlanmasına ve bağırmasına sebebiyet veren davranışlardan kaçınmalıdır.
Çocuğu etkileyen unsurların tespiti için ; çocuk çok iyi gözlenmelidir. Çünkü vereceği tepkiler onunla bir nevi iletişim kurmayı sağlayacaktır.
Çocuğa rahatsızlık veren hareketlerin listesi çıkarıldıktan sonra aile ve uzmanlar detaylı bir şekilde bu listede önem arz eden davranışlara karşı bir tutum belirlemelidir. Eğer çocukta kendini ya da çevresindeki kişilerden herhangi birini ısırmak gibi bir davranış gelişmişse öncelik bu davranışlardan başlanmalıdır.
BU İŞİN SIRRI SABIR DEĞERLİ EBEVEYN….
Tüm bunlar yapılırken çocuğun üstüne çok gidilmemeli. Güzel bir dille onunla konuşulmalı ve çocuk rahatlatılmalıdır. Sabırlı bir şekilde çocuğa doğru yolu göstermek gerekir.
Bir problemi hemen çözmeye çalışmak çocukta anne babaya karşı olan güveni azaltıcı bir etki yapabilir. Bu sebeple problemler yavaşça alıştıra alıştıra çözülmeye çalışılmalıdır.
Başarılı bir gözlemle, gerekli eğitimler verilerek otizm hastası çocuk normal yaşama daha iyi bir şekilde adapte olacak ve gelecekte yaşaması muhtemel sorunlar bu şekilde ortadan kaldırılacaktır. Hem çocuğun kendisi hem de anne babası için daha rahat bir yaşam olanağı bu şekilde sağlanacaktır.
GENETİK OLABİLİR Mİ?
Otizmin nedeni halen tam olarak bilinmiyor. Genetik olduğu düşünülmekle beraber erkeklerde kızlara oranla daha sık görülüyor.
Otizmlilerin %70lik bir kısmında zeka geriliği de görülebiliyor. Sadece %’10 luk bir kısmında ise üstün zeka görülmekte.
Otizm ile birlikte birkaç rahatsızlık da görülebilir özellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, duygu durum bozuklukları ve epilepsi en sık rastlanılan rahatsızlıklardan.