BRONŞİOLİT

BRONŞİOLİT

Bronşiolit akciğerlerin en küçük hava yolları olan bronşiollerin viral enfeksiyon sonucu tıkanması ile ortaya çıkan klinik bir tablodur. Özellikle iki yaş altı çocuklarda görülür. Virusların neden olduğu bu tablo kış ayları ve ilkbaharda sık ortaya çıkar.

Akciğerlerin en küçük parçası olan bronşioler viruslar tarafından uyarılarak bu bölgede ödeme yol açarlar. Gelişen bu ödem sonucu bronşiollerin içinde muköz tıkaçlar oluşur. Bronşiollerin küçük olduğu bebeklerde oluşan bu tıkaçlar hava yolu tıkanıklığına yol açarak ciddi tablolara neden olmaktadır.

Bronşiolite yol açan nedenler viruslardır.

• Respiratuvar Sinsisyal virus (RSV)

• Adenovirus

• Influenza

• Parainfluenza virusları ve mikoplazma bronşiolit neden olmaktadır. Bronşiolite yol açan esas etken respiratuvar sinsisyal virus (RSV) dir. RSV ilkbahar ve kış aylarında salgınlar şeklinde seyreder. Özellikle yağmurlu mevsimlerde salgınlar belirginleşir.

Toplumun büyük bir kısmı üç yaşına kadar RSV virusu ile karşılaşır. Genellikle ilk RSV enfeksiyonu şiddetli seyretmekte, tekrarlayan enfeksiyonlar ise hafif geçirilmektedir. İki yaşından büyük çocuklar RSV ile karşılaştığında bronşiolit tablosu oluşmaz solunum yolu hastalığı görülür. İki yaşından küçük bir çocuğun RSV ile karşılaşması sonucu bronşiolit gelişir.

Bronşiolit belirtileri nelerdir?

• İlk belirtiler burun akıntısı

• Öksürük

• Ateş

• İştahsızlık dır.

Enfeksiyon tablosu ilerler ve üst solunum yolu bulgularına ilave olarak bronşiollerin tutulumu sonucu

• Solunum sayısında artma

• Hışıltı solunum

• İnatçı öksürük

• Beslenme güçlüğü ortaya çıkar.

İki aydan küçük bebek ve prematüre bebeklerde solunum kesilmesi (apne) gelişebilir. Ciddi vakalarda burun kanatlarının solunuma iştirak etmesi, zorlu solunum tabloya ilave olur. Oksijen düzeyinin düşmesi (hipoksi) ve morarma (siyanoz) gelişebilir. Ateş her bronşiolit vakasında görülemeyebilir.

Bronşiolit tanısı: öykü ve fizik muayene bulgularına göre konulmaktadır. Kan testleri ve akciğer grafisinin tanıda yeri yoktur. Gereksiz laboratuvar incelemesi yapılmamalıdır. Kesin tanı virusların solunum yolu salgılarından izole edilmesi ile konur.

Bronşiolitli bir hastada ;

• Solunum güçlüğü

• Deride morarma

• Sarı ve yeşil renkli koyu burun akıntısı

• Ateş

• İdrar miktarında azalma

• Ağız kuruluğu

• Göz yaşının azalması belirtileri varsa ve bebek 2-3 aylıktan küçükse acilen müdahale edilmesi gerekir.

Tedavi ;

Akut bronşiolit tedavisi destekleyici tedavidir.

Hastanın solunum sıkıntısına giderilmesi hidrasyonun düzenlenmesi ve komplikasyonların önlenmesi sağlanmalıdır.

Uzun yıllar bronşiolit tedavisinde kullanılan ilaçların bugün tedavide önerilmediğini görmekteyiz. (Amerikan çocuk akademisi,2014)

İki yaşından küçük çocuklarda;

• Salbutamol tedavisi etkisinin yeterli olmadığı görüldüğünden vazgeçilmiştir.

• Epinefrin tedavisi önerilmez.

• Kortikosteroid tedavisinin yeri yoktur.

• Antibiyotik tedavisi yapılmaz. Eğer viral nedenle birlikte bakteriyel etmen düşünülürse ancak o zaman verilebilir.

• Hidrasyonu iyi olmayan ve ağızdan alamayan hastalara damar yoluyla sıvı verilebilir.

KORUNMADA:

• Bebeklerin anne sütüyle beslenmesi

• Sigara içilen ortamdan uzak kalınması

• Sık el yıkanması ve gereken durumlarda maske kullanımı sağlanmalıdır.

• Yüksek riskli bebeklerde RSV monoklonal antikor (palivizumab) 15mg/kg maksimum 5 ay uygulanmak üzere ilk bir yılda verilebilir.

Bronşiolit genellikle iki ile beş gün içinde düzelir. Bazı çocuklarda hışıltının devam ettiği görülmektedir. Bu süreç prematüre bebek ve akciğer, kalp hastalığı olan bebeklerde uzayabilir. Çoğu zaman RSV bronşiolit, tekrarlayan hışıltı nöbetleri ile karşımıza çıkmaktadır. Süt çocukluğunda geçirilen bronşiolite bağlı bulgular yıllarca devam edebilir. Süt çocukluğu döneminde bronşit geçiren çocuklarda astma olasılığı yüksektir.

• BRONŞİOLİT KLİNİK BİR TANIDIR.

• AKCİĞER GRAFİSİ VE KAN İNCELEMELERİNİN TANIDA YERİ YOKTUR.

• BRONŞİOLİT VİRUSLARIN NEDEN OLDUĞU KLİNİK BİR TABLODUR.

• TEDAVİDE ANTİBİYOTİKLER VERİLMEZ. SOLUNUM YOLUNU RAHATLATMAYA YÖNELİK TEDAVİ ÖNERİLMEZ.

• BRONŞİOLİT - ASTMA İLİŞKİSİ UNUTULMAMALIDIR.

Anahtar kelimeler;

• Bronşiolit

• Viral Enfeksiyonlar

• Astma