Damgalama - Stigmata

Damgalama veya stigma, bir kişiye veya bir grup insana belirli özellikleri, davranışları veya kimlikleri nedeniyle dominant toplum tarafından olumsuz bir etiket yapıştırılması ve bu etiketin onların sosyal kimliklerini olumsuz etkilenmesine neden olan acımasız bir süreçtir.

Bu, genellikle kasıtlı olarak oluşturulan, anlayış eksikliği, önyargılar ve yanlış bilgilendirme sonucu ortaya çıkar ve mağdur bireyler veya gruplar üzerinde ciddi sosyal ve psikolojik travma edici etkiler yaratır.

Damgalama ne yazık ki insanlık tarihi kadar eskidir ve rakibi yok etmek için kurşun asker oluşturmanın en etkili yolu olmuştur.

Damgalama iki taraflı olabilir. Genelde güçlü tarafın zayıf tarafa yaptığı damgalamalar travmatik etki oluşturur. Maksat zayıf tarafa yaptığı haksızlıkları basite indirerek zulmünü legalize etmektir. Damgalama ile hem yapacağı haksızlıkları zulüm düzeyine çıkarabilir hemde bu zulmünü devam ettirmek için kendi taraftarını da sıkılaştırmış olur. Böylelikle şeytanlaştırılan yani damgalanan insanlara sorgulanmadan zulüm eder ve zulmüne destek de bulabilirler.

Zayıf tarafın damgalama niteliğindeki yaklaşımı daha çok zorbalık gördüğü kesimi tanımlamak ve kendisinin durumunda olan yakın çevresini koruma amaçlıdır. Kendisi ve çevresinin mazlum olduğu inancını yeşertme ve hayatta kalabilme ruhsal olarak koruma amaçlı etiketlemeler yapmayı içerir. Maksadı aşsada genellikle dominant tarafa zarar verme gücüne erişemezler.

Damgalama bir toplum için kısa vadede yararlı gözüksede orta ve uzun vadede her haliyle talafisi zor  yaralar açar. Toplumun doğal süreci içinde olgunlaşmasına zarar verir. Damgalama toplumların alt gruplara, karşıt siyasi görüşlere, dinlere, mezheplere, cemaat ve tarikatlara uygulanması şeklinde olabileceği gibi ülkeler düzeyinde de olabilir.

Ancak hepsinde amaç aynıdır, karşı tarafı etiketleyerek sorgulamadan istenileni yapacak bir taraftar oluşturmaktır… Bu bireylerin topluma üretim yada katma değer anlamında çok katkıları olamaz. Kendilerini yönetemeyen toplum ve bireyler her zaman için bumerang etkisiyle hareket edebilir ve kendileri içinde zararlı hale gelebilirler.

İnsanlık suçu olan damgalama ile mücadele bütün kurumlarıyla karşı koyma devlete ait bir sorun olsada bütün unsurlarıyla halkında bilinçlendirilip katkı sağlanası gereklidir.

Farkındalığı arttırmak için Damgalama haftası veya günü belirlenmesi gerekir kanısındayım…