DEHB(Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite)
Yazar Berk Horzum • Dil Ve Konuşma Terapisti • 24 Temmuz 2022 • Yorumlar:
DEHB aşırı hareketlilik, dikkat sorunları ve istekleri erteleyememe(dürtüsellik) belirtileri olan psikiyatrik bir rahatsızlıktır.
Aşırı hareketlilik(hiperaktivite)
Çocuk kendi yaşıtlarıyla kıyaslandığında daha fazla hareketlidir.
Dikkat sorunları
Dikkatin bir noktaya toplanabilmesinde zorluk.Dış uyaranlarla dikkatin kolayca dağılabilmesi.
Dürtüsellik
Acelecilik, istekleri erteleyememe, başkalarının sözlerini kesme. Ve hepsi bir arada bulunmak zorunda değildir.Bir kişide sadece dikkat eksikiği veya aşırı hareketlilik-dürtüsellik görülebilir. DEHB olan çocuklarda çok değişken ruh hali gözlemlenebilir.Fakat unutulmamalıdır ki DEHB tedavi edilebilir
DEHB Nedenleri Nelerdir?
DEHB, ebeveynlerin ve öğretenlerin davranış problemlerinden kaynaklı değildir. DEHB genetik nedenli, nörobiyolojik bir hastalıktır.
İzlem Çalışmaları Ortaya Koymuştur ki;
DEHB olanların olmayanlara göre okulu bırakma oranı %32-40
Üniversiteyi bitirme oranı%5-10
Çok az veya hiç arkadaşa sahip olmama oranı %50-70
İş hayatlarında düşük performans oranı %70-80
Antisosyal aktivitelere katılma oranı %40-50
Sigara ve madde kullanma oranı çok daha yüksektir.
Kişilik bozukluğu gösterme oranı %18-25
2 Farklı şekillerde yaşamlarını yanlış yönlendirme ve tehlikeye atma durumları çok daha yüksektir.
Dikkat Eksikliği Belirtileri
Sabit durması gereken yerde duramayıp sürekli hareket etmek
Çok konuşma
Aceleci olma
Çevresiyle iletişimde problem yaşama
İstek ve dürtülerini engelleyememe
Karşıdaki kişiyi dinlemiyor gibi görünme
Düzenli ve planlı olamamak
Rutin işleri unutma
Ayrıntıları atlama
Bir işi bitirmeden diğerine geçme
Hiperaktivite Belirtileri
Ellerin, ayakların sürekli hareket halinde olması
Yerinde duramama
Soru tamamlanmadan cevaplamaya çalışma
Karşıdaki insanın sözünü kesme
Sıra bekleyememe
Herhangi bir şeyi sessiz yapamama
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivitenin Toplumda Görülme Sıklığı Nedir ?
DEHB, toplumda görülme sıklığı %5-7 gibi çok yüksek orandadır. Çocuklukta başlayıp %60-70 oranında yetişkinlikte de devam edebilen bir rahatsızlıktır. Okul öncesi, ilkokul ve ergenlikte uzun süre dikkat gereken işleri yapamama aynı zamanda ikili ilişkilerde zorlanma, acelecilik gibi genel olarak aynı belirtiler görülür.
DEHB’nin Olumsuz Olduğu Kadar Olumlu Yanları Da Vardır
Bunlar;
Enerjik olma
Yaratıcılık
Cana yakın olma
İnsanlara kolayca güvenebilme(bazen gerekenden fazla)
DEHB Tedavisi
DEHB olan birey eğer çocuksa çocuk-ergen psikiyatri birimi uzmanı tarafından tanı konulmalıdır. Yetişkinse erişkin psikiyatrisine danışılmalıdır.Tedavide ilk adım psikoeğitimdir. Aile bilinçlendirilmeli, nasıl bir tedavi planı yapılacağı ve tedavi olunmadığı takdirde ne gibi problemler çıkacağı hakkında bilgilendirilmelidir. Tedavi edilen hastanın yaşı önemlidir, eğer tedavi gören çocuk veya ergense ailenin tedaviye yardımcı olması olumlu katkı sağlayacak, iyileşme hızını belli ölçüde arttıracaktır. DEHB tedavisi hastanın kriterlerine göre ilaç kullanımı ve terapi yöntemiyle yapılır. İlaç tedavisinde ilacın dozu uzman tarafından ayarlanmalıdır. İlaç tedavisiyle eş zamanlı uygulanan bilişsel-davranışçı terapi, neurofeedback , playattention ve dikkat arttırma eğitimi gibi yöntemler tedavide hızlı etki başlangıcı ve daha iyi iyileşme oranları sağlamaktadır.Terapiler ise psikoterapi ve psikososyal terapidir. DEHB ilaç tedavisi ve psikoterapinin birlikte kullanımıyla da tedavi edilebilir.
Ebeveynlere Tavsiyeler
Net ifadeler ve rutinler oluşturma 4 Çocuğunuzun sadece olumsuz değil olumlu yanlarını da görmeye çalışın Birlikte oyun oynayın Tartışmalardan kaçının Konuşurken göz teması kurun.