EMDR Nedir Ne İşe Yarar?
Yazar Fahrettin Özçelebi • Psikolog • 17 Haziran 2020 • Yorumlar:
Dr Francine Shapiro, parkta yürüdüğü bir gün, günümüzde de bilgi işleme modeli olarak kullandığımız göz hareketlerinin kendisini rahatsız ettiğini düşündüğü bazı anılarının rahatsız edici semptomlarını ortadan kaldırdığını fark eder ve bunun üzerine araştırmalar yapmaya başlar. İnsanı rahatsız eden düşünceler veya anılar söz konusu olduğunda gözlerin belirli bir düzende ve hızda hareket ettirilmesi sonucunda olumsuz düşüncelerin bilinçten sıyrıldığını keşfeder. Olumsuz anı tekrar hatırlanmaya çalışıldığında daha önce oluşan semptomların tekrar oluşmadığı görülür. Daha sonrasında ise düzenli bir şekilde uygulanabilmesi ve aynı etkiyi diğer rahatsızlık duyan kişilerde de gösterebilmesi amacıyla bir protokol geliştirilir ve bilimsel araştırmalar kapsamında uygulanmaya başlanır. Yapılan onca bilimsel araştırmanın sonucunda ise 1995 yılında EMDR Terapisi hakkında bir ders kitabı yayımlanır. Günümüzde Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından bir terapi yöntemi olarak kabul gören EMDR, aynı zamanda savunma bakanlıkları tarafından travmaya maruz kalmış askerlin travma sonrası stres bozukluğu tedavisi için de kullanılmaktadır.
EMDR’ da Prosedür Nasıl İşliyor ve Değişim Nasıl Sağlanıyor?
Yaşadığınız her yeni deneyim, beyninize yeni bir bilgi olarak gider. Örneğin yaşadığınız bir şiddet, taciz veya trafik kazası olayında beyniniz bazı bilgiler edinir. Bu bilgiler, olayı yaşadığınız gün gördüğünüz görüntüler, aldığınız kokular, duyduğunuz sesler hatta tatlar olarak yer edinir. Beyin için yaşanılan bu olay ve edinilen tüm bilgiler işlenemeyecek ağırlıktaysa, aradan aylar hatta yıllar geçmesine rağmen siz bu olayı her hatırladığınızda, olaya dair benzer bir görüntü gördüğünüzde, benzer koku ya da tat aldığınızda veya ses duyduğunuzda rahatsız eden hatıralar yeniden canlanır. EMDR ile geçmişte yaşadığınız ve belleğinizde işlenemeden kalan bu bilgilere ulaşılır ve beynin bilgi işleme sistemi uyarılır. Kısa süreli göz hareketleri, bilatarel dokunuşlar veya EMDR ses cihazı yardımıyla 30-45 saniyelik setler uygulanarak sıkışıp kalmış olan olumsuz anılarınızın bir öğrenme deneyimine dönüşmesi ve çözüme götüren yeni bağlantılar yapması sağlanır. Bir örnek vermek gerekirse tecavüz mağduru bir kadının yaşadığı travmatik olaya karşı hissettiği duygular ”utanç ve korku” kendisi ile ilgili olumsuz inancı ise ”ben güçsüz biriyim veya değersizim” iken, EMDR işlemesi sonrasında ”utanç bana ait değil, ben güçlü bir kadınım” şeklinde daha sağlıklı ve özgüvenli duygular ve düşünceler geliştirmesi sağlanır.
Hangi Sorunların Danışmanlığında Kullanılır:
Başta tüm travmatik olayların ortaya çıkardığı semptomlar olmak üzere;
Panik atak
Sosyal fobi
Depresyon
OKB
Cinsel, fiziksel ve duygusal istismar
Cinsel saldırı
Rahatsız edici anılar
Doğum ile ilgili yaşanan travma ve kaygılar
Uçma Korkusu
Uyku hakkında korku ve endişe
Performans kaygısı: Aktörler, sporcular, müzisyenler ve eğitmenler için yaşanabilecek sahne korkuları
Performans geliştirme
Sınav Kaygısı
İhanet ve reddedilme duyguları
Öfke Kontrolü
Çocukların yaşadığı kaygı ve korkular