Hepatitler

Karaciğer enzimlerinin yükselmesine hepatit denir ve iltihap göstergesidir. İltihabın nedeni yağlanma, alkol, mikroplar, ilaçlar, kimyasal maddeler ya da safra tıkanıklığı olabilir. Hepatitli kişide halsizlik, çabuk yorulma, karın ağrısı, gözlerde sararma, bulantı gibi şikayetler olabilir. Karaciğer enzimleri denilen testlerde yükseklik bulunursa mutlaka araştırılmalıdır. Çünkü hepatit tedavi edilmediğinde siroz, kanser hatta ani ölüme neden olabilir. Son zamanlarda bitkisel ilaçların toplumumuzda giderek fazla kullanılması karaciğere çok ağır zarar verebilir. Bir başkasına iyi gelen basit bir ağrı kesici ya da bitki çayı sizde karaciğerin hızla tahribine ve ölüme sebep olabilir. Bu duruma en klasik örnek mantar zehirlenmesidir. Doğadan toplanan mantarların hangisinde karaciğer için zehirli maddelerin olduğu anlaşılamamaktadır.

Obezitenin yaygınlaşması karaciğer yağlanmasını artırmaktadır. Uzun yıllar karaciğer yağlanmasına bağlı hepatiti olanlarda siroz ve karaciğer kanseri görülmektedir.

Hepatit virusları karaciğerde iltihap yapan viruslardandır. Hepatit A, B, C, D ve E tipleri vardır. Hepatit A ve B’ye karşı etkili aşılar bulunmaktadır. D virüsü da B virüsü olmadan hastalık yapamadığından aşıyla korunma mümkündür.  Ülkemizde hepatit virusları maalesef gelişmiş ülkelere göre 2-3 kat daha fazla görülmektedir.  Çünkü halen topluma yeterli bilgi aktarımı sağlanmamıştır. Diğer yandan birçok kişi de aşıya karşı ön yargılıdır. Kendisini ve ailesini aşılamayan biri, ileride hepatit , siroz, kanser ve ölüm vuku bulduğunda başka bir suçlu aramamalıdır.

Hepatit olup olmadığının araştırılması için kan tetkiki şarttır. Öncelikle basit tam kan, karaciğer enzimlerine bakılmalı, bunlar normal bile olsa anti-HAV IgM, IgG, HBsAg, anti-HBc IgG, anti-HBs, anti-HCV bakılmalıdır. Bunun yanı sıra karaciğerin ultrasonografi ile değerlendirilmesi de çok önemli ve gereklidir. Daha önce bu durumu hakkında bilgisi olmayan herkesin en kısa zamanda bu değerlendirmeler için gastroenteroloji ya da dahiliye uzmanına baş vurması gerekir.

Hepatit virusları kişiye dışarıdan bulaşmaktadır. Hepatit A ve E virusları yiyecek, içeceklerden bulaşır. Hepatit B, C ve D virusları ise kan ya da cinsel yolla bulaşmaktadır. Kan yoluyla bulaşma en sık diş tedavileri, sağlıksız berber ve manikür - pedikür salonlarından olmaktadır. Ayrıca son yıllarda yaygınlaşan dövme, piercing gibi işlemler de hepatit viruslarının yayılmasına olanak sağlar.

Sonuç olarak hepatit çoğu zaman korunulabilen bir hastalıktır. Bunun için gerekli aşıların yapılması, obeziteyle mücadele, bitkisel tedavilere doğal ve zararsız gözüyle bakılmaması, riskli kişilerin yakın doktor takibinde olması gereklidir.