Kortizon Tedavisi Ve Beslenme
Yazar Kadir Gezen • Diyetisyen • 2 Haziran 2021 • Yorumlar:
Kortizon, tıbbi tedavilerde sık kullanılan ilaçlardan biridir. Vücuttaki görevi karbonhidratı ve yağ metabolizmasını düzenlemektir. Fazla miktarlarda alınması, komplikasyonlara ve başka hastalıklara sebep olabilir.
Diyetin kortizon tedavisindeki önemi ise, diyetle desteklenmeyen kortizon tedavisinin etkisinin azalması, verilen kortizonun etki mekanizmasının yavaş olması veya kortizonun olası komplikasyonlarının ortaya çıkışının hızlanmasıdır.
Uzun dönem yüksek dozda kortizon kullanan kişilerde diyabet depresyon, anksiyete, ödem ve yüksek tansiyon, osteoporoz, kolesterol yüksekliği gözlemlenebilir.
Kemik erimesini önlemek için sigara bırakılmalıdır, alkol ve kafein kısıtlanmalıdır. Kemik yapımını uyardığı için mümkün olduğunca egzersiz yapılmalıdır. Süt, yoğurt, tuzsuz peynir, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum açısından zengin besinler tüketilmelidir.
Kolesterol seviyelerini sağlıklı düzeyde tutmak için özellikle doymuş-katı yağdan (tereyağ,iç yağ, kuyruk yağ) fakir diyetle beslenilmelidir.
Tuz kullanımını azaltılmalıdır çünkü kortizon tuzun böbreklerden geri emilimini azaltır. Sadece yemeklere atılan tuz değil her gıdadan gelen tuz yani gizli sodyum alımına dikkat edilmelidir. Tuzsuz ekmek, tuzsuz salça vb besin seçimleri olmalı. Tuz yerine kekik,nane vb baharatlar kullanabilirsiniz.
Kortizon böbreklerde tuz tutarken aynı zamanda potasyum atar ve bu nedenle kortizon kullananlarda potasyum eksikliği görülür. Potasyum kaybı kalbin kasılma işlevini olumsuz etkiler ve kas güçsüzlüklerine yol açar. Bu yüzden bol sebze ve meyve tüketilmelidir.
Kortizon, şeker metabolizmasını bozar. Bu nedenle tatlı ve yağlı besinleri tüketme isteği artar ancak şeker hastalığı riskine karşın bu ürünler tüketilmemeli, işlenmiş gıdalar yerine daha fazla taze besin tüketilmelidir. Şeker ve tatlı ihtiyacı, taze-kuru meyvelerden karşılanabilir.
Kortizon yağ depolarının artmasına ve kas erimesine neden olabilmektedir. Bu nedenle hafif tempolu egzersizler yapılarak hem kilo kontrolü sağlanır hem de kas kütlesi korunur. Ayrıca sporun psikolojik etkisi nedeniyle kişinin ruh sağlığına katkıda bulunur.