Mikrobiyata
Yazar Kadir Gezen • Diyetisyen • 1 Haziran 2021 • Yorumlar:
Vücudumuzu paylaştığımız mikroorganizmalar topluluğuna Mikrobiyota, bu topluluğun toplam gen yapısı ve etkileştiği çevrenin hepsine de Mikrobiyom adı verilir.
İnsan mikrobiyotası deri, üreme organları, solunum ve en çok da bağırsak sisteminde yerleşmiştir. Beslenme, ilaç kullanımı, genetik yapı, doğum şekli, anne sütü alımı, yaş ve yaşanılan coğrafik bölgeye göre değişiklik gösterir.
Mikrobiyota gıdaların sindirimi, bağışıklık sisteminin desteklenmesi, bazı vitaminlerin üretimi, bağırsak sağlığı, inflamasyonun önlenmesi, ideal vücut ağırlığının korunması, beyin faaliyetleri gibi çok farklı vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesinde önemli roller üstleniyor.
Bağırsak mikrobiyotası bağışıklık sisteminin oluşması, gelişmesi için de önemlidir. Bağışıklık sistemimizin % 75-80 kadarı bağırsaklardadır!
Modern yaşam tarzı, şekerli-yağlı gıdalar, stres, ilaç kullanımı, çevre kirliliği, kimyasallar, alkol ve işlenmiş gıdalar bağırsak mikrobiyomunuzu olumsuz yönde etkileyip dengesini bozarak disbiyozise neden olur. Bu da soğukalgınlığı, allerjiler, eklem ağrıları, akne, inflamatuvar bağırsak hastalığı, obezite, tip 2 diyabet ve metabolik sendrom gibi hastalıkların gelişmesine zemin oluşturabilmektedir.
Bağırsaklara “ikinci beyin” denmesinin nedeni mikrobiyotanın beyin işlevini etkileyebilmesi. Bağırsak mikrobiyotası ile depresyon ve otistik spektrum bozukluğu gibi sinir sistemi rahatsızlıkları arasında bağlantılar olduğu gözlemlenmiştir. Duygusal iyilik hali, özgüven ve dinlendirici bir uykuyu teşvik eden serotonin adlı nörokimyasalın % 70’i bağırsaklarda üretiliyor.
Prebiyotikler iyi bakterilerin gıdalarıdır, mikrobiyotaya çoğalmaları için elverişli bir ortam oluştururlar.Liften zengin gıdalar (sebze ve meyveler) mikrobiyom için en uygun prebiyotik besinlerdir. Soğan, pırasa ve kuşkonmaz prebiyotiklere örnektir.
Probiyotikler, sindirim sisteminde doğal olarak bulunan, faydalı mikroorganizmalardır. Bol miktarda posalı gıdalarla beslenerek bağırsakları onlar için mükemmel hale getirirseniz probiyotikler çoğalıp sağlığımıza destek olacaktır. Yoğurt tarhana, boza, şıra, sirke, kefir, turşu gibi probiyotik besinler tüketilmeli.