Mitral Kapak Hastalıkları

MİTRAL KAPAK AMELİYATLARI

Kalpte dört kapak bulunur. Kalbin sol tarafında aort ve mitral kapaklar, sağ tarafında trikuspid ve pulmoner kapaklar bulunur. Aort ve trikuspid kapaklar, üç kapakçıklı (yaprakçıklı) mitral ve pulmoner kapaklar ise iki yaprakçıklıdır. Mitral kapak sol kulakçık ile sol karıncık arasında bulunur.

Hastalıklar, tek kapakta olabildiği gibi birden çok kapakta da olabilir. Bir kapakta başlayan hastalık diğer kapakları da zaman içinde etkileyebilir.

Kalp kapak hastalıklarının nedenleri; doğuştan ya da sonradan gelişen olmak üzere iki ana gruba ayrılır.

Sonradan oluşan hastalıklar içinde Romatizmal Hastalık ilk sıradadır. Kapaklarda sıklıkla darlık  (Stenoz)  oluşturur. Yaprakçık ya da kapakçıkların  kalınlaştığı, deforme olduğu birbirine yapıştığı ve zaman içinde sertleştiği ve kireçlendiği durumlarda kanın geçişine engel olan kapak alanında ve açıklığında azalma olur. Stenoz bu duruma verilen isimdir. patolojidir. Kapak alanı kritik bir düzeyin altına inerse cerrahi gerekir.

Yetmezlik : Kapak çevresindeki kapakçıkları tutan menteşe (anulus) dokusunda genişleme, gevşeme ve kapakçıkları tutan yapılarda (korda)  deformasyon ya da uzama sonucunda kapağın kapanması tam olarak gerçekleşemez  ve bir miktar açıklık kalır ve kan geriye kaçar. Geriye kaçan kan miktarı, kalbin ilgili bölümlerinin büyümesine ve akciğere fazladan kan gitmesi akciğer basıncının belirli bir düzeyin üzerine çıkması cerrahi girişim gerekir. Bu konuyu ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.

Mitral Kapak Hastalıklarında Belirtiler

Nefes darlığı en sık görülenidir. Hastaları efor kapasitesi zaman ile azalır. ‘’ Eskiden dört kat merdiven çıkıyordum şimdi iki katı zorlanarak çıkıyorum ‘’ diye yakınmaları tipiktir. Ayrıca çarpıntı, ritim bozukluğu, göğüs ağrısı, bayılma, bacaklarda şişlik, kanlı balgam tükürme (çok ileri olgularda) ve sırt üstü yatamama gibi belirtiler olabilir. Bu belirtilerin bir, ön planda olmak ile birlikte bir beraber bulunur. Ameliyat kararı verilmesinde belirtilerin ağırlığı önemlidir.

Tanı Yöntemleri

Ekokardiyografi kapakların yapısı, kalp bölümlerinin büyüklükleri ve kalbin performansı değerlendirilir. Eğer bireyler Koroner Arter Hastalığı açısında yaş ve diğer faktörler açısında riskli gruptaysa  tanı için kateterizasyon ve anjiyografi gereklidir.

Her kapak hastası ameliyat olacak diye bir şart yoktur. Mitral kapak için genelde darlık ve yetmezlik bir arada bulunur.

Darlık zaman içinde ilerler. Bunda yaş ile kapak çevresinde kireçlenme önemli rol oynar. Kireçlenmede kalsiyum sorumlu tutulur. Cerrahi gerektirmeyen kapak hastaları, ekokardiyografik ile altı ayda bir takip edilirler.

Mitral kapakta yetmezlik hastalarda ve hatta normal bireylerde sık görülür. Bunlar raporlarda ‘’ minimal yetmezlik ‘’ ya da ‘’birinci derecede yetmezlik’’ şeklinde rapor edilir. Bunlar toplumda % 7’ye kadar normal bireylerde de görülür. Bireylerin illa da ileride ameliyat olacakları şeklinde bir kural yoktur.

Mitral Kapak Ameliyatları nelerdir?

1) Replasman (Değiştirme) , 

2) Rekonstrüksiyon (Tamir) şeklinde iki seçenek vardır.

Mitral kapak değişimi : Kapak sökülüp, yerine mekanik veya biyolojik protez kapak takılır.  

Biyolojik kapaklar ise genelde domuz kapağı, dana ya da domuz  kalp zarı gibi biyolojik materyaller ile hazırlanarak üretilmişlerdir.

Biyolojik kapakların, mekanik kapaklara oranla bozulma riski vardır. Hem biyolojik kapağı yabancı madde olarak algılayan bağışıklık sisteminin yanıtı hem de basınca karşı çalışma ile zaman içinde yapısında bozulma deformasyon ve  dejenerasyon görülür. 

Mitral Kapak Tamiri nedir?

Mitral kapak yaprakçıklarının ana kıkırdak yapısı çok bozulmamış ise, fazla kireç yoksa ve özellikle kapağın oturduğu (anulus) genişlemeye bağlı yetmezlik varsa;  tamir uygulanabilir. Tamirde esas olarak kapağın genişleyen çerçevesi daraltılır, kapakçıklardaki fazlalıklar alınır ve metal bir ring ile daraltılan kapak çerçevesi sağlamlaştırılır. Kapak ameliyatları klasik kesi yanında sağ göğüs altından veya koltuk altından kesiler ile yapılabilir.

Mitral Kapak Ameliyatı Riskleri nelerdir?

Ne kadar erken ameliyat o kadar düşük risk demektir. Risk Mitral Darlık vakalarında % 1-2 yetmezlik vakalarında ise % 2-4 arasında değişir. Akciğerde fazla kan ile akciğer basıncının artması veya kalp kasılma fonksiyonun düşmesi en önemli risk faktörlerindendir.

Genel kriterlerden birisi de kalp ritmi bozulmadan cerrahi uygulanmasıdır.