Birlikte Türkü Çığırmak

Canlılar arası temasın her evresinde belirli iletişim ağları oluşmuştur. Doğaya, canlılara ve yaşama görece farklı bakanlar, bu iletişim ağlarını ifade etmek veya daha iyiye taşımak adına belli kalıplarda görüşler belirtmişlerdir. Bu tür ifadelere eski zamanda atasözü veya özdeyiş denmiştir. Atasözleri, kaynağı belli olmayan, özdeyiş ise toplumca tanınmış, değer görmüş kişilerce söylenen sözlerdir. Genellikle eğitici, yol göstericidir. Bazıları da mevcut durumu tanımlayıcı özelliktedir.

Kişiler arası ilişkilerde değer ve önemsemenin olumsuz boyutuna vurgu yapmak için kullanılan bir atasözü:

“El, elin eşeğini türkü çığırarak ararmış.” Derler. Kişi kendisi için önemli olmayan bir duruma kayıtsız kalır. Mesele başkasının derdi olursa ilgisiz davranır. Pek ciddiye almaz. Söz, olagelen deneyimleri ifade ediyor olsa da toplumun ilişki biçimine dair bir mesaj vermektedir. Farklı bir bakışla; kendini hırpalama, başkaları için çok çaba sarfetme minyalinde yönlendirme barındırır.

“O olsa senin için aynısını yapar mıydı!”

Günümüz çağında ise kutlama ve taziyelerin telefonla, mesajla, ortak sosyal platformlarda yapılması atasözünün yeni versiyonu için örnek teşkil ediyor. Biri dert anlatırken ötekinin sadece bedeninin orada, görsel ve işitsel algılarının telefonda ya da bilgisayarda olduğu durum.

Atasözleri değiştirilemez dense de Türkçe dil bilgisi literatüründe; yeni bir bakış ya da güncelleme yapılabilir. El elin derdine sosyal medyada ağlarmış. Tabi fiziksel ve çevresel koşulları kapsam dışı bırakıyoruz. Bununla birlikte burada vurgu toplumsal sorumluluk ve dayanışmadır. Sempatik ilişkiler ile empatik tutumlar sergilemek ve diğerini önemsemek. Bu, furyanın dile getirdiği kadar olumsuz değil. Başkasına önem verince kişi kendinden mutlak oranda değer kaybetmez. Yani kişi ancak bir diğeri ile anlam bulur. Özellikle zor durumlarda acı paylaşma deneyimi en güçlü sosyal bağlardan birisidir.

Diğerinin durumunu önemsemek ve çaba sarfetmek en önemli bağlardan viri olan güvenin de sağlıklı gelişmesine katkı sağlar.

Çocuk gelişiminde de dayanışma, destek ve işbirliği değerlerinin kazanılması da her dönemde beraber olmak durumunda olduğumuz canlılar ve doğa için yapıcı ve umut vadedicidir.