Hangi Dönemde Hangi Belirtiler Disleksiye İşaret Eder?

Disleksi, okuma, yazma ve heceleme ile ilgili sorunlara neden olabilen yaygın bir öğrenme güçlüğüdür.

Genellikle akademik alanda, yani okuma ve yazma gibi öğrenme için kullanılan belirli yeteneklerle ilgili sorunlara neden olur. Öğrenmede güçlük olmasına rağmen, bireylerin zekâları normaldir.

Disleksi, günlük olarak zorluklar ortaya çıkarabilen yaşam boyu süren bir sorundur, ancak okuma ve yazma becerilerini geliştirmek ve sorunu olanların okulda ve işte başarılı olmalarına yardımcı olmak için destek mevcuttur.

Disleksinin belirti ve semptomları kişiden kişiye farklılık gösterir.

Okul öncesi dönemde

Belirtiler şunları içerebilir:

• Aynı yaştaki diğer çocuklara kıyasla gecikmiş konuşma gelişimi (bunun birçok farklı nedeni olabilir)

• Uzun kelimeleri düzgün telaffuz edememe ve cümleleri "karmaşa" gibi konuşma sorunları (örneğin, "helikopter" yerine "helitopter" demek)

• Kullanılacak doğru kelimeyi hatırlayamama veya cümleleri yanlış bir araya getirme gibi 

• Konuşulan dili kullanarak kendilerini ifade etme sorunları

• "Kedi hasırın üzerine oturdu" gibi kafiyeli kelimeleri veya tekerlemeleri çok az 

• Alfabenin harflerini öğrenmede zorluk veya az ilgi

Okul döneminde

Disleksi belirtileri genellikle çocuklar okula başladığında ve okuma yazma öğrenmeye daha fazla odaklanmaya başladığında daha belirgin hale gelir.

5 ila 12 yaş arası çocuklarda disleksi belirtileri şunları içerir:

• Harflerin isimlerini ve seslerini öğrenme sorunları tahmin edilemez ve tutarsız yazım

• Harfleri ve rakamları ters çevirmek ("9" yerine "6" veya "d" yerine "b" yazmak gibi) kelimelerdeki harflerin sırasını karıştırmak

• Yavaş okumak veya yüksek sesle okurken hata yapmak

• Okurken görme bozuklukları (örneğin, bir çocuk harfleri ve kelimeleri hareket ediyormuş veya bulanıkmış gibi tanımlayabilir)

• Soruları sözlü olarak iyi cevaplamak, ancak cevabı yazmakta zorluk çekmek

• Bir dizi talimatı yerine getirme zorluğu

• Haftanın günleri veya alfabe gibi dizileri öğrenmek için mücadele

• Yavaş yazma hızı

• Zayıf el yazısı

• Yazılı dili kopyalama ve yazılı çalışmayı tamamlamanın normalden uzun sürmesi sorunları

• Zayıf fonolojik farkındalık ve kelime saldırı becerileri

Fonolojik farkındalık

Fonolojik farkındalık, kelimelerin daha küçük ses birimlerinden (fonemler) oluştuğunu ve fonemleri değiştirmenin ve değiştirmenin yeni kelimeler ve anlamlar yaratabileceğini fark etme yeteneğidir.

Fonolojik farkındalığı zayıf olan bir çocuk şu sorulara doğru cevap veremeyebilir:

• Sizce "sıcak" kelimesini hangi sesler oluşturuyor ve bunlar "şapka" kelimesini oluşturan seslerden farklı mı?

• "Pot"taki "p" sesini "h" sesine çevirseydiniz hangi kelimeye sahip olurdunuz?

• "Kedi" kelimesiyle kafiyeli kaç kelime düşünebilirsiniz?

Disleksili bir çocuğa ne kadar erken teşhis konulursa, eğitimsel müdahalelerin o kadar etkili olması muhtemeldir.

Ancak küçük çocuklarda disleksiyi teşhis etmek hem ebeveynler hem de öğretmenler için zor olabilir çünkü belirtiler ve semptomlar her zaman açık değildir.

Çocuğunuz için endişeleniyorsanız !!!! mutlaka bir uzmana başvurun.