Otizmli Çocuklar İçin Tuvalet Eğitimi

Otizmli çocukların tuvalet eğitimine hazır olduklarını gösteren işaretler;

Otizmli çocuklar genellikle tuvalet eğitimine hazır olma durumunda tipik gelişim gösteren çocuklarla aynı belirtilerini gösterirler. Ancak bu belirtiler otizmli çocuklar büyüdükçe ortaya çıkabilir ve eğitim daha uzun sürebilir.

Çocuğunuzun hazır olduğuna dair bazı işaretler şunlardır:

 

• Bezlerini veya kıyafetlerini ıslattıklarını veya kirlettiklerini size söyleyebilmek (veya bir işaret veya jest ile gösterebilmek)

• 'Tuvalete otur' gibi basit bir talimatı takip edebilmek ve pantolonunu yukarı ve aşağı çekebilmek

• Düzenli bağırsak hareketlerine sahip olmak

• Gün boyunca bir seferde en az bir saat kuru kalmak için yeterli mesane kontrolüne sahip olmak.

 

Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuğunuzun çocuk doktoru veya aile hekimi ile konuşmak iyi bir fikirdir. Tuvalet eğitiminin önüne geçebilecek herhangi bir tıbbi sorunu ekarte edebilir ve çocuğunuzun başlamaya hazır olup olmadığını söyleyebilirler.

 

Otizmli çocuklarla tuvalet eğitimine başlamak;

 

Tuvalet eğitiminin adımları tüm çocuklar için hemen hemen aynıdır. Ancak otizmli çocuklar, ihtiyaçlarına göre ayarlanmış ekstra desteğe ve stratejilere ihtiyaç duyabilirler.

 

Tuvalet eğitimi hakkındaki makalemiz başlamanıza yardımcı olabilir. Ardından, otizmli çocuğunuzun bezden lazımlığa veya tuvalete gitmesine yardımcı olmak için aşağıdaki üç stratejiyi kullanabilirsiniz:

 

1. Teşvik ve ödüller

2. Görsel destekler

3. Sosyal hikayeler.

 

Çocuğunuz için en iyi olanı görmek için bu yaklaşımların bir kombinasyonunu denemek iyi bir fikirdir.

 

Hangi stratejiyi veya strateji kombinasyonunu kullanırsanız kullanın, tuvalete gitme sürecini daha küçük parçalara bölmek de iyi bir fikirdir. Bu parçaları çocuğunuza adım adım öğretebilirsiniz – örneğin, pantolonu aşağı çekmek, tuvalete oturmak, altını silmek vb.

 

Bazı otizmli çocuklar tuvaletten korkarlar, bu yüzden tuvaletin rahat bir yer olduğundan emin olun. Örneğin, tuvalet veya banyodaki sıcaklığı evin geri kalanına benzer hale getirmeye çalışın ve ışığın çok parlak olmadığını kontrol edin. Çocuğunuzun ayaklarını dinlendirmesi için tuvaletin önüne bir adım da koyabilirsiniz.

 

Tuvalet eğitimine yardımcı olmak için teşvik ve ödülleri kullanma

 

    

 

Çocuğunuzu tuvaleti kullanmanın her adımını öğretirken övmek ve ödüllendirmek, onu denemeye devam etmeye teşvik edebilir. Şunları deneyebilirsin:

 

• Açıklayıcı övgü – örneğin, 'Charlie, tuvalette oturduğun için aferin'

• Sözsüz övgü, jestler (alkışlar) veya işaretler (başparmak yukarıya)

• Favori bir aktivite – örneğin, trenlerle oyun zamanı

• Çıkartma tablosunda bir yıldız.

 

Başlamadan önce, çocuğunuzu hangi davranış için ödüllendireceğinizi tam olarak planlayın ve çocuğunuzun ödülü anladığından emin olun. Çeşitli ödüller deneyin ve çocuğunuzun en iyi tepki verdiğini kullanın.

 

Çocuğunuz belirli bir adımda ilerleme kaydettikten sonra, ödül olarak etkinlikleri ve oyuncakları kullanmayı bırakın. Ama çocuğunuzu övmeye devam edin.

 

Görsel destekler ve tuvalet eğitimi

 

Otizmli çocuklar genellikle görsel öğrenicilerdir. Böylece görsel basit tuvalet eğitimi adımları ipuçları ve yönlendirmeler sağlayarak çocuğunuzun öğrenmesini destekleyebilirsiniz.

 

Çocuğunuza tuvaleti kullanma adımlarını göstermek için görsel bir destek veya program oluşturmayı deneyebilirsiniz. Picture Exchange İletişim Sistemini (PECS) veya diğer görsel yardımcıları kullanabilirsiniz. Çocuğunuza adımları hatırlatmak için programı tuvalete veya lazımlığa yakın bir duvara yapıştırabilirsiniz.

 

Çocuğunuzla programı günde 2-3 kez gözden geçirin. Tuvalet yapan herkesin programı bilmesi ve takip etmesi gerekir. Bu şekilde, eğitim tutarlı olacaktır.

 

Sosyal hikayeler ve tuvalet eğitimi

 

Sosyal hikayeler, otizmli çocukların tuvalet eğitimi gibi zorlu veya kafa karıştırıcı durumlarla başa çıkmasına yardımcı olabilir.

 

Deneyimli konuşma terapistleri, ergoterapistler ve erken müdahale veya okul öğretmenleri, çocuğunuzun tuvalet eğitimi için sosyal bir hikâye oluşturmanıza yardımcı olabilir.

 

Çocuğunuz bir arkadaşının evinde veya evden başka bir yerde tuvalete gidecekse, önceden çocuğunuzla bu durum için yeni bir hikâye alıştırması yapın. Olay gerçekleştiğinde, hikâye çocuğunuzun ne yapacağını bilmesine yardımcı olabilir.

 

Sosyal bir hikâye yazarken, çocuğunuzun anlayabileceği kelimeler ve resimler kullanın. Hikâyeyi takip edilecek kesin bir "senaryo" yapmak yerine olası tepkiler ve davranışlar önerin.

    

 

Otizmli çocuklar için tuvalet eğitiminin iyi gitmesine yardımcı olacak ipuçları

 

Bu ipuçları çocuğunuzun tuvalet eğitiminde ilerleme kaydetmesine yardımcı olabilir:

 

• Çocuğunuz değişiklik yapmakta zorlanıyorsa, “lazımlık” aşamasını atlamayı düşünün. Çocuğunuzu doğrudan, belki de bir tuvalet eğitim koltuğu ile tuvalete koymak, tuvalet eğitimi sırasında çocuğunuzun yapacağı değişikliklerin sayısını sınırlar.

• Yıkanabilir, yeniden kullanılabilir eğitim külotlarını veya koruyucu astarlı külotları deneyin. Bunlar çocuğunuzun ıslaklık hissinin farkına varmasına yardımcı olur, bu nedenle çocuğunuz tuvaleti ne zaman kullanması gerektiğini bilmekte zorlanıyorsa faydalıdır.

• Belirli bir dil kullanın. Örneğin, 'Eddie, tuvalete otur ve çiş yap' deyin. Bu, çocuğunuzdan 'tuvalete oturmasını' istemekten daha açıktır ve çocuğunuzun ne yapması gerektiğini anlamasına yardımcı olur.

• Tuvalete gitmeye atıfta bulunmak için bir kelime seçin. Ailedeki herkesin kullanmasını sağlayın. 

• Çocuğunuza tuvalete gitmesi gerektiğini bildirmenin bir yolunu öğretin. Bu, sözlü olmayan bir içeriği veya Picture Exchange İletişim Sisteminin (PECS) kullanımını içerebilir.

• Tuvalette beş dakika oturmak yeterlidir. Tuvalette çok uzun süre oturmak, çocuğunuzun cezalandırılıyormuş gibi hissetmesine neden olabilir.

• Sakin ve pozitif kalmaya çalışın. Otizmli çocuklar yeni durumları ve diğer insanların duygusal tepkilerini anlamakta zorluk çekebilirler.

 

Duyusal hassasiyetleri ele alma: ipuçları

 

Otizmli çocuğunuz tuvalete gitmenin duyusal yönlerine karşı hassassa veya rahatsızsa, çocuğunuzun duyusal tuvalet deneyimini kontrol etmenin yollarını deneyin. Örneğin:

 

• Her gün birkaç dakika pratik yaparak çocuğunuzu klozet kapağında oturmaya alıştırın. Çocuğunuzu rahat ettirin – örneğin, zemin soğuksa, çocuğunuzun ayaklarına çorap koyun.

• Çocuğunuzun ayaklarını koyması için bir tabure kullanın.

• Çocuğunuz su üzerindeki büyük delikten korkuyorsa, bir eğitim koltuğu kullanın.

• Çocuğunuza gürültülü bir sifon sesi olacağını söyleyin ve sesin nedenini açıklayın.

• Çocuğunuzun tuvalette otururken en sevdiği nesneyi tutmasına izin verin

 

Otizmli çocuklar için tuvalet eğitiminin zorlukları: ipuçları

 

Aksilikler, tüm çocuklar için tuvalet eğitiminin bir parçasıdır. Davranış problemlerini, kabızlığı ve geriye giden şeyleri içerebilirler.

 

Davranış sorunları

 

Bazen tuvalet eğitimi alan otizmli çocuklar zorlayıcı davranışlar sergileyebilirler. Örneğin, tuvaletten korkabilir, tuvaletten başka yerlere gidebilir, tuvaleti kâğıt ve diğer malzemelerle doldurabilir, tuvalette sürekli sifonu çekebilir, duvara ve başka yerlere kaka bulaştırabilir, kaka yapmayı reddedebilir.

 

Çocuğunuz bu şekilde davranıyorsa, özel eğitimciler, psikologlar veya ergoterapistler gibi profesyoneller, bu sorunların üstesinden gelmek için stratejiler geliştirmenize yardımcı olabilir.

 

Kabızlık

 

Kabızlık çocuklarda sık görülen bir sorundur. Çocuğunuz kaka yapmaktan kaçınıyorsa kabızlık olabilir.

 

Kabızlığa genellikle yetersiz su veya diğer sıvılar veya yeterli diyet lifi neden olmaz. Bazı otistik çocuklar seçici yiyicilerdir ve bu da diğer çocuklara göre daha kolay kabız olmalarına neden olabilir.

 

Çocuğunuzun kabız olduğunu düşünüyorsanız, çocuk doktorunuza veya aile hekiminize başvurun. Altta yatan tıbbi endişeleri ekarte edebilir ve çocuğunuzun kabızlığını yönetme stratejileri konusunda size yardımcı olabilirler.

 

Geriye doğru giden şeyler

Bazen çocukların tuvalet eğitimindeki ilerleme durabilir veya işler ters gidiyor gibi görünebilir.

 

Bu olursa, çocuğunuzun bir hafta kadar pantolonuna ne zaman çiş yaptığını veya kaka yaptığını kaydetmeyi deneyin. Bir kalıp gelişirse, çocuğunuzu normalde pantolonuna çiş veya kaka yapmadan hemen önce çocuğunuzu tuvalete götürerek bu zamanları hedefleyin.

 

Bazen bu sorunlar stres, hastalık, kabızlık veya ishal gibi şeylerle ilgili olabilir. Doktorunuz veya çocuğunuzla çalışan diğer profesyoneller bu sorunları çözmenize yardımcı olabilir.