MENİSKÜS YIRTIKLARI
Yazar Recep Kurnaz • Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı • 15 Kasım 2017 • Yorumlar:
Menisküs yırtığı en sık görülen diz yaralanmalarından biridir. Değişik aktiviteler dizinizde kuvvetli dönme
ve burkulmaya sebep olur. Özellikle bütün ağırlığınızı tek tarafa verdiğiniz zaman menisküs yırtığı
oluşabilir. Her bir dizinizde 2 menisküs vardır ve C şeklinde bağ dokusundan oluşur. Menisküsler uyluk
ve kaval kemiği arasında yastık gibi hareket eder. Yırtık menisküs ağrı, şişlik ve sertliğe sebep olur. Aynı
zamanda dizinizde kilitlenme ve dizinizi tam uzatmada sıkıntı hissedebilirsiniz. Konservatif tedavi olarak
istirahat ve buz uygulaması akla gelir. Bunlar bazen yırtık menisküs ağrısının rahatlaması ve zamanla
kendi kendine iyileşmesi için yeterlidir. Yırtık menisküs bazı durumlarda bunlara rağmen cerrahi onarım
gerektirebilir.
BELİRTİLER
Eğer menisküsünüz yırtıksa dizinizde takip eden işaret ve belirtiler olabilir.
· Dizinizden ses gelmesi hissi
· Şişlik ve sertlik
· Ağrı; özellikle dizinizi oynatırken ve döndürürken
· Dizinizi tam olarak uzatmada zorlanma,
· Hareket etmeye çalıştığınız zaman dizinizde kilitlenme hissi
NE ZAMAN DOKTORA GÖRÜNMELİYİZ?
Dizinizde ağrı ve şişlik varsa ve dizinizi her zamanki gibi hareket ettiremiyorsanız doktorunuzla iletişim
kurun.
SEBEPLER
Dizinizde kuvvetli dönmeye yol açan çeşitli aktiviteler sonucu menisküs yırtılabilir. Hatta diz çökme, ciddi
çömelme, ağır bir şey kaldırma bazen menisküs yırtığına yol açabilir. Yaşlılarda dizlerdeki dejeneratif
değişiklikler, küçük bir travma veya travma olmadan yırtık menisküsle birlikte olabilir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Aşırı dönme ve rotasyonla birlikte yapılan aktiviteler menisküs yırtığı oluşması için bir risktir. Risk
özellikle futbol, tenis, basketbol gibi zorlamalı aktiviteler yapan sporcularda yüksektir. Yaşlandıkça
dizlerinizdeki yorgunluktan dolayı menisküs yırtığı riski artar.
KOMPLİKASYON
Yırtık bir menisküs diz instabilitesine, hareket kısıtlılığına ve devamlı diz ağrısına yol açabilir.
TEŞHİS
Yırtık bir menisküs sıklıkla fizik muayene sırasında teşhis edilebilir. Doktorunuz dizinizi ve bacağınızı
farklı pozisyonlarda hareket ettirebilir. Yürümenizi görür, belirti ve bulgularınızın sebebini tam saptamak
için diz çömelmenizi isteyebilir.
GÖRÜNTÜLEME TESTLERİ
· Röntgen: Menisküsler bağ dokusundan yapılmış olduğu için röntgende gözükmeyecektir.
Röntgen aynı belirtilere sebep olan başka problemlerin ayırıcı tanısında yardımcı olabilir.
· MRI: Dizinizdeki yumuşak doku ve kemik dokularının detaylı görüntülenmesinde radyo dalgaları
ve güçlü manyetik alan kullanılır. Yırtık menisküsün görüntülenmesi ve araştırılmasında en iyi
görüntüleme çalışmasıdır.
· Artroskopi: Bazı durumlarda doktorunuz dizinizin içinin muayenesinde artroskop denilen bir alet
kullanabilir. Dizinizin yakınına yapılan küçük bir kesiyle artroskop içeri girer. Cihaz küçük bir
kamera ve ışıktan oluşur. Cihaz dizinizdeki büyütülmüş görüntüleri bir ekrana aktarır. Dizinizdeki
yırtığı onarmak ve kesmek için ek bir küçük insizyon yapılır ve gerekirse cerrahi aletler
artroskopla beraber dizinizin içine girer.
ÖNCELİKLİ TEDAVİ
Yırtık bir menisküsün tedavisi yırtığın yeri, çapı ve tipine bağlı olarak sıklıkla konservatif olarak başlar.
Yırtık kireçlenme ile beraberse genellikle yapılan kireçlenme tedavisi iyileşmeyi sağlar. Diz hareketlerinde
engellenme ve kitlenme yapmayan, daha az ağrı yapan bazı yırtıklar bu nedenle cerrahi gerektirmezler.
DOKTORUNUZ TAVSİYE EDEBİLİR:
· İstirahat: Dizinizdeki ağrıyı artıran özellikle dönme, rotasyon ve yüklenmeye sebep olan
aktivitelerden sakınmanız, ağrınız şiddetliyse koltuk değneği kullanmak dizinizdeki ağrıyı azaltır
ve iyileşmeyi destekler.
· Buz: Buz diz ağrısını ve şişliği azaltır. Buz torbası, dondurulmuş sebze torbası veya buz
küpleriyle doldurulmuş havluyu 15 dakika boyunca dizinize uygulayın. Dizinizi yüksekte tutun. İlk
bir iki gün 4 veya 6 saatte bir yapın. Daha sonra sıklığını ihtiyacınıza göre belirleyebilirsiniz.
· İlaç: Yukarıdaki önlemler ile birlikte ağrıyı azaltır ve diz ağrısının hafiflemesine yardımcı olur.
· Terapi: Fizyoterapi diz ve bacağınızın etrafındaki kasların güçlenmesi için size yardımcı olur. Diz
ekleminizi destekler ve stabilizasyona katkıda bulunur.
· Cerrahi: Rehabilitasyon tedavisine rağmen diz ağrınız devam ediyorsa, diziniz kilitleniyorsa
doktorunuz cerrahi tedaviyi tavsiye edebilir. Özellikle çocuklarda ve erişkinlerde yırtık menisküs
onarımı çoğu zaman daha avantajlıdır. Çünkü menisküs dokusunun miktarı azaldıkça dizlerdeki
kireçlenme derecesi artar. Şayet yırtık onarılamayacak özelliklerde ise artroskop kullanılarak
küçük bir kesiyle menisküs cerrahi olarak çıkarılabilir. Ameliyattan sonra dizinizin güçlenmesi ve
dengelenmesi için egzersizler gerekecektir.