Özgüven Eksikliği
Yazar Deniz Güneş • Psikolog • 7 Kasım 2022 • Yorumlar:
Sosyal fobide de kendini gösteren özgüven eksikliği bireyin yaşamını sınırlandırarak sağlıklı ilişkiler kurmasında sorun yaratabilir.
Özgüveni tanımlarsak eğer; bireyin kendisini ve sahip olduğu değerleri gerçekçi bir anlayışla kabul görmesidir diyebiliriz.
Kendimizi olduğumuz halimizle kabul etmekte sorun yaşıyorsak, kendimizi genel olarak yetersiz, zayıf olarak görüyor ve kendimize karşı eleştirel bir tutum içerisinde olarak kendimiz hakkında olumsuz düşünme eğiliminde olmak özgüven eksikliğine işaret ediyor olabilir.
Özgüven eksikliğinin oluşumunda erken dönem yaşam olayları önemli etkilere sahiptir:
Ebeveynlerin çocuğa karşı; sağlıklı ve destekleyici bir tutum sergilememesi, güven ortamı sağlamaması.Eleştirel/yargılayıcı,talepkar ve aşırı koruyucu tutumlar sergilemesi.
Akran zorbalığına maruz kalmak.
Sağlıksız ilişkiler yaşamak.
Gerçekçi olmayan hedefler belirlemek.
Anne-Baba vefatı, boşanması.
Romantik ilişkilerde yaşanan olumsuz deneyimler, partnerimizden ayrılmak.
Başarısızlığı bir deneyim olarak görmeyerek bunun üzerine fazla durulması.
Kendini sürekli bir şekilde acımasızca eleştirme.
Bireyin yaşamındaki olayları gerçekçi olmayacak bir şekilde olduğundan daha kötü olarak değerlendirmesi.
Yetişkinlik döneminde iş yaşantısında başarısızlık yaşayarak bu durumu genellemesi ve başarısızlık korkusu/endişesi yaşaması vb. faktörler özgüven problemlerinin oluşmasına neden olabilmektedir.
Özgüvenimize zarar veren davranışları belirlememiz önemlidir;
Hatalı olmadığımız konularda kendimizi suçlama eğiliminde olmak,
Her zaman kötü olacağına dair düşüncelerle başarısız olduğumuza dair inançları pekiştirmek,
Sözel veya duygusal tacize maruz kalarak kişisel alanımıza saldırıda bulunulması,
Başarısız olma korkusuyla riskten kaçınmak gibi davranışlar zarar vermekte olup bunlara engel olmaya çalışmamız gerekmektedir.
Gerçekçi hedefler belirleyerek hedefinizi gerçekleştirdiğinizde kendinizle gurur duyun ve kendinizi ödüllendirin.
Olumsuz deneyimlerde duygu odaklı gitmektense düşünceleriniz ve içinde bulunduğunuz durumu, olumsuz düşüncelerinizi saptayın.
Güçlü yönlerinizin farkına varın.
Makul olmayan isteklere hayır deyin.