Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri ve Tipleri Nelerdir?
Yazar Yasin İlker • Psikolog • 11 Ağustos 2021 • Yorumlar:
Travma sonrasında görülebilecek stres bozuklukları yaklaşık 1 ay sonrasında başlasa bile bazı kişilerde bu durum 1 sene sonrasında kendini göstererek farklılık oluşturabilir.
Travma sonrası stres bozukluğu genelde birkaç farklı tipe ayrılır. Bunlar; yeniden aynı şeyleri yaşama korkusu, hatırlama, travmadan kaçınma, aşırı uyarılma, yani sürekli akla gelmesi ve ruh halindeki olumsuz değişiklikler ile fiziksel ve duygusal tepkilerde bulunan farklılıklardır. Kişide, en belirgin oluşan belirtiler;
-
Uyku bozukluğu,
-
Artan kabuslar,
-
Olayla ilgili anıların rahatsız edici biçimde sürekli kendini yinelemesi,
-
Olayın tekrarlanacağı korkusu ile kendini tedirgin hissetme,
-
Kolay irkilme,
-
Çabuk öfkelenme,
-
Gelecekle ilgili plan yapamama,
-
Yabancılaşma başkalarının kendisini ya da yaşadıklarını anlamadığı hissi
-
Olayı hatırlatan durumlardan huzursuz olma kaçınma.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu İle Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?
Bu ruhsal bozukluk, bireyin tüm hayatını etkileyen iş, ilişkiler, sağlık ve günlük aktivitelerden alınan keyiflerde sorunlar oluşmasına neden olur. Bu sorunlara çözüm bulunamadığı sürece diğer ruhsal hastalıkların görülmesine de neden olur. Bu ruhsal bozukluklar arasında anksiyete, depresyon, alkol ve uyuşturucu kullanımı görülebilir. Bunlar arasında yeme bozuklukları ve intihar düşünceleri de sayılabilir.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Riskini Arttıran Faktörler Nelerdir?
Bazı oluşan durumlar stres bozukluğunun ilerleme riskini arttırabilir. Bunlar arasında yoğun veya uzun süreli travmalara maruz kalmak, çocuklukta istismar gibi, emniyet teşkilatı, ilk müdahale ekipleri, askerlik, itfaiye veya sağlık hizmetleri sunmak gibi travmatik olaylara maruz kalma riskini artıran bir işte çalışıyor olmak bu durumun riskleri üzerinde etkindir. Adrenalini yüksek, kişiye zarar geldiğini gösteren, hassas durumlarla ilgili işlerin her gün devam etmesi travmaların oluşmasına ve ilerlemesine neden olur.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu ile Beraber Sık Görülen Problemler Nelerdir?
Problemler kişinin ancak işlenmesi gerektiği bilgilerin, düşüncelerinden farklı yollarla uzaklaştırdığı bu bilgilerin işlenmelerine engel oluşturduğunda etki göstermeye başlar. Travma yaşamanın neden olduğu ağır ve dayanması zor duyguların nedeniyle, savunma mekanizması olarak kişi, değişik yöntemlerle zihninden işlenmesi gereken bilgileri uzaklaştırabilir. Bu durumda, işlenmesi gereken bilgiler kişi için hala gündemde olur ama bilgi zihnindeki bilgiyi işleme süreci her defasında tamamlanamadığından kişi kendini kısır döngüler içinde bulur. Kısır döngüde karşılaşılan problemler;
-
Travmatik olayla ilgili düşünceler ve akla yer eden işaretler,
-
Bilgiyi işleme sürecinin yarım kalmasıyla sonuç alınamama,
-
Yoğun ve acı veren duygular
-
Oluşan kötü duygulardan kurtulmak için düşünceleri zihinden uzaklaştırma.