4 Boyutlu Gebelik Ultrasonu (Ayrıntılı Gebelik Ultrason)
Yazar İsmail Ergin • Radyolog • 15 Haziran 2020 • Yorumlar:
Ayrıntılı gebelik ultrasonu, 2. düzey ultrason, organ taraması ya da 4 boyutlu gebelik ultrasonu olarak bilinen ultrason incelemesi en uygun zaman aralığı açısından 18-23. haftalar arasında bakılmalıdır. Bu inceleme de öncelikle bebeğin biyofizik ölçümleri yapılır. Son adet tarihi ile yapılan ölçümlerin uygun hafta aralığında olup olmadığı değerlendirilir. Bu ölçümler sayesinde bebeğin ortalama kilosu ve tahmini doğum tarihi belirlenir.
Anne karnındaki bebeğin öncelikle kafa ve beyin yapıları değerlendirilir. Bebeğin beyin yapısı ile ilgili en önemli parametre beyin omurilik sıvısı miktarıdır. Bu sıvı miktarındaki olası artış Down sendromu gibi genetik hastalıklar açısından risk artışı olduğunu ifade edebilir. Bebeğin yüz yapıları değerlendirilerek yarık dudak-damak olup olmadığı ve göz kapakları, burun delikleri değerlendirilir.
Bebeğin göğüs ve karın boşlukları ve buralarda yerleşimli organlar değerlendirilir. Kalp ayrıntılı değerlendirilmesi gereken en önemli organlardandır. Kalbin 4 boşluğu, kapakları, kalbin ortasındaki duvar yapı, kalpten çıkan ana damarlar gibi anatomik yapılar değerlendirilir. Kalbin her iki yanındaki akciğerlerde olası kitle olup olmadığı değerlendirilir.
Bebeğin karnı içerisindeki organlar tek tek değerlendirilir. Göbek bağı damarları ve göbek bağının bebeğin karnına girdiği yerde fıtık olup olmadığına bakılır. Bebeğin yutma ve işeme fonksiyonlarının değerlendirilebilmesi açısından mide ve mesanenin doluluğu değerlendirilir.
Kol ve bacak kemikleri değerlendirilerek parmaklar tek tek sayılır. Eklem yapılarında bir problem olup olmadığına bakılır. Son olarak bebeğin eşi dediğimiz Plasenta , bebeğin suyu diye bildiğimiz amniyon sıvısı ve doğum kanalı değerlendirilir. Amniyon sıvısında azalma ya da artma olup olmadığı, doğum kanalında açılma olup olmadığı ve plasentanın pozisyonu değerlendirilir. Plasenta bebek ile doğum kanalı arasında yerleşimli ise normal doğumu engelleyebileceğinden plasentanın pozisyonunu değerlendirmek önemlidir.
Bu ultrason incelemesi bir tarama testi değildir. Bebeğin ve plasentanın pozisyonu, annenin cilt altı yağ doku kalınlığı, bebeğin suyunda artma ya da azalma incelemenin kalitesini etkileyebilir. Bu nedenle 2’li ve 3’lü tarama testleri gibi testlere alternatif olarak değil onlara destek olmak amacı ile yapılır.