ADET (MENSTRUASYON)DÜZENSİZLİKLERİ

Normalde hanımlar 22-35 gün aralıklarla adet görürler (bir adet

dönemi,bir adetin başlangıcından diğer adet’in başlangıcına kadar hesaplanır) ve

3-7 gün kadar devam eder.İlk günler genellikle daha fazla olan kanama gittikçe

azalır ve 7.gün civarında kesilir.Adet kanı’nın miktarı yaklaşık 50-60ml

kadardır.Bazı hanımlarda iki adet ortasına denk gelen günlerde, lekelenme

tarzında bir kanama olabilir ve her adet dönemi bu kanama tekrar edebilir .Bu

kanamanın ovülasyon (yumurtlama) döneminde olduğu bilinmektedir.

Anlatılan bu düzenden sapan her adet düzensiz adet’tir ve her düzensiz

adet’in kendine özgü sebepleri ve tedavisi vardır.Bu nedenle de hastaların çok

iyi öykü vermesi gerekmektedir.Jinekologlara başvuran hastaların çoğu,adet

düzensizliği veya anormal kanamalar nedeniyle gelmektedir.

Adet düzensizliği yapan nedenler,yaşa göre çok değişiklikler

göstermektedir:

Yeni doğan dönemi ; Anneden geçen hormonların doğumdan sonra

hızla azalması sonu oluşan vajinal kanamalardır.

Oyun çağı dönemi ; Bu dönemde genellikle vajene yabancı cisim

konulması neticesinde kız çocuklarında vajinal kanamalar olabilir.

Geç çocukluk dönemi ; Erken puberte (ergenleşme) denilen durum

oluşur ki bu da bir tümör , hormon bozukluğu veya vajende yabancı cisim

nedeniyle oluşabilir.

Juvenil kanama(Genç kızlık dönemi) ; Bu kanama da genellikle

yumurtalıklardan yumurtlamanın olmayışı ve düzensiz hormon

(progesteron)üretimi neticesinde oluşmaktadır.Bazen kanamalar birkaç günden

birkaç haftaya kadar sürebilir ve eksik olan hormon yerine konmak suretiyle

tedavi edilir.Yalnız bu dönemde hormon tedavisi yaparken,dikkat etmek

gerekir.Çünkü büyüme döneminde olan kız çocuklarında hormonlar,büyümeyi

engelliyebilir.

Üretken dönem ; Bu dönemdeki kanamalarda akla ilk gelen,gebelik

olmalıdır.Gebelikte elbette kanama olmaz ,ancak “ düşük tehlikesi “veya “dış

gebelik” durumunda vajinal kanamalar olabilir.Yine ,gebeliğin geç

dönemlerinde “çocuğun eşinin erken ayrılması” veya “eşin aşağıda yerleşmesi”

sonucunda da kanamalar olabilir. Yine bu döneme ait başka bir kanama

nedeni,yumurtlama bozukluklarıdır.Genellikle yumurtlama bozuklukları

sonucunda rahmin iç zarında (endometrium) kalınlaşma (hyperplazi) nedeniyle

de kanamalar oluşur. Tabiiki en önemli kanama nedeni “kanserlerdir”.Dışarıdan

alınan bazı ilaçlar ve özellikle düşük dozlu doğum kontrol hapları da kanama

yapabilir.Aylık ve üç aylık doğum kontrol iğneleri de aynı şekilde,kanama

yapabilir.

Genital organ hastalıkları ; Vajinal tümörler ,rahim ağzındaki

yara(erezyon)lar,polip veya rahim ağzından sarkan myom’lar,rahim ağzı

kanserleri ve myom denilen rahmin kendi urları da düzensiz kanamalar

yapabilir.

Üretken çağ sonu dönemi ; Yumurtlama olmaması

sonucu,yumurtalıklardan düzensiz hormon salınması neticesinde oluşan

kanamalardır.Rahim içerisinde hiperplazi denilen kalınlaşmalar genellikle bu

dönemde oluşur ve kanser riski fazla olan bu lezyonlardan mutlaka biopsi (parça

almak) alınarak teşhis konulmalıdır.

Menopoz ve sonrası dönem ;Hormon düzeyleri’nin düşmesi(atrofi)

sonucu oluşabildiği gibi ,genital kanser sebepli de olabilir.Bu dönemde genital

kanser riski arttığı için,ciddi inceleme gerektirmektedir.

Tabiiki adet düzeninin sağlanmasında, beyin’in rolü çok

büyüktür.Stressler,psikolojik bozukluklar ,iklimsel ve sosyoekonomik

bozukluklar da düzensiz adet kanamalarına sebep olmaktadırlar.

Adet düzensizlikleri veya adet dışı kanamalarda mutlaka muayene

yapılmalı ,ultrason ,hormon tetkikleri ,smear ve endometrial biopsi(rahimden

parça alınması) yapılıp kanama’nın nedeni ortaya çıkarılmalıdır.