Aile İçerisinde Sosyal Beceri Gelişimi

Sosyal beceri belli bir ortamda toplumsal olarak kabul görecek ve hem kişinin kendisi hemde karşısındaki kişi için yararlı olabilcek şekilde davranabilme becerisidir. Bir diğer açıdan baktığımızda sosyal beceri çevreye uyum ve uygun iletişim yolları kullanarak başkaları ile yaşanabilecek sözel ya da sözel olmayan çatışmalarla başa çıkabilme becerisidir.

Çocukların bu beceriyi ilk kazanmaya başladıkları ortam ailedir.

Çocuklar, öğrenme sürecinde önce çevrelerindeki en yakın modellere (anne-baba, kardeşler, akranlara) dikkat ederler. Modellerin davranışlarını dikkat ederek gözlemleyip, taklit ederler daha sonra yeniden modele uygun davranış̧ üretirler.

Modelin davranışını ne kadar iyi sergilerlerse, sosyal çevreleri tarafından ödüllendirilerek, o davranışı tekrar etmeleri sağlanır.

Çocukların Sosyal Beceriyi Neden Öğrenemez?

Sağlıklı ve dengeli bir aile ortamında yetişen her çocuk sosyal beceri kazanabilir. Fakat bazı durumlarda çocuklarda bu beceri kazanımı sekteye uğrayabilir. Bunun bir kaç sebebi vardır;

1)Çocuğun büyüme evresinde çevresinde model alabileceği birinin olmaması

2)Anne baba davranışları sebebi ile çocuğun davranışı sergilemekten korkması, kaygı duyması

3)Çocuğu bu beceriyi öğrenebileceği bir ortam bulamaması ya da anne/baba’nın tutarsız davranışlar göstermesi sebebleri ile bazen çocuklar öğrenme sürecini gerçkleştiremez.

Peki, Sosyal Beceri Yoksunluğunda Neler Olur?

• Sosyal beceri yetersizliği olan çocuklar birlikte çalışma esnasında işler ve iletişim kurma üzerinde konsantre olmadaki yetersizlikleri ve kısa bir sürenin dışında, grubun bir parçası gibi hareket edememeleri ,diğer çocuklarla oynamalarını güçleştirmektedir.

• Oyunda sakin ve uygun giden anlar sık sık bir itiraz veya kontrol edilemeyen bir davranışla bozulmaktadır. Aniden saldırıcı olabilirler veya hiçbir sebep olmadan diğerlerinin işine görevine karışabilirler.

• Bu çocukların bir kısmı insanları nasıl karşılayacaklarını, nasıl göz teması kuracaklarını bilmezler. Diğerleri ise konuştukları kişilerin sürekli sözünü keserler, onların dediklerine ilgilerini vermezler, böylelikle de sosyal temaslarını sürdüremezler.

Sosyal beceri eksikliğinin çocuklar üzerinde bu gibi etkileri olabilir. Bu etkiler ile çocuklar akran iletişiminden okul başarısına kadar olumsuz sonuçlarla karşılaşabilirler.

Hayatın ilk yıllarında öğrenilmesi ve geliştirilmesi gereken bu beceri geliştirilemediğinde ise ilerleyen yaşlarda buna bağlı sorunlar yaşanması kaçınılmaz olabiliyor.

Anne babannın farkındalıklarının artılrılması ve tutarlı davranışları sergilemeleri fazlasıyla önemli.

Farkındalığı yüksek ebeveynler, sağlıklı ve kendinden emin çocuklar demek.