Aile İçi İletişiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

İnsanı insana yaklaştıran en önemli unsur iletişimdir. İletişim denilince akla ilk olarak bireyler arasındaki algılama, anlama ve değerlendirme süreçlerinin bütünü gelecektir. Karşımızda bulunan kişiyi anlamanın en önemli yolu öncelikle iyi bir dinleyici olmaktır. Karşımızda bulunan kişiyi gerçek anlamda dinlemek ve gönüller arasına köprü kurmak oldukça önemlidir. Anlamak ve anlaşılmak insanın en temel manevi ihtiyaçlarından biridir. Bu ancak sağlıklı bir iletişimle mümkündür. Sağlıklı iletişim hayatın her alanında ağırlığını hissettiren önemli bir kavramdır. Özellikle aile içinde bu durum daha fazla ağırlığını hissettirmektedir. Aile içerisinde kurulan sağlıklı iletişim, aile bireylerinin aidiyet duygularını, özsaygılarını, sevildiklerine dair kanaatlerini, iletişim becerilerinin gelişmesine olanak sağlayarak, bireylerin ruhsal ve fiziksel anlamda daha sağlıklı olabilmelerine olanak sağlayacaktır. Bu da beraberinde mutlu bireyleri mutlu bireyler de mutlu aileleri beraberinde getirecektir. Şöyle bir örnek verelim; ailenin 6 yaşındaki en küçük ferdi, gün içerisinde yaşadığı güzel bir olayı evdeki diğer fertlerle paylaşmak istiyor ancak ne dinleyen ne de önemseyen birini bulabiliyor. Bu durumla yalnızca 1 defa değil tekrar tekrar karşılaşan bir çocuğu düşünün. Kendisini ne dinleyen ne de dikkat eden birileri var. Bu çocuk sizce neler düşünebilir? Belki de sevilmediğini, önemsenmediğini, kabul görülmediğini ve ait olmadığını hissedebilir.

Bu olayı bir de şu şekilde değerlendirelim; ailenin 6 yaşındaki en küçük ferdi; gün içinde yaşadığı mutluluk verici bir olayı annesi ile sevinç içinde paylaşıyor, annesi onunla göz teması kuruyor, onun sevincine ortak oluyor, çocuğuyla birlikte seviniyor, ona dokunuyor, hatta sarılıyor, onu tebrik ediyor ve yanağına küçük bir buse konduruyor. Sizce bu çocuk neler hissedebilir ve düşünebilir? Aidiyet duyduğunu, değerli hissettiğini, sevildiğini hissettiğini, güven hissettiğini ve kabul gördüğünü düşünecek ve hissedecektir. İşte iletişim bu denli önemli bir kanaldır. Bu kanalın güçlü ve açık olması hayati bir öneme sahiptir.

Peki aile içi iletişim kanalları nasıl güçlendirilebilir?

1.İletişimi Uygun Bir Şekilde Başlatmak: çünkü sözün kendisi kadar ne zaman söylendiği de önemlidir. Örneğin olayın yaşandığı esnada değil de olaydan sonra duygular yoğunluğunu yitirdiğinde söylemek gibi,

2- Anlamak için dinlemek, cevap vermek ya da yargılamak için değil. Bunu yaptığımız taktirde karşıdaki kişiyi anlamak çok daha kolay olacak ve isteklerini daha iyi anlayabileceğiz.

3- Duygu ve düşüncelerimizi uygun bir dille ifade etmek, eskilerinde deyimiyle hikmetle ifade etmek ve ben dilini kullanmak. Örneğin: ‘’kızgınsın bunun farkındayım ve bundan dolayı yüksek sesle konuşuyorsun ama bu şekilde konuşman beni çok üzüyor’’ gibi…

4- Karşımızdaki kişiyi dinlerken sabırlı olmalı, sözünü kesmemeli ve söz bitmeden araya girmemeliyiz. Anlatımını dinlerken esnek olmalı ve yargılayıcı ifadelerden kaçınmalıyız.

5-Hemen öğüt vermeye çalışmayınız, öğüt verecekseniz bile bunu diğer insanlar önünde yapmayınız.

6- Karşıdaki kişi size bir problemden bahsettiğinde sizi kızdırabilir. Buna bağlı olarak kırıcı olabilir ve geçmişten bazı olayları ve bazı hataları o kişinin karşısına çıkarabilirsiniz. Bu durum o esnada iletişimin sonlanmasına neden olabilir. Bu durumu iyi yönetmek ve yaptığımız davranışın şu an için uygun olup olmadığını iyi bir biçimde belirlemek gerekir.

7- Tartışma esnasında amaç problemi çözmek olmalıdır. Aksi halde problemi çözmek için değil de birbirimize galip gelmek için uğraşırsak, problemi çözmekten ziyade problemin alevlenmesine ve yeni problemler oluşmasına neden olabiliriz. 

8- Karşındaki bireyin canını sıkacak kelimeleri şaka yoluyla dahi olsa söylemeyiniz. Bu durum karşıdaki ferdin canının yanmasına ve bize karşı olumsuz tutum takınmasına neden olabilir. 

9- Yaşanan her tartışmanın o an son bulmasını beklememeliyiz. Bazen problemin çözümünü zamana yaymak, sorunun ortadan kalkmasına yardımcı olabilir. 

10- Karşınızdaki bireye, amacınızı açıkça ifade edin ve bunu yumuşak ses tonunuzla destekleyiniz. Kısacası ateşe, benzinle değil su ile yaklaşınız.

Özetle, aileyi 4 ayaklı masaya benzetecek olursak bu ayaklardan birini muhakkak aile içi iletişim oluşturacaktır. Masanın sağlam ve ayakta kalabilmesi için her bir ayağın önemi denli büyükse ailenin de sağlıklı kalabilmesi ve daha emin adımlarla geleceğe yürüyebilmesi için sağlıklı iletişim içerisinde olması ve bunun gerçekleşebilmesi için birtakım kurallara dikkat etmesi oldukça önemlidir.