Aile ve İlişkiler
Yazar Şükrü Uğuz • Psikiyatrist • 14 Ocak 2018 • Yorumlar:
Anne- babalık ve Aile
İş anne- babalığa geldiğinde, herkese uyacak bir yaklaşım yoktur. İyi bir anne baba olmanın bir yolu da yaratıcı ve esnek olmaktır. Fakat bazı şeyler evrenseldir.
Tüm çocuklar duygusal olarak anlaşılmak, şefkat ve cesaret almak ister. Bunlar karşılaştığınız sorunları çözmede başlıca yapı taşlarıdır.
Bebeğinizle Bağlanma
Güvenli Bağlanma için İp Uçları
Bağlanma sizin ve bebeğinizin arasında ilk bir kaç yılda gelişen derin, uzun süreli bir ilişkidir. Bağlanma bebeğinizin gelişimini şekillendiren eşsiz bir ilişkidir. Bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılayabilmeniz için motivasyonunuzu artırır; onu beslemek için gecenin bir yarısında uyanmanızı, bezini değiştirmeniz gerektiğini farketmenizi ve bebeğinizin farklı ağlamalarının ne anlama geldiğini anlamanızı sağlar.
Bağlanma süreci doğal olarak siz bebeğinizle ilgilendiğiniz zaman içinde oluşur fakat bu her zaman kolay ve stressiz bir süreç değildir. Bu süreçte kararsız, korkmuş ve bağlantısız hissetmeniz normaldir. Yine de, güvenli bir bağlantı oluşturmak için yapabilecekleriniz bulunmaktadır.
Bağlanma Nedir?
Bağlanma ilk bakıcısı olarak sizin ve bebeğinizin arasında oluşan eşsiz bir ilişkidir. Bu iç güdüsel bağlanma ilişkisi ikinizi çaresiz ve savunmasız bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması için bir araya getirir. 1990’larda bir bilgi akımı bu eşsiz ilişkinin, bağlanmanın bebeğin sosyal, duygusal, entellektüel ve fiziksel gelişiminde anahtar faktör olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu bağlanma ilişkisinin kalitesi değişebilir. Güvenli bir bağlanma bebeğinize yaşam için uygun bir temel sağlar: öğrenmeye isteklilik, sağlıklı bir iç görü, güven ve sağ duyu bunların arasındadır. Güvenli olmayan bebeğin ihtiyaçlarını güven ve anlayış içinde olmayan bir bağlanma ise kendisiyle ilgili kafa karışıklığına ve ileride öğrenmede ve diğerlerine güvenmede sorunlara sebep olur.
Bağlanma ile ilgili gerçekler ve mitler
Mit: “Güvenli bağlanma sevgi aynı şeydir”
Gerçek: Bağlanma bebek ve annesi arasında iç güdüsel olarak oluşur fakat maalesef ki bebeğinizi sevmek güvenli bağlanmayı garantilemez. Güvenli bağlanma sizin stresi yönetebilme, bebeğinizin ihtiyaçlarına cevap verme ve bebeğinizi sakinleştirebilme yeteneğinize bağlıdır.
Mit: “Bebeğimin verdiği işaretleri anlamakta güçlük çekiyorum ve ne istediğini çoğu zaman anlayamıyorum. Bu yüzden bebeğim güvenli bağlanma gerçekleştiremeyecek.
Gerçek: Güvenli bir bağlanma gerçekleştirebilmesi için bebeğinizin ihtiyaçlarını %100 oranında karşılamanız gerekmez. Bebeğinizi tanıdıkça ve ebeveynlik tecrübeniz arttıkça kendinizi bebeğinizin işaretlerini anlamada daha güvende hissedeceksiniz.
Mit: “Bebeklerin her ihtiyacını karşılamak şımarmalarına sebep olur.”
Gerçek: Aksine, bir bebeğin ihtiyaçlarını ne kadar karşılayabilirseniz, büyüdüklerinde o kadar az şımarık olacaklardır. Bağlanma güven oluşturur ve güvenli bağlanma geliştiren çocuklar diğerlerinden daha özgür olurlar daha az değil.
Mit: “Güvenli bağlanma imkansız çünkü ben çalışan bir anneyim ve bebeğimin ihtiyaçlarını 24 saat boyunca karşılayamıyorum.
Gerçek: güvenli bağlanma oluşturmak için bebeğinizle 24 saat boyunca beraber olmanız gerekmez. Önemli olan bebeğinizle geçirdiğiniz zamanın kalitesini artırabildiğiniz kadar artırmaktır. Bunun yanında bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir bakıcı bulmanız gerekmektedir.
Bağlanma Doğumdan Önce Gerçekleşir
Doğumdan önceki son 3 ay boyunca bebeğiniz siz ve çevre hakkında bilgi toplamaya başlar. Bebeğinizin hareketlerini farkedebilirsiniz ve bebeğiniz sesinizi duyabilir ve stresinizi hissedebilir. Bu zamandan başlayarak bağlanmayı güçlendirmek için rahat hissetmeye özen göstermelisiniz.
Güvenli Bağlanma için İpuçları
Güvenli bağlanma tek gecede oluşmaz. Bu bebek ve anne arasında devam eden bir beraberliktir. Zaman geçtikçe ağlamaları anlamanız, işaretleri yorumlamanız ve bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamanız daha kolay olacaktır. Birbirinizi tanırken sabırlı olmaya çalışın.
Bebeğinizin yüz ifadelerini ve beden hareketlerini izleyin. Örneğin, bebeğiniz sizin sesinize göre, üşüdüğünü belirtmek için ya da kucağa alınmak istediği için vücudunu hareket ettirebilir.
Bebeğinizin çıkardığı sesleri tanımaya çalışın. Örneğin, “ben acıktım” anlamına gelen ses çok kısa ve kısık sesli bir ağlama olabilir.
Bebeğinizin hoşlandığı dokunuşları bulmaya çalışın. Çünkü her bir dokunuşla bebeğiniz yeni bir şeyler öğrenmektedir. Dokunuşunuz ne kadar yumuşak olursa, bebeğiniz dünyayı o kadar rahat bir yer olarak algılayacaktır.
Bebeğinizin hoşlandığı tarzdaki hareketleri, sesleri ve çevreyi bulmaya çalışın. Bazı bebekler sallama ya da ileri geri yürüme gibi hareketlerle rahatlarken diğerleri müziğe ya da çevre değişimine cevap verirler.
İlişki Yardımı
İlişkiler yatırımdır. Ne kadar verirseniz o kadar geri alırsınız. Hatta ilişkiniz sallantıda bile olsa güven kazanmak ve yeniden bağlantı kurmak için yapabilecekleriniz bulunmaktadır.
Sağlıklı ilişkiler yaşam içinde değişim için sorumluluk ve isteklilik gerektirir. Sonunda elde edilen ödüller, çabalardan daha ağır basmaktadır ve hayatı yaşamaya değer kılmaktadırlar.
Sağlıklı ve heyecan dolu aşk ilişkileri için öneriler
Güçlü, sağlıklı ilişki hayattaki en iyi desteklerden birisi olabilir. İyi ilişkiler hayatınızı her yönden geliştirebilir; sağlığınızı, zihninizi ve diğerleriyle bağlantılarınızı güçlendirir. Yine de, eğer ilişkiniz iyi gitmiyorsa en büyük stres sebeplerinden birisi olabilir. İlişkiler birer yatırımdır. Ne kadar çok içine bir şey koyarsanız, o kadar çok şey alırsınız. Aşk ve ilişkiler çaba, sorumluluk ve isteklilik gerektirir. Güçlü bir ilişki için yeni yollar öğrenebilir ya da sallantıda olan ilişkinizi yeniden kurmak için çaba gösterebilirsiniz.
İlişkilerinizi nasıl güçlendirebilir ve aşkınızın sürmesini nasıl sağlayabilirsiniz
Herkesin ilişkisi eşsizdir ve insanlar bir çok sebep nedeniyle bir araya gelirler. Fakat iyi ilişkilerin ortak yönleri vardır. Temel kuralları bilmek ilişkinizi hem mutlu hem de üzgün zamanlarda anlamlı, tatmin edici ve heyecanlı tutmaya yardım eder.
Sağlıklı bir aşk ilişkisi nelerden oluşur?
Birbirinize olan aşkınızı korumak: Bazı ilişkiler huzurlu bir şekilde bir arada yaşamaya dayanır fakat bu birbirlerine güvenmeden ve beraber çaba göstermeden olur. Yüzeyde stabil görünebilir ancak ilgi ve iletişim eksikliği mesafeyi artırır. Önemli bir şeyler konuşmaya kalktığınızda ise ilişki kalmamış olabilir.
Tartışma yaşamak: Bazı insanlar birşeyleri sessizce konuşmayı tercih ederken diğerleri seslerini yükseltip birbirlerine katılmayabilirler. Güçlü bir ilişkide anahtar tartışmadan korkmak değildir. Sizi rahatsız eden şeyleri korkmadan ifade edebilmelisiniz ve problemi hafife almadan çözebilmelisiniz.
Diğerleri ile olan ilişkileri ve ilgileri canlı tutun: Hiçbir insan tüm ihtiyaçlarımızı karşılayamaz. Birinden çok fazla şey beklemek o ilişkiye aşırı bir yük bindirebilir. Dışarıda arkadaşların olması sadece sosyal ağınızı güçlendirmekle kalmaz aynı zamanda yeni bakış açıları katar.
İletişim: Dürüst ve direk iletişim bir çok ilişki için anahtardır. Her iki insan da ihtiyaçlarını, korkularını ve isteklerini belirtmede kendini rahat hissediyorsa bağları güçlü demektir. Göz kontağı, öne ya da geriye yaslanmak ya da koluna dokunmak gibi sözel olmayan hareketler iletişim için önemlidir.