Akciğer Kanseri Erken Tanı
Yazar Firuz Çelikoğlu • Göğüs Hastalıkları Doktoru • 13 Ocak 2017 • Yorumlar:
AKCİĞER KANSERİ, ERKEK VE KADINDA KANSER ÖLÜMLERİNİN EN BAŞINDA GELİYOR.
(%29, 1.3milyon kişi her yıl) .
Prognos çok kötü,tanı konulduktan sonra sadece %15 kişi 5 yıl yaşayabiliyor. Kötü prognozun nedeni Erken tanı konulmasının çok güç olmasından %75 hasta III.yada IV . Evrede tanı konulabiliyor , bu da tedaviyi başarısız yapıyor.
5 yıl yaşam,
* IA evre %60
* II-IV. evre %40-5. 2/3 si, tanı konulduğunda ileri evrede
- Semptomlar: Başlangıçta Çok sıradan yada hiç yok.
- Öksürük: sıradan önemsenmeyen
- Göğüs ağrısı: derin nefes alınca
- Nefes darlığı, Islık sesi,
- Balgam içinde kan
- Yorgunluk
- Ses değişikliği
- Sık tekrarlayan pnomoni,bronşit
Yüksek Risk gurubu kadın –erkek 50 yaş üstü sigara içiyor yada bırakmış (20 pak/yıl %87)
Pasif içiciler %20-30
Hava kirliliği, asbest, Tüberkuloz , endüstriel atıklar
Sigara nasıl etkiliyor:
– Akciğerin yapısını, defans sistemini sadece Sigaranın içindeki kimyasallar değil, ısı, tütün dumanı da bozuyor. Bronşlar içindeki ince silialar,havadan giren partikulleri temizler , toksinlerin birikmesini önlerler . Baterileri ve virüsleri temizler. Tütün dumanı Siliaları paralize eder .. Bu durum akciğerlerde karsinojen maddelerin birikmesine yol açar.
Akciğer kanseri tanısı:
Kronik öksürük yada nefes darlığı gibi semptomlar oluşmadan , akciğer kanseri araştırmak risk gurubu insanlarda düşünülmez.
Akciğer Kanserinde Erken Tanı & Tarama
Kanserin tanı ve tedavisi erken evrede özellikle kanser öncesi dönemde olabilirse hayat kurtarıcı oluyor.
ERKEN AKCİĞER KANSERİ ERKEN TANI VE TAKİP
* SİGARA İÇEN VEYA BIRAKAN (20 PAK /YIL SİGARA İÇMİŞ) 50YAŞ ÜSTÜ VE ŞİKAYETSİZ
* AKCİĞER KANSERİ TEDAVİSİ OLMUŞ
* AİLEDE AKCİĞER KANSERİ OLAN VE SİGARA KULLANMIŞ KİŞİLER
* Küçük periferal lezyonlar için BT tarama yararlı. Özellikle adenocarcinomalarda
* Fakat BT tarama erken evre kanser ve santral hava yolu erken akciğer kanserinde, özellikle akciğer Küçük hücreli ve erken evre epidermoid kanserlerde, (Bunlar akciğer kanserinin %29 u) görülmeyebilir.
* Santral lokasyonlu kanser başlangıcı ve çok erken evre bronbronşial kanser ( dysplasia ve CIS) , BT de görülmezler
BRONKOSKOPİ TETKİKLERİ VE KANSER ANALİZLERİ
Tumor-ilişkili Antigenler Kromosomal İnceleme Gen Analizleri
Küçük periferal lezyonlarda çok iyi, özellikle adeno karsinomlarda
BT tarama ,santral hava yolu çok erken akciğer kanserinde , özellikle küçük hücreli akciğer kanserleri ve erken evre squamoz hucreli kanserlerde, (bunlar bütün akciğer kanserlerinin 17–29% sidir.) yetersiz kalıyor
Oto Florasans bronkoskopi geliştirildi
Erken kaser lezyon tespitinde gold standard
AKCİĞER KANSERİ! Bütün kanser ölümlerinin 29% ve her yıl dünyada 1.3 milyon kişininin olüm nedeni
Kanserin tanı ve tedavisi erken evrede özellikle kanser öncesi dönemde olabilirse hayat kurtarıcı oluyor.
Sigarayı bırakırsak ne oluyor ?
Sigarayı bırakınca 20 dakika içinde 20 dak sonra: Kalp hızı yavaşlar 12 saat sonra: kannınızda ki CO normal seviyeye düşer 2 hafta –3 ay içinde: kalp krizi risk artması durur, akciğer fonksiyonları düzelmeye başlar Sigaryı bıraktıktan 1- 9 ay sonra: Nefes darlığınız ve öksürüğünüz düzelir 1 yıl sonra: Koroner kalp hastalığı riskiniz sigara içenlerin yarısına düşer 5 yıl sonra: İnme geçirme riskiniz sigara içmeyenler kadar olur 10 yıl sonra: Akciğer kanser riskiniz sigara içenlerin yarısına iner 15 yıl sonra: Koroner kalp hastalığı riskiniz sigara hiç içmeyenlerle aynı olur