Akut Eklem Romatizması (Romatizmal Ateş)

Akut eklem romatizması (romatizmal ateş de denir) A grubu beta hemolitik

streptokok adı verilen mikropların yol açtığı boğaz enfeksiyonu veya kızıl hastalığı gibi

hastalıkların komplikasyonu olarak ortaya çıkan bir iltihabi eklem hastalığıdır. En çok 5-15

yaş arası çocuklarda görülse de daha küçük çocuklar ile yetişkinlerde de görülebilir. Gelişmiş

ülkelerde bu tür mikropların sebep olduğu boğaz enfeksiyonu veya kızıl hastalığı genellikle

akut eklem romatizması gelişmeden tedavi edilir, gelişmekte olan ülkelerde ise bu 

komplikasyon sık görülür. Beta streptokok mikrobu akut eklem romatizması dışında kalıcı 

kalp hastalıklarına veya beyin hastalığına da neden olabilir. 

A grubu beta hemolitik streptokok mikrobu sıklıkla boğaz enfeksiyonu daha az olarak 

kızıl hastalığına seyrek olarak da deri enfeksiyonuna sebep olur. Bu mikrobun nasıl olup da 

romatizmal ateşe yol açtığı henüz çok net değil fakat hastanın bağışıklık sisteminde bir 

bozulmaya yol açtığı da biliniyor. Bakterinin içindeki bir protein hastanın eklemi-kalbi-cildi 

veya beyin dokusundaki bir protein ile benzerlik gösteriyor. Bu benzerlik yüzünden 

bağışıklık sisteminin mikrobu hedef alarak insan vücudundan atmaya çalışması sırasında 

hedef şaşırma olur. Mikroba karşı verilen mücadele vücudun kendi dokusuna karşı verilmeye 

başlanır. Sonuç olarak da organizmanın dengesi sarsılır ve eklem-kalp-beyin bu mücadeleden 

zarar görür. Eğer hasta çocuk iyi tedavi edilir ve beta mikrobundan yeterince arındırılırsa bu 

komplikasyonlardan da kurtulur. Değerli okuyucular bu yazımda ağırlıklı olarak 

komplikasyonların en fazla görüleni olan akut eklem romatizmasını konu edeceğim. 

Romaztimal ateş (veya diğer adı ile akut eklem romatizması) beta hemolitik 

streptokoksik boğaz enfeksiyonunun ikinci ve dördüncü haftaları sonrasında görülür. 

Hastalarda en çok görülen bulguları özetle aşağıdaki gibi sıralayabiliriz: 

Ateş, halsizlik vardır. 

Eklemlerde şişme, kızarıklık, ısı artımı, ağrı ve hassasiyet mevcuttur. En çok 

diz, dirsek, ayak ve el bileği tutulur, bir eklem iyileşirken diğerinde şikayetler başlar. 

Cilt altında ağrısız küçük noduller (yumrular) ortaya çıkar. ,

AkuCiltte bazıları deriden kabarık, bazıları deri seviyesinde düzensiz kenarlı 

kızarıklıklar meydana gelir. 

Bazı hastalarda göğüs ağrısı şikayeti olur. Kalp kasında hastalanma ve kalp 

yetmezliği, kalp kapağı aralığında daralma veya kalp kapağından geçen kanın geri kaçması, 

kalpte ritm bozukluğu olası kalp komplikasyonlarıdır. 

Seyrek de olsa hastaların bir kısmında istek dışı, amaçsız ve kontrol 

edilemeyen hareketler ortaya çıkar. Bu hareketler adeta dans eder gibidir ve en çok ellerde 

ayaklarda bazen de yüzde görülür. Bu hareketlere kimi zaman anlamsız davranış bozuklukları 

da eklenebilir örneğin hasta münasebetsiz bir ortamda patlayıcı tarzda şiddetle gülmeye 

başlayabilir. Sebebi merkezi sinir sistemi ( beyin ) tutulmasıdır. Buna Sidenham Koresi denir. 

Ne zaman doktora başvurmalı? Eğer çocuğunuzda soğuk algınlığı olmadan boğaz 

ağrısı, burun akıntısı, boğaz ve boyun lenf bezlerinde şişme, burun kanaması ve burun 

ifrazatının koyu gelmesi, tükrüğünü ve gıdaları yutmakta zorlanma, baş-boyun bölgesi ile 

gövdede kızarıklık, dilde çilek gibi kırmızı bir renk olması gibi şikayetler olursa lütfen 

doktora başvurun. Doktorunuz kan testleri, boğaz kültürü, elektrokardiyografi, 

ekokardiyografi isteyebilir. Gerekmesi halinde nöroloji uzmanından görüş alabilir. 

Tedavide uygun antibiyotik, iltihap önleyici ilaçlar, gerekirse (Sidenham Koresi varsa) 

istemsiz hareketleri önleyici ilaçlar, duruma göre ilave tedavi şekilleri uygulanır. Genel eğilim 

komplikasyonları önlemek için uzun süreli koruyucu antibiyotik tedavisi verilmesi 

yönündedir. Bu tedavi uygulamaları yanı sıra doktor önerisine göre yatak istirihatini de ihmal 

etmemek gerekir. 

Değerli okuyucular, bir başka yazımda görüşmek dileğiyle hoşça kalın diyor ve 

sağlıklı günler diliyorum.