Alerji
Yazar Celal Özcan • Çocuk Alerjisi Doktoru • 10 Ağustos 2022 • Yorumlar:
SIK ENFEKSİYON GEÇİREN ÇOCUKLARIN
-%50’si sağlıklıdır
-%30’u alerjiktir
%10’unun bağışıklık düşüklüğü vardır
%10’unun kronik hastalığı vardır
ALERJİK NEZLENİN (RİNİT) SEBEPLERİ
-%70 polen
-%20 ev tozu akarları
-%5 küf mantarları
%5 hayvan tüyleri
ALERJİK NEZLE VE ASTIM
-alerjik nezlesi olanların %40’ında astım vardır
-astımı olanların %80’inde alerjik nezle vardır
İLK 3 YAŞTA ASTIM GELİŞME RİSKİ VE KREŞ
-anne ve/veya babada astım varsa
-çocukta atopik egzema varsa
Tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle astım gelişme riski olduğu için 3 yaşından önce kreşe gönderilmemelidir
AKUT ÜRTİKER (KURDEŞEN)
-en sık sebep enfeksiyonlardır
-enfeksiyonlar sırasında kullanılan ilaçlarda (antibiyotikler, ağrı kesici ateş düşürücüler) sebep olabilir
-besin alerjisi çok sık olmasa da akut ürtiker sebeplerindendir
KRONİK ÜRTİKER (KURDEŞEN) TETİKLEYİCİLERİ
-stres
-abur cubur
-parazit
-enfeksiyon
-ilaç
-sıkı giysi
-terleme
-aşırı egzersiz
-sıcak banyo
ALERJİK BAHARATLAR
-kimyon
-kişniş
-rezene
-kereviz
-hardal
-sumak
-çemen otu
ALERJİK GIDA KATKI MADDELERİ
-sülfitler
-nitrat ve nitrit tuzları
-butilatlar
-annatto
-tartrazin
-monosodyum glutamat
-aspartam
ÇOCUKLARDA TEKRARLAYAN ŞİDDETLİ KARIN AĞRISI YAPAN İKİ CİDDİ HASTALIK
-Herediter anjiyoödem: larinks (gırtlak) ödemi yaparak ölümle sonuçlanabilir
-Ailevi akdeniz ateşi: uzun dönemde böbreklerde amiloid protein birikimine neden olarak böbrek yetmezliği ve ölümle sonuçlanabilir
ANAFİLAKSİ (ALERJİK ŞOK)
-çocukluk döneminde en sık sebep besinlerdir
-en sık sebep olan besinler sırasıyla inek sütü, kuruyemişler ve yumurtadır
-besine bağlı anafilakside ölümlerin en sık sebebi %80 ile kuruyemişlerdir
RUTİN AŞILAR VE BESİN ALERJİSİ
-yumurta alerjisi şiddetli olan çocuklarda kızamık ve influenza (grip) aşıları
-inek sütü alerjisi şiddetli olan çocuklarda kızamık ve DTap (difteri, tetanoz, boğmaca) aşıları alerji uzmanı gözetiminde yapılmalı
YUMURTA ALERJİSİ
-bebeklik döneminde en sık cilt bulguları ve atopik egzema ile belirti verir
-ileriki yaşlarda astım alerjik nezle ve solunum alerjileri için bir risk faktörüdür
-yumurta alerjisi olanların sadece %5’inde tavuk eti alerjisi olur
İNEK SÜTÜ ALERJİSİ
-inek sütü alerjisi olanların %10’unda dana eti alerjisi vardır
-dana eti alerjisi olanların %90’ında inek sütü alerjisi vardır
-inek sütü alerjisi olanların %90’ında keçi veya koyun sütü alerjisi vardır
BUĞDAY ALERJİSİ
-buğday alerjisinde çavdar ve arpa alerjisi fazla iken yulaf alerjisi azdır
-alternatif tahıllar: mısır, pirinç, yulaf, kinoa, karabuğday, patates veya glütensiz un
KURUYEMİŞ ALERJİSİ
-kuruyemiş alerjisi olanların üçte birinde diğer kuruyemişlere de alerji vardır
-antep fıstığı ile kaju arasında çapraz reaksiyon fazladır
-fındık ile ceviz arasında çapraz reaksiyon fazladır
-yer fıstığı alerjisi olanların üçte birinde baklagillere de alerji vardır
POLENLERDEN KORUNMA
- Polenler sabah erken saatlerde ve öğle saatlerinde yoğun olarak bulunur
- polenler kuru ve rüzgârlı havalarda daha yoğundur
- Dışarıda dolaşırken gözlük kullanın, şapka takın ve uzun kollu giysiler giyiniz
- Dışarıda dolaştıktan sonra giysiler çıkarılmalı, duş alınmalı, saçlar ve yüz bol su ile yıkanmalıdır
- Polen zamanı mümkün olduğunca pikniklerden kaçınılmalıdır
- Polen mevsiminde camlarınızı kapalı tutunuz. Mümkünse polen filtreli klima kullanınız
EV TOZU AKARLARINDAN KORUNMA
- Yatak odasında mümkün olduğunca az eşya bulundurulmalıdır
- Halılar mümkünse kaldırılmalı, yerine ince kilim tercih edilmelidir
- Yün, kuş tüyü ve kaz tüyü malzemeler akar barındırdıkları için sakıncalıdır
- Yatak çarşafları haftada en az bir kez değiştirilmeli ve 60 ˚C’nin üzerinde yıkanmalıdır
- Haftada en az bir kez oda hepa-filtreli süpürge ile süpürülmelidir
- Ev tozu akarı alerjisi olan kişinin odasının güneş gören ve çok iyi havalandırılan bir oda olması uygun olur
- Nem oranı %50’nin altına düştüğünde ev tozu akarları yaşayamazlar
KÜF ALERJİSİNDEN KORUNMA
- Banyo ve diğer bölgelerde küf olmuş yüzeyler su ve çamaşır suyu ile temizlenmeli ve kurulanmalıdır
- Evin içinde suyun hasar verdiği bölgeler, sızıntılar ve çatlaklar vakit kaybetmeden onarılmalıdır
- Ev içi nem oranı %30-40 arasında olacak şekilde kontrol altına alınmalıdır
- Ev içi, özellikle mutfak sık sık havalandırılmalıdır
- Yerler halı yerine sert ve kolay temizlenebilir malzemelerle kaplanmalı, duvarlarda duvar kâğıdı yerine boya tercih edilmelidir