Alışveriş Bağımlılığı
Yazar Ezgi Didem Ayaltı • 25 Ocak 2023 • Yorumlar:
Son dönemlerdeki indirim reklamları gerekli gereksiz her şeyi satın almanıza sebep oluyor mu?
Sırf fiyatı uygun diye ihtiyacınız olmayan bir şeyleri satın alıyor musunuz?
Alışveriş yaparken kendinizi kaybediyor musunuz?
Ürünleri satın aldıktan sonra mutluluk hissi oluşuyor mu?
Maalesef, siz de bir "alışveriş bağımlısı" olabilirsiniz.
Bağımlılık kavramı genel olarak maddelerle sınırlandırılsa da günümüzde pek çok davranışın da bağımlılık kategorisine girdiği görülmüştür (kumar, cinsellik, internet vb.).
Alışveriş bağımlılığı terimi ilk olarak 1915 yılında Emil Kreapelin tarafından "oniomania" olarak tanımlanmıştır. Yunanca satış anlamına gelen "onios" ve çılgınlık, delilik anlamına gelen "mania" kelimelerinden türemiştir. Diğer dürtüsel bozukluklara benzeyen alışveriş bağımlılığı, içten gelen dürtülere bağlı davranışsal bir bağımlılıktır. Azalmış benlik saygısı, endişe, takıntılar, depresyon, artan internet kullanımı, sosyal statü beklentisi, yaşamsal doyumun zayıflığı gibi pek çok neden alışveriş bağımlılığına zemin hazırlamaktadır. Sadece kişisel faktörlere bağlı olmamakla birlikte; ailenin, internetin, kredi kartı kullanımının, artan sosyal çevrenin, artan reklamlar ve gelişen pazarlama stratejilerinin de alışveriş bağımlılığına etkisi bulunmaktadır.
Genel olarak bakıldığında; kişinin hayatındaki boşluk duygusu ve hayat problemleri ile baş etme yöntemi olarak "tüketme" eylemini seçmeleri, kişileri bu bağımlılığa itmektedir.
Diğer tüm bağımlılıklar gibi bunun da sonunda yoğun suçluluk ve pişmanlık duyguları yatar ve tedavi gerekebilir. Bir uzmana danışmadan hemen öncen bu tavsiyeleri uygulayabilirsiniz.
- Alışverişe çıkmadan önce muhakkak liste yapın. Liste dışına çıkmamaya özen gösterin.
- Alışveriş için her ay belirli bir para kenara koyun ve onun dışında ekstra bir para harcamayın.
- Öfkeli, üzgün ya da sıkıntılı durumlarda alışverişe çıkmayın. Unutmayın ki alışveriş yapmak size önce geçici bir mutluluk verecek ve sonunda yine suçluluk hislerinizi alevlendirecek.
- Ürünü almadan önce elinizdekileri kafanızdan geçirin ve gerçekten gerekli olup olmadığını sorgulayın.
- Son olarak unutmayın ki, bu yoğun ve dürtüsel alma hissiniz duygusal bir çıkmazdan kaynaklanıyor. Sorunun temeline inmek ve alışveriş gibi geçici bir çözüm yöntemine başvurmamak için muhakkak psikoterapi almanızı tavsiye etmekteyim .