Alerji

Soluduğumuz havada bulunan polenler, tozlar, tüyler, sporlar gibi çeşitli maddeler solunum sisteminde bağışıklık yanıtı gelişmesine ve aşırı duyarlılık reaksiyonlarına neden olabilir.

Allerjenlere ( allerjiye sebep olan madde) karşı oluşan aşırı duyarlılık reaksiyonları ani ve gecikmiş reaksiyonlar olarak ikiye ayrılır.

Bir allerjenle sürekli ve tekrarlanan biçimde karşılaşıldığında ise kronik allerji ortaya çıkar.

Bir allerjenle karşılaşma, saniyeler veya dakikalar içinde başlayan ve kısa sürede iyileşen akut erken evre yanıtına neden olur. Bunu, inflamatuar hücrelerin mukozaya göçünün neden olduğu uzun süreli bir inflamatuar yanıtla birlikte geç evre yanıtı izler ve sonunda kronik inflamasyon gelişir. 

Bu süreçte immünoglobülin E, erken ve geç evre alerjik yanıtlara yol açan histamin ve diğer medyatörlerin salınımını tetiklemesi nedeniyle temel bir rol oynar.

Tip 1 ya da IgE aracılı reaksiyon: Allerjen mast hücresinin yüzeyinde bulunan IgE ile bağlandığında, mast hücresi  degranüle olur ve ortama histamin ve diğer kimyasal medyatörler salınır. Örneğin; anaflaktik şok, ürtiker, alerjik astım, alerjik rinit bu şekilde gelişir. 

Tip 1 reaksiyonlarında erken evrede ( allerjenle karşılaşmadan 5 – 30 dk sonra ) kaşıntı, hapşırma, burun akıntısı ve burun mukozasında ödem görülür. Geç evrede ise ( allerjenle karşılaşmadan 2-8 saat sonra) konjesyon, burun akıntısı, hapşırma ve dokuda yaygın inflamasyon görülür. 

ALLERJİK RİNİT

Rinit, burnu döşeyen dokunun inflamasyonudur ve anterior ve posterior burun akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı veya buurunda kaşıntı gibi burun semptomlarına neden olur. 

Allerjik rinit, enfeksiyon kaynaklı olmayan rinitin en çok rastlanan formudur ve göz semptomlarıyla birlikte görülür.

RİNİT SINIFLANDIRILMASI

1. İnfeksiyoz: Viral, bakteriyel, diğer enfeksiyon etkenler söz konusudur.

2. Allerjik: Aralıklı veya sürekli olabilir. 

3. Mesleki: Aralıklı veya sürekli olabilir.

4. İlaca bağlı

5. Hormonal: Hormonlar sebep olabilir.

6. Diğer nedenler: irritan maddeler, yiyecekler, duygusal nedenler ve ileri yaş 

7. İdiopatik: Nedeni belli olmayan sebepler

SAMAN NEZLESİ

Her yıl Haziran’ın başı yada ortalarında gözde sıcaklık ve doluluk hissi ortaya çıkar, Bunu burunda irritasyon ve hapşırma izler. Bunlara göğüste sıkışma ve nefes darlığı eklenir.

ALLERJİK RİNİT

Allerjik rinit, burnu döşeyen membranlarda alerjene maruz kaldıktan sonra IgE aracılı influmasyona bağlı olarak oluşan semptomatik bir solunum yolu hastalığıdır. 

Mevsimsel ya da yıl boyu süren sınıflamasından farklı olarak günümüzde aralıklı ya da sürekli olarak sınıflandırılır. 

Şiddeti bakımından hafif ya da orta / ağır olarak sınıflandırılabilir. 

Kendisine eşilk eden astım, konjunktivit ve sinüzit gibi hastalıkların şiddetini arttırabilir. 

Sosyal yaşamı okul ve iş performansını ve uykuyu etkiler. 

Türkiye’de alerjik rinit sıklığının %8 ile  %19 arası olduğu bildirilmektedir. 

Genetik ve aile öyküsü, alerjenlere  maruz kalma , akarlar , av tozu akarları ,polenler , hayvan döküntüleri , kemirgen hayvanlar , diğer hayvanlar , küf ve maya mantarları , böcekler , diğer solunan allerjenler , süt , domates , yumurta , susam , kabuklu deniz hayvanları gibi yiyecekler , çalışma ortamında bulunan yapışkan , reçine , metal tuzları , un ve talaş , açık hava kirliliği , egzoz gazları , sigara dumanı , tütün içimi , alerjik rinitle ilişkili risk faktörleridir. 

ALLERJİK RİNİT TANISI

Deri testleri 

Ani aşırı duyarlılık yanıtını gösteren deri testleri, deride IgE aracılı alerjik reaksiyonu göstermek için yaygın olarak kullanılmaktadır. 

Bu testler , allerji için başlıca tanı yöntemidir ve gerektiği gibi yapıldığı taktirde spesifik allerji tanısının doğrulanmasını sağlar.

• Bu testlerin bazıları: 

•   Puncture testi

• İntradermal testler

• Atopi için bant testleri