Anksiyete Bozukluğu Nedir?

Anksiyete kelimesi Türkçe’ye, kaygı olarak çevrilebilir. Kaygı, korku ve endişe’nin, normal yaşantımızda; bir amaca motive olma, zararlıdan kaçınma, ihtiyaç olana yönelme gibi, olumlu işlevleri de vardır.

Anksiyete bozukluğu’nda ise kaygı normal zamanda hissettiğimiz sinirlilik, gerginlik, endişe duygularımızdan farklı hale gelmiştir, artık, bizim için faydalı olma sınırını aşmış; sürekli, baş edilemez, şiddetli, iş yaşantımız, okul akademik başarımız, insanlarla, yakınlarımızla ilişkilerimiz gibi hayatımızın her alanını olumsuz etkileyen bir durum halini almıştır.

Anksiyete bozuklukları, ruhsal bozukluklar içinde en yaygın olanıdır. İnsanların %30’u yaşamları boyunca en az bir defa, bu rahatsızlığı geçirir. Bu haliyle insan hayatını kısıtlayan, topluma, iş hayatına uyumu da bozan önemli bir halk sağlığı sorunudur.

       Anksiyete bozukluğu dediğimiz zaman aslında; Yaygın anksiyete bozukluğu, takıntı bozukluğu, panik bozukluk, fobiler gibi birçok farklı ama ortak özellikleri de olan rahatsızlıkları içinde bulunduran geniş bir tanımlamadan bahsederiz.

       Bireyin ailesiyle yakın çevresiyle ve diğer insanlarla olan ilişkileri, sosyal hayatı, olumsuz etkilenir.  İş ve akademik başarısı düşer, performans göstermesi gereken alanlarda, başarısızlığa sürüklenir.  Normal insanların kolaylıkla yapabildiği (asansöre, arabaya uçağa binme gibi) faaliyetleri yapamaz olur. Sürekli gergin ve huzursuz hisseder; ve bu hisle baş etmek çoğu zaman imkansız hale gelir, delireceğini kontrolü kaybedeceğini düşünür. Bütün bunlara bedenimizin alarm sistemi ‘sempatik sinir sisteminin’ gereksiz ve aşırı bir şekilde devreye girmesiyle ortaya çıkan; çarpıntı, titreme, terleme, sıcaklık hissi gibi, ayrıca baş ağrısı vücut ağrıları bedensel bulgular da eklenir. Bunların yanı sıra zamanla, bazen en başından beri, depresyon bulguları tabloya sıklıkla eşlik eder ve tedaviye direnci arttırabilir.

       Rahatsızlığın sebebi olarak, kesin olmamakla birlikte, kalıtsal, ve çevresel etkiler; mizaç özellikleri, yetiştirilme tarzı, stresli olaylar, sorumlu tutulmaktadır. Sebepler bazen ortaya konulabildiği gibi, sıklıkla da altta yatan, bulunabilir bir sebep de ortaya konamayabilir.

       Belirtilerin tıbbi birçok rahatsızlıkla ayırıcı tanısının yapılması önem arz eder; insanlar öncelikle bu belirtileri, mevcut bir kalp hastalığı gibi medikal sebeplere bağladıklarından, farklı branşlardan hekimlere giderler. Özellikle acil servislerin önemli başvuru sebeplerindendir. Bu yüzden tanı ve tedavi için, bir psikiyatri hekimine başvurmak çok önemlidir.

       Tedavisi mümkün olan Anksiyete Bozukluklar’ında, kişinin ve belirtilerinin özelliğine göre psikiyatri hekimi, psikoterapi ve ilaç tedavilerini; birlikte veya tek başına kullanabilir.