Anoreksiya Nedir?

Anoreksiya nervoza, kişilerin yemek yemeyi reddettiği, oldukça düşük vucüt ağırlığına sahip olmalarına sebep olan ve hayati tehlike yaratan bir yeme bozukluğudur. Anoreksiya nervosa olan kişilerin ince olmak ve ince kalmak hakkında aşırı düzeyde takıntıları vardır. Her ne kadar zayıflasalar da daha fazla zayıflamalarını düşünürler yada çok zayıfken bunun normal olduğunu düşünerek kilo almayı reddederler. Anoreksiya nervoza genellikle 12-20 yaş aralığında ve daha çok kadınlar da görülür. Her yüz kişinin 1 yada 2’sinde anoreksiya nervozaya rastlamamız muhtemeldir.

Anoreksiya Belirtileri

1. Fiziksel Belirtiler

2. Psikolojik Belirtiler (Duygusal ve Davranışsal)

Fiziksel belirtiler:

• Aşırı kilo kaybı

• Kansızlık

• Düzensiz kalp ritmi

• Yorgunluk

• Uyku bozukluğu (İnsomnia)

• Kadınlarda adet düzensizliği ya da adet görememe

• Baş dönmesi ve bayılma

• Saçlarda incelme ve azalma

• Kabızlık

• Kuru ya da sarımsı cilt

• Kemik erimesi

• Kol ya da bacakların şişmesi

• Böbrek sorunları

• Tırnaklarda renk değişikliği

Duygusal ve davranışsal belirtiler:

• Sürekli besinlerle ilgilenme

• Açlık hissini reddetme

• Kilo alma korkusu

• Sosyal izolasyon

• Sinirli agresif davranışlar 

• Depresyon

• Öğün atlamak, yememek için bahaneler üretmek

• Besinlerin yağ ve kalorilerini sürekli hesaplamak ve bu değerlere göre beslenmek

• Sürekli tartılmak

• Toplum içinde yemek yemeyi istememek, kaçınmak

• Ayna karşısında uzun süreler geçirmek

• Ne kadar zayıf olsa da kilolu olduğunu düşünmek, bu durumdan şikayetçi olmak

• Bol kıyafetler giyerek vücudunu saklamaya çalışmak

Anoreksiya Nervoza Nedenleri

Biyolojik faktörler: Genetik yatkınlık etkisi henüz kanıtlanmamıştır. Fakat bazı genler anoreksiya nervozayı tetikleyebilmektedir. Aşırı mükemmeliyetçi, duyarlı  ve hırslı kişilerde anoreksiyaya rastlandığından dolayı genetik yatkınlıklığın etkisinden söz edilmektedir. 

Psikolojik faktörler: Bazı psikolojik özellikler anoreksiya için tetikleyici olabilmektedir. Depresif ruh hali yada obsesif kompulsif bozukluk kişilerin kiloları hakkında takıntılı hale gelmelerine sebep olabilir. 

Çevresel faktörler: Mükemmeliyetçi yada aşırı koruyucu aile tutumları bireyin anoreksiya nevroza geliştirmesine sebep olabilir. Çocuk ailenin isteklerine, baskılarına uyum sağlamak yada baskıları reddederek bağımsızlığını ilan etmek ihtiyacıyla anoreksiya nevroza geliştirebilir. 

İnce olmanın toplum tarafından özendirilen bir durum olması, arkadaşların etkileri, erkek/kız arkadaş eleştirileri diğer tetikleyicilerdir. Dergilerde yada sosyal medya da görülen, beğenilen kişilere benzeme ihtiyacı kilo vermek hakkında takıntılı olmaya itebilir. Oysa karşılaştığımız birçok görüntü photoshop uygulanarak tasarlanmıştır, her zaman gerçeği yansıtmamaktadır.

Anoreksiya Nervoza Tedavisi

Tedavi uzun ve zorlu bir süreçtir, hastalar çoğunlukla tedaviyi reddetmektedirler. Tedaviyi kabul edenler ise bu süreci tek başlarına yönetememektedirler. Fiziksel ve psikolojik birçok soruna sebep olmasından dolayı doktor, psikiyatrist ve psikolog eşliğinde tedavinin ilerlemesi gerekmektedir. Tedavi sürecinde karşılıklı güven ve işbirliği önemli ve gereklidir. Ailenin desteği bir diğer önemli faktördür. Anoreksiya olan kişilerin bir çoğunda depresyon belirtileri de görülmektedir. Depresyon, kaygı, korkular, beden algısında bozulma ve tedaviye destek amacıyla psikolojik destek alınmalıdır.