Aralıklı Oruç
Yazar Aylin Bolat • Diyetisyen • 23 Mart 2022 • Yorumlar:
Değişen ve gelişen dünyada beslenme düzenimiz de hızla değişiyor. İşe ya da okula gitmeden yapılan kahvaltı, öğle arasında yenilen bir öğlen yemeği ve akşam eve dönüşte güzel bir akşam yemeği.. Üç ana öğünden oluşan geleneksel beslenme düzenimiz şimdilerde yerini 2 ana öğüne bıraktı gibi görünüyor. 2019 yılında en çok araştırılan ve uygulanan aralıklı oruç nasıl bir beslenme düzeni?
İntermittent fasting ya da aralıklı açlık diye de bilinen bu beslenme düzenini birbirini takip eden açlık ve yeme periyotları olarak tanımlayabiliriz.
ARALIKLI ORUÇ NASIL YAPILIR?
Aralıklı orucu uygulamanın farklı yöntemleri bulunur bunları şöyle özetleyebiliriz:
Alternatif gün yöntemi( eat-stop-eat) diye adlandırdığımız beslenme düzeninde 24 saat boyunca açlık penceresi oluşturulur ve bu periyodik olarak devam ettirilir.
Modifiye açlık diye adlandırdığımız yöntemde haftanın iki günü enerji ihtiyacının %25 i alınırken diğer 5 gün sağlıklı beslenme düzenine devam ediliyor. Açlık dönemine dahil edeceğiniz iki günün hangi gün olacağını seçmek ise tamamen sizin elinizde. Ancak genelde alınan kalori miktarı yaklaşık 400-700 kaloriye karşılık geldiği için modifiye açlık yöntemi uygulanması zor bir yöntem olarak karşımıza çıkıyor.Tüm günü bu kadar az yiyerek geçirmek birçoğumuz için eziyete dönüşebilir!
Zaman kısıtlı beslenme yöntemi ise tüm dünyada en çok uygulanan yöntem, günün en az 14 saatini besinlerden uzak kalarak geçirmemiz gerekiyor ve genelde 16/8 yöntemi tercih ediliyor. Açlık periyotlarında su, çay ve kahve tüketmek serbest ancak kahveye ekleyeceğimiz sütü ,kremayı açlık süremizde bir kenara bırakıp sade tüketmek durumundayız! Özellikle kilo vermek için aralıklı oruç yapanlar için şu noktanın altını çizmekte fayda var açlık sürecini takip eden yeme penceresi bir ödül değil, yani ‘16 saat açız 8 saat istediğimizi istediğimiz kadar yiyelim’ yanılgısına düşerseniz kilo alabilirsiniz!
Peki neden aç kalıyoruz , biz açken vücudumuzda neler oluyor?
Açlık sürecinde vücudumuz enerji için karaciğerimizin ürettiği keton cisimciklerini kullanmaya başlar. Başlangıçta az olan keton cisimciklerinin miktarı açlık süresi ilerdikçe artar.Keton cisimcikleri sadece enerji metabolizmasında kullanılan bir yakıt değildir. Birçok metabolik fonksiyonda görev alır. Sağlığımız ve yaşlanma sürecimizde görev alan birçok metabolik süreçte keton cisimcikleri yer alır.
Aç olduğumuz süreçte insülin salınımımız azalır, insülin seviyesinin düşük olması yağ yakımını hızlandırır. Büyüme hormonunun salgılanması artar ve bu hormon yağ yakımını, kas kazanımını destekler. Aynı zamanda aralıklı orucun metabolizmayı hızlandırdığı çalışmalar mevcuttur ancak genel kanı çok uzun süre uygulandığında metabolizmanın yavaşlayacağı yönündedir.
Çalışmalar aralıklı orucun geleneksel beslenme düzenine karşı kilo vermede üstünlüğünün olmadığını, asıl üstünlüğünün bel çevresindeki incelmeyi sağlamak olduğunu gösteriyor. Aralıklı oruç birçok kronik hastalığa karşı koruma sağlıyor ve sağlık açısından faydaları saymakla bitmiyor. Ancak uzun dönem uygulamasının faydadan çok zararı olduğunun altını çizmekte fayda var. Bu nedenle kilo vermenin durduğu dönemlerde periyodik olarak dönemsel uygulandığında birçok faydasını görsek de bizim için en etkili beslenme biçiminin sürdürebildiğimiz beslenme biçimi olduğunu unutmayalım!