Aşka Bilimsel Bir Bakış: Üçgen Aşk Kuramı
Yazar Leyla Kılıç • Psikolog • 18 Şubat 2020 • Yorumlar:
İçinde bulunduğunuz ilişkiyi tanımlamanıza yardımcı olacak,
Robert Sternberg'in Üçgen Aşk Kuramına göre AŞK ve İLİŞKİNİN boyutları;
YAKINLIK: Bağlılık, yakın olma, ve sırları paylaşma hislerini içerir.
TUTKU: Cinsel ve romantik çekim öğelerini barındırır.
BAĞLILIK: İlişkiyi ileri boyutlara taşımak için gerekli olan sorumluluk, planlama, insiyatif alma gibi öğeleri içerir.
Sternberg için bir ilişkinin mükemmel olması, bu üç öğeyi de dengeli şekilde içermesine bağlıdır. Ancak kişilik özelliklerine ve partnerler arası iletişimin kalitesine göre, çok farklı kombinasyonlardan ortaya çıkan farklı boyutlarda ilişkiler de bulunmaktadır. Bu üç bileşenden yedi farklı kombinasyona ulaşabilir.
Aşık olmama durumu: Aşkın üç ana öğesinin de olmadığı durumları anlatır. Arkadaşlarımızla ve ailemizle yaşadığımız ilişkiler, içinde aşkın öğelerini barındırmayan ilişkilerdir.
HOŞLANMA: Arkadaşlık olarak algılanabilecek boyuttaki duyguların hissedildiği aşktır. Partnere duyulan yakınlık, bağlılık, sıcaklık durumlarını içerir.
DELİCESİNE AŞK: Partnerinizi ilk kez gördüğünüzde yaşadığınız hormonal değişimler ve fiziksel çekiciliğin ağırlıkta olduğu aşktır. Romantik ilişkiler genelde delicesine aşk boyutunda başlar ve zamanla araya bağlılık, uzun süreli planlar, sorumluluk girdikçe romantik aşka doğru kaymaya başlar. Yakınlık ve bağlılık duyguları devreye girmezse, çok kısa sürede son bulur.
BOŞ AŞK: Yakınlık ve tutku içermeyen, yalnızca bağlılığın olduğu aşk türüdür. Güçlü aşklar zamanla bozularak boş aşka dönüşebilir. Planlı olarak yapılmış evlilikler, zamanla boş aşka dönüşebilir.
ROMANTİK AŞK: Bağlılık ve tutku içeren aşk türüdür. Romantik ilişkideki kişiler fiziksel olarak birbirlerine çekici gelmenin yanı sıra, birbirlerine karşı duygusal yakınlık da hissederler. Bu ilişkide yakınlık öğesi eksiktir.
DOSTÇA AŞK: Tutkunun olmadığı, bağlılığın ise yüksek derecede olduğu aşklardır. Bağlılık öğesi nedeniyle arkadaşlıktan biraz daha ileri boyutta bir ilişkidir.
APTALCA AŞK: Bağlılık ve tutku öğelerinin yüksek derecede bulunduğu, yakınlığın ve mantığın ise olmadığı aşk türüdür.
MÜKEMMEL AŞK: Aşkın en dengeli ve sağlıklı olduğu türdür. Yakınlık, bağlılık ve tutku öğelerini dengeli şekilde içerir.
Sternberg’e göre mükemmel aşka ulaşmış çiftler, ilişkilerinin üzeriden ne kadar zaman geçerse geçsin kendilerini başka biriyle daha mutlu hissedebilecekleri ihtimalini göz önünde bulundurmazlar. Birbirlerine karşı hissettikleri tutku, bağlılık ve yakınlık hep dengeli şekilde ilerler ve süreklidir. İlişkide bu boyuta ulaşabilmek çoğu kişi için mümkündür ancak önemli olan, gelinen bu boyutta uzun süreli ve kalıcı bir beraberlik sağlamaktır.
Sevgi dolu bir gün olsun…