Ateşli Çocuk
Yazar Emel Atmaca Kartaloğlu • Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Doktoru • 6 Mayıs 2021 • Yorumlar:
Çocuk acil polikliniklerine başvuruların %10-20 sini ateşli hastalıklar oluşturur. Bu çocukların büyük kısmı 3 yaş altındadır.
Çocukluk çağında enfeksiyonlar ateşin en sık nedenidir. Fakat enfeksiyon dışı çeşitli durumlarda da ateş yükselebilir.
Vücut ısısı, gün içinde değişiklik gösterir. Sabahın erken saatlerinde en düşük, 16:00-18:00 arasında en yüksektir.
*Koltuk altı ısı > 37.5 °C
*Timpanik (kulak) ısı > 37.8 °C ise çocuğun ateşi vardır.
Civalı cam termometrelerin kullanımı, risklerinden dolayı yasaklanmıştır. Pratik uygulamalarda sıklıkla dijital termometreler tercih edilir. 1 aydan küçük bebeklerde dijital koltuk altı ölçüm, 1 ay – 5 yaş arası dijital koltuk altı veya timpanik ölçüm uygun yöntemlerdir. Rectal ısı ölçümü, aslında altın standarttır fakat pratik kullanımda hem verdiği rahatsızlık hissi hem de travma riski nedeniyle önerilmez. Alından temaslı ya da temassız infrared termometreler güvenilir değildir.
Aslında ateş, enfeksiyon ajanlarına karşı başlatılan savaşın bir göstergesidir. Normal fizyolojik bir yanıttır. Ateşin derecesi, hastalığın şiddeti ile paralellik göstermez. Ateşin bağışıklık sistemi üzerine birçok olumlu etkisi vardır. Yapılan çalışmalar, insan bağışıklık sisteminin ateşli dönemde normal ısıya oranla daha iyi çalıştığını göstermiştir. Bununla birlikte özellikle altta yatan kalp hastalığı, anemi, kronik akciğer hastalığı, diabet , doğumsal metabolik hastalık ve nörolojik hastalığı olan çocuklarda ateş düşürülmelidir.
Halk arasında yüksek ateş, ateşli havale ile sık olarak karıştırılıp endişeye neden olmakla birlikte birbirinden farklı durumlardır.
Ateşi düşürmek için eskiden kullanılan fiziksel soğutma yöntemleri (soğuk suya sokma, kompresle soğutma vb) günümüzde önerilmemektedir. Bu yöntemler sadece cilt ısısını düşürür. Bu da beyindeki ısı merkezini uyararak ateşin daha da yükselmesine neden olur. Fiziksel soğutmanın önerildiği tek durum hipertermi yani vücut ısısının 41 °C nin üzerinde olmasıdır.
Ateş düşürücüler, enfeksiyon hastalıklarının gidişinde herhangi bir değişiklik yapmaz, sonucu etkilemezler.