Bademcik ve Geniz Eti
Yazar Esra Eryaman • Kulak Burun Boğaz Doktoru • 1 Şubat 2018 • Yorumlar:
TONSİLLEKTOMİ; GENİZ ETİ
Ağızdan giren mikropların veya allerjenlerin ilk karşılaştıkları engel bademcik dokusu ve geniz etidir. Bu halka sayesinde vücut ,üst solunumdan giren mikroplar ile savaşır. Ancak bu dokular bazı sık geçirilen enfeksiyonlar sonucunda büyürler ve yapıları değişir; sonuçta yarar sağlamaktan çok vücuda faydasız ve hatta zararlı hale gelebilirler.
BADEMCİK
Bademcik enfeksiyonları virüs ve bakteriler ile olur. Bazen, önce viral başlar , daha sonra üzerine bakteri eklenir.
-(A grubu) Beta hemolitik streptokoklar bu bölgede en sık gördüğümüz mikroplardandır, ağız ve genizde koloni yaparlar. Streptokoka bağlı bademcik enfeksiyonları 2 yaşından sonra başlar. Ateş, boğazda ve bademcikte yaygın kızarıklık ve daha sonra bademcik üzerinde beyaz bir zar ve boyunda lenf bezlerinde şişme olur. Boğaz kültürü ve direkt antigen testi yapılır. Bu testler arasında en güvenilir olanı boğaz kültürüdür. ASO testi bu mikropun salgıladığı streptolizin O a karşı insan vücudunda oluşan antikordur. 200 Todd dan fazlası anlamlıdır. 3-6 ay içinde geçirilmiş enfeksiyonu gösterir.
-Diğer mikroplara bağlı bademcik enfeksiyonlarında bademcik dokusu beyaz bir örtü ile kaplanabilir veya nokta şeklinde beyaz iltihap odakları bulunabilir.
-Kızıl ise streptokokların ürettiği endotoksinlere bağlı gelişir. Bazen bu streptokolara karşı vücutta oluşan antikorlar romatizmal ateş ve kalp kapakçıklarında bozukluklar gibi komplikasyonlar oluşturabilir.
-Bademciklerin ağır enfeksiyonları sırasında , enfeksiyon bademcik kapsülünü delerek üstde damak ile kapsül arasında birikir, ve peritonsiller abse oluşur.
– Kronik enfeksiyonlar en sık 6- 15 yaşlarında görülür. Sık geçirilen enfeksiyonlar sonrasında bademcik dokusu içinde lenf doküntüleri birikir ve bu sık enfeksiyon atakları gelişmesine yol açar. Bademcik taşları da yine bu bakteri ve doku artıkları birikimi sonrasında oluşur. Ağız kokusu yapar.
Bademcik hangi durumlarda alınır?
Kesin ameliyat gerektiren durumlar:
-Ağır üst solunum yolu darlığı. Bademciklerin birbirini öpecek kadar daralması nefes almada sorun yaratır. Horlama yapar ve bu da uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunlar oluşturur. Düzensiz uyku ve derin olamayan uyku çocuğun gelişimi ve psikolojisini bozar. Huysuz ve hiperaktif çocuk tablosu gelişir.
-Bademcik etrafında abse (peritonsiller abse)
-Sık tekrarlayan enfeksiyonlar; Aynı yıl içine 7 akut atak, ardışık 2 yılda her yıl için 5 akut atak, ardışık 3 yılda her yıl için 3 akut atak
– Enfeksiyona bağlı havale
-Kalp kapak bozukluğu olan kişiler
-Bademcik ve geniz eti iltihaplanmalarına bağlı sık orta kulak iltihabı geçirmek
GENİZ ETİ
Geniz eti 4- 5 yaşlarında , özellikle yuva çağında ,çocuğun sık enfeksiyon ortamı ile karşılaşması sonucunda büyümeye başlar. Gelişme çağında çoğunlukla kendiliğinden küçülür. Geniz etinin büyümesi burundan solunuma engel olur, ayrıca kulak ve sinüslerin boşalımını bozarak enfeksiyona neden olur. İşitme kayıpları, horlama, ağızdan soluma, gece öksürükleri, burun akıntıları , ortodontik bozukluklar, yüz gelişim bozuklukları ve konuşma bozuklukları yapar. Tüm bu problemlerin oluşması geniz eti alınmasını gerektiren durumlardır. Geniz eti burun gerisinde , boğazın üst bölümünde karnıbahar şeklinde bir dokudur. Ameliyat bu dokunun kürete edilmesi şeklinde gerçekleşir.Ameliyattan bir süre sonra (1 yıl gibi) tekrara büyüyebilir. Aynı problemlere tekrar neden olmadığı sürece büyümesi zararlı değildir. Yeniden problem olursa , ameliyat tekrarlanabilir. Zaten gelişme çağında çoğunlukla küçülür.