Bağımlılık ve Yetersizlik Şeması

Değerli okuyucular, her insan, çocukluğunda sevginin beş temel öğesini hayatta kalmak, güvende hissetmek, tek başına yetebilmek için ebeveynlerinden almak zorundadır. Bu beş öğe; ebeveynleri tarafından dikkate alınmak yani varlığının kabul edilmesi, sevilmek, takdir edilmek, şefkat görmek ve kendini rahatça ifade edebilmektir. Kişiler, alması gereken ihtiyaçlarını eksik aldığında, onun hayatını olumsuz yönde etkileyecek şemalara sahip olmaya başlar.

Şemalardan biri olan bağımlılık ve yetersizlik şemasında kişi, hayatını tek başına sürdürmekte zorlanır, hayatıyla ilgili önemli kararlar almakta sıkıntı yaşar. Aldığı kararın hatalı olduğunu düşünür, bir şeye karar verirken önemli gördüğü kişilerin onayını almak ister. Beklenmedik bir durumda ani karar vermesi istendiğinde çaresizlik ve kaygı yaşar. Bazen kişiler, tek başına bir işi başlatamazlar.

Bağımlılık şemasının temel düşüncesi; “Beceriksizim bu yüzden başkalarından onay ve destek almaya ihtiyacım var. Tek başıma hareket edemem” dir. Bu yüzden iş yerinde patronu tarafından ek bir performans görevi verildiğinde panik yaşar, sorumluluğu almamak için yoğun çaba sarf eder. İş yerinde en küçük bir engellenme yaşadığında veya işler ters gittiğinde kolayca pes eder. Duygularını düzenlemede ve sakinleşmekte mantıklı düşünmede zorluk yaşar. Çalışma ve
özel hayatında kendinden daha akıllı ve başarılı olarak gördüğü insanların onayına ihtiyaç duyar. Bir hatası olduğunda bunu büyütür, çabuk hayal kırıklığına uğrar, başarılı olduğunda da “Ne var bunda, bu görevi herkes başarır, bu iş zaten çok kolaydı” diye düşünür. .

Kişi bağımlılık ve yetersizlik şemasına sahipse, şema kimyası gereği hayatında eş olarak, kendinden güçlü, baskın karakterde kişileri seçer. Kendini koruyabilecek güçte kişiler, ona daha çekici gelir.