Bağlanma Stilleri ve İlişkiler
Yazar Benan Şahinbaş • Psikolog • 23 Mayıs 2021 • Yorumlar:
Çocukluk dönemimizde ebeveynlerimiz veya ilk bakım verenimizle kurduğumuz ilişki, bizim şu anki yakın ilişkiler içinde olduğumuz insanlarla ilişkilerimizi olumlu veya olumsuz yönde etkiler. Bu ilişkiler hayatımızı şekillendirdiği için son derece önemlidir. İlişki kurmayı önce bakım verenlerimizle öğrenir, sonrasında ise öğrendiğimiz bu davranış kalıplarını şu anki yakın ilişkilerimize veya romantik ilişkilerimize taşırız.
Eğer çocukluğumuzda ebeveynimizle güvenli bir şekilde bağlanabildiysek yetişkin hayatımızdaki ilişki kurma biçimimizde güvenli olur. Kendimizi ilişki içindeyken sanki bir güvenli limanda gibi hissederiz.
Genellikle beklentilerimizi karşılayan kişiler ile birlikte olduğumuz ve sonucunda ebeveynimiz ile kurduğumuz ilişki biçimlerine benzeyen özellikler yaşadığımızı görmekteyiz.
3 tip bağlanma şeklimiz bulunmaktadır ;
-
Güvenli bağlanma: güvenli bağlanan çocuk ebeveynlerinden uzak kaldığı zaman önce genel bir huzursuzluk hisseder olumsuz tepkiler verir , daha sonra ise ebeveyni geri geldiğinde hemen sakinleşip, normale dönerler. Ebeveynlerinin yanında kendilerini güvende hissettikleri için çevrede onlar için güvenli bir alandır.
-
Kaygılı veya kararsız bağlanma: Kaygılı bağlanan çocuklar ebeveynleri yanlarında olsa bile kendilerini huzursuz ve güvensiz hissederler. İçinde bulundukları güvensizlik hissi(duygusu) çevreyi keşfedememelerine ve içinde bulundukları ortama uyum sağlayamamalarını yol açar. Ebeveyn gittiği zaman kendilerini güvensiz hissederler ve ebeveyn geri gelse bile bu duygu hemen geçmez. Kolayca sakinleşmez ve ebeveynlerine sinirlenirler. Bu sinirin geçmesi biraz zaman alabilir.
-
Kaçıngan bağlanma: kaçıngan bağlanan çocuklar bir çok zaman ebeveynlerine kaçınma davranışları gösterirler. Aynı ortamda oldukları zaman bile onlarla çok iletişime geçmezler. Ebeveyn yanlarından ayrıldıkları zaman ağlamaz, üzülmez, olumsuz bir davranış sergilemezler. Ebeveyn geri döndüğü zaman bile onunla hiçbir temas kurmazlar. Yok gibi görürler. Onlar için ebeveyn gitmiş veya gitmemiş önemli değil gibidir.
Bağlanma stillerimiz şuan ki yakın ve romantik ilişkilerimizi etkiler. 2 önemli faktör ise; BAĞLILIK VE YAKINLIK kavramlarıdır. Bağlılık bizi partnerimize bağlı ve güvende hissettirirken yakınlık kavramı ise daha sıcak bir ilişki içinde hissetmemizi sağlar.
Güvenli bağlanan kişiler, sorunları olduğunda bile genellikle sağlıklı iletişim kurarlar. İlişkilerinde yapıcıdırlar, sorun olsa bile mantık çerçevesi içinde çözümlemeye çalışmak öncelikli düşünceleridir. Kendilerini ilişki içinde sürekli gergin, sıkıntılı ve hassas hissetmezler.
Kaygılı bağlanan kişiler sorun olduğunda öfkelenir, karşı tarafın onu anlamadığını düşünür, ve olumsuz davranışlar gösterirler. Sürekli olarak aldatılacağını, insanların önünde küçük düşeceklerini ve insanların onları tehdit ettiğine inanırlar. Partnerleri tarafında sürekli aldatılabileceğini düşündükleri için çok kaygılı, panik ve endişe içinde olurlar. Bu durum da bir süre sonra karşı tarafa öfkelenmelerini sağlar ve süreci mantıklı bir şekilde yürütemezler.
Kaçıngan bağlanan kişiler ise; karşı tarafa bağlanıp, beklenti ile beklemek yerine geri çekilmeyi ve yalnız kalmayı tercih ederler. Tam bir ıssız adam veya ıssız kadın modeli de diyebiliriz. Yakın ilişki içinde bulunmak onlara zarar verdiğinden yakın ilişki içine girmek istemezler. Veya partnerinden yakın bir ilişki hissettiği anda gitmeyi/kaçmayı daha doğru bulurlar. Yakın ilişki onları sıkar ve bu durumu istemezler. Bu yüzden genellikle ciddi ve uzun ilişkiler yerine kısa ve tek gecelik ilişkileri tercih ederler.