Bağlanma Stilleri
Yazar Derin Kubilay • Psikolog • 7 Haziran 2022 • Yorumlar:
İlişkinizde mutsuz hissediyor olabilirsiniz. Hep aynı tip insanları partner olarak seçebilir, karşınızdaki kişinin sizi yeterince sevmediğini düşünebilir ya da tam tersi, bağlanmaktan korkabilirsiniz. Peki, bunun altında ne yatıyor? Bağlanma teorisine göre çocukken ebeveynlerimizle (özellikle anneyle) kurduğumuz ilişkiler yetişkinlik döneminde kuracağımız yakın ilişkilere de yansır. Buna göre 4 farklı bağlanma stili vardır:
Güvenli bağlanma stiline sahip yetişkinler ilişkilerinden daha çok tatmin alırlar, yakınlık kurmakta sorun yaşamazlar ve hem kendilerine hem de ilişkilerine dair pozitif bir tutuma sahiptirler. Çocukluk döneminde anne tarafından sevgi ve ilgi görerek güvenle çevrelerindeki dünyayı keşfetmişlerdir.
Kaygılı bağlanma stiline sahip yetişkinler güvensiz hissederler. Sürekli aranıp sorulmak, ilgi ve samimiyet arayışındadırlar. Partnerinin onları sevip sevmediğini sürekli sorgular, zamanının çoğunu onunla geçirmek isterler. Terk edilme korkusu çok yüksektir. Çocukluk döneminde anne bazen ilgi göstererek bazense ilgisiz kalarak tutarsız davranmıştır.
Kaçınmacı bağlanma stiline sahip bireyler ise uzun ilişkileri ya da bağlılığı sevmezler. Yakın ilişkiler boğucu, yorucu ve kişisel alana müdahale gibi hissettirir. Olumsuz duyguları bastırırlar ve yansıtmazlar. İnsanlara güvenmekte güçlük çekerler. Çocukluk döneminde anne, çocuğunun duygusal ihtiyaçlarını karşılama konusunda yetersiz ve ilgisiz kalmıştır.
Kaygılı-kaçınmacı bağlananlar ise ilişkilere dair karışık hisler beslerler. Partnerleriyle fazla yakın olmaktan kaçınırlar ancak bir ilişkide olmayı arzu ederler. İnişli çıkışlı ilişkilere sahip olurlar, hem terk edilmekten hem de yakın olmaktan korkarlar. Bu insanların geçmişten getirdikleri travmatik anılar olabilir. Çocukluk döneminde anne hem duygusal/fiziksel ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalmış hem de çocuğun sorunlarına karşı bağırarak, öfke ve korku uyandıracak şekilde yanıt vermiştir.
Peki ya bağlanma stilimizi değiştirebilir miyiz? Araştırmalar bu konuda olumlu sonuçlar veriyor: Zor ve yavaş da olsa güvenli bağlanan bir partnerle ilişkiye başladığımızda zamanla birtakım güvensiz davranışlar değişebiliyor. Tabii psikoterapi ile daha önce hiç farkında olmadığınız ve bağlanma stilinizden doğan özelliklerinizi de fark edebilirsiniz.