Bağlılık Mı, Bağımlılık Mı?
Yazar Asuman Köseoğlu • Psikolog • 17 Kasım 2020 • Yorumlar:
Günümüzde birçok çift birbirlerine çok bağlı olduklarını her fırsatta birlikte zaman geçirdiklerini ve birbirleri olmadan zaman geçiremediklerini dile getiriyorlar. Bu durum kulağa hoş gelse de bazen çiftlerden biri ya da her ikisi anormal giden bir şeyler olduğunu fark ediyor. Bazı durumlarda kişinin kendi özel alanına çok fazla müdahaleye izin vermesi sonucu ilişkide çatışmalar yaşanırken, bazı durumlarda da çiftlerin sürekli birlikte vakit geçirmeleri ilişkiyi tekdüzeleştirebiliyor. Her iki durumda da şikayetler ve sorgulamalar başlayabiliyor. ‘Neden sıkılıyorum, acaba artık onu sevmiyor muyum?’ ya da diğer taraftan ‘Neden bu kadar tartışıyoruz? Artık bana hiç saygısı kalmadı!’ gibi sorular da kaçınılmaz oluyor. Burada anlaşılması gereken çiftlerin birbirlerine gerçekten bağlı mı yoksa bağımlı mı olduklarıdır. Birbirlerine bağlı çiftlerde her iki tarafın da kendine ait bir özel alanı ve bu özel alan dışında buluştukları ortak bir alan vardır. Bu noktada özel alandan kasıt kişinin kendisine ait yaşam alanıdır. Örneğin kişinin kendi ailesi, arkadaşlarıyla zaman geçirebilmesi, dilerse tek başına sosyal bir aktivitede bulunabilmesi ya da evinde tek başına dinlenebilmesi bu alan içine girer. Aynı zamanda kişi kendisi ile ilgili kararlarını partnerine danışsa bile yine kendisi verir. İlişkide sorumluluk alma ve çiftlerin birbirlerine destek olması ön plandadır. Bağımlı ilişkiler de ise kişiler bütün sosyal aktivitelerde birlikte zaman geçirirler. Partnerler her yere ve ortama birlikte giderler ve bu düzen bir kere bile bozulduğunda tartışmalar ve kavgalar başlar. Bu çiftler birbirlerine danışmadan karar almazlar ya da artık tek başlarına karar alamayacak duruma gelirler. İlişkide aşırı korumacı yaklaşım ve bağlanma söz konusudur.
Bağımlı ilişki sorunun çözümünde psikolojik destek almak oldukça önemlidir çünkü çiftler kısır döngüde çaresiz kalabiliyorlar. Bu durumda dışarıdan bir müdahale gereklidir. Bazen çözüm odaklı yöntemler uygulansa da bazı durumlar sorunun temeline inilerek bağımlılığın asıl nedeni üzerinde çalışma gerektirebilir. Çünkü çoğu zaman sorunun altında yatan aslında bireylerin kendilerine olan özgüven eksikliğidir. Bağımlı ilişki üzerinde çalışılırken çiftlerin ilişkiye bakış açıları ve ilişki hakkındaki şemaları değiştirilerek farkındalık kazandırılır. Bunun yanı sıra özgüven kazandırma ve güçlendirme çalışmaları yapılır. Bilişsel Davranışçı Terapi, Çift Terapisi gibi terapiler uygulanır.