Bahar Yorgunluğunu Yönetmenin 12 Yolu
Yazar Ahmet Uslu • İç Hastalıkları Uzmanı • 14 Temmuz 2017 • Yorumlar:
Bahar Yorgunluğunu Yönetmenin 12 Yolu
Kış yaşam tarzımızın uykulu doğasından sıyrılırken vücudumuz ilkbaharla birlikte uyanmaya başlıyor. Bununla birlikte, daha uzun bahar günlerinde artan enerji talebi, vücudumuzun bu değişimi karşılama kapasitesini aşabilir. Bu nedenle siz de pek çok kişi gibi Stresli ve biraz yorgun hissediyor olabilirsiniz.
Bu mevsimsel değişiminin bize getirdiği tüm bu şikayetlere kısaca bahar yorgunluğu diyoruz.
Sebebi henüz tam anlaşılamamakla birlikte araştırmalar iki olası nedene dikkat çekiyor: dış değişiklikler ve iç değişiklikler.
Vücudumuzun stres faktörü olarak içte ya da dışta herhangi bir değişikliğe karşı kendini koruma eğilimi olduğunu düşünürsek, mevsimsel değişim, homeostaz ( vücut dengesi) için büyük bir tehdittir. Günlerin daha uzun sürmesi ve daha fazla güneş ışığının olması; sıcaklığın, nemin ve pek tabi ki aktivite ve enerji tüketiminin artması anlamını taşıyor. Vücudumuz bu talepleri karşılamak, kış aylarında zayıflayan savunma sistemini onarmak ve güçlendirmek için yoğun bir çaba sarf eder.
Kış boyunca vücudumuz da, kısa gün ışığı saatleri ve fiziksel aktivitenin azalması nedeniyle dopamin ( motivasyon hormonu ) ve serotonin (stres azaltıcı ve mutluluk veren) gibi hormonların düzeyinde azalma görülür. Buna karşın artan çevresel tehditler nedeniyle kortizol (stres hormonu) düzeylerinde bir artış görülür. Sonuç olarak, özellikle kış sezonunun sonlarına doğru yorgunluk, uyuşukluk, motivasyon bozukluğu hissedilmeye başlamakta ve bu şikayetleri baharla birlikte daha yoğun bir şekilde hissetmekteyiz.
Canlı ve enerjik hissetmeme, vücutta vitamin rezervlerinin azalması ile de ilgili olabilir. Örneğin, D ve C vitaminleri güneş ışığının ve taze meyve ve sebzelerin bulunabilirliğine bağlıdır. Bu nedenle kışın bunlara sahip olduğumuz söylenemez.
İlkbaharda ortaya çıkan diğer faktörler de libido ve üreme isteğinde ki artış, yeni döneme uyarlanamamış enerji metabolizması ve buna bağlı gelişen uyku düzenindeki bozulmadır.
Bahar yorgunluğunun belirtileri arasında iştah kaybı, sürekli yorgunluk, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu, canlanamama, uyku hali, baş ağrısı, karar verme ve muhakeme bozukluğu, algı değişikliği, enerji eksikliği, anksiyete, sindirim sistemi şikayetlerin de artma, reflekslerde yavaşlama, motivasyon eksikliği ve bağışıklık sisteminde zayıflama sayılabilir.
Bahar yorgunluğuyla mücadele de temel strateji, stresin en aza indirgenmesi ve iç enerji seviyelerinin yükseltilmesidir.Böylelikle, vücudunuzun enerji dengesini, duygusal istikrarı ve uyku düzenini koruyabiliriz.
Stres Düzeyi Nasıl Düşürülür?
1. Ortam sıcaklığını ve nem oranını sizin için uygun değerlerde tutun
2. Günlük ve haftalık rutininizi ayarlayın. Sınırlarınızı zorlamaktan kaçının. Ani değişiklikler vücudunuz tarafından ekstra stres olarak algılanabilir
3. Vücudunuzu dinleyin, böylece işinize ve fiziksel aktivitenize ayak uydurabilirsiniz. Dinlenmek için düzenli ara verin. Yorucu aktivitelerden kaçınıp eğlenceli etkinliklere katılmak için daha fazla zaman harcayın.
Enerji Nasıl Artırılır
1. Bolca su iç. Su, toksinleri atmayı kolaylaştırır ve metabolizmayı hızlandırır. Sıvı eksikliği baş ağrılarına ve yorgunluğa neden olabilir. Su içmek, yorulmaya karşı en basit ve etkili çözüm olabilir.
2. Az ama sık sık beslenin. Yemek porsiyonlarınızın en az üçte birinin C vitamini içeren taze sebze ve meyveler içerdiğinden emin olun. Sinir ve dolaşım sistemleri için gerekli B1 vitamini içeren besinler fasulye, fındık, balık, ıspanak, kuşkonmaz gibi gıdalar tüketin. Yüksek oranda serotonin içeren peynir, çikolata, portakal, mandalina, domates, süt, hindi eti tüketin. Bu saydığımız gıdaların aynı zamanda yüksek oranda metiyonin içerdiğini ve metiyoninin gençlik iksiri olduğunu da unutmayın.
3. Yeterli oksijen alın: Günde 3 defa 10’lu set halinde derin solunum egzersizi yapın . Oksijenin serotonin salınımı için uyarıcı olduğunu da unutmayın.
4. Dışarı çıkıp ve egzersiz yapın. Cildinizin güneşe 15 dakika maruz kalması bile, gün boyunca yeterli miktarda D vitamini ile vücudunuzu doldurabilir. Düzenli egzersiz ve D vitamini gücünüzü ve enerji seviyelerinizi artırır. 30 dakikalık bir tempolu yürüyüş bunun için yeterli olacaktır.
5. Egzersiz sonrası oluşabilecek ağrılar can sıkıcı olabilir. Egzersiz sonrasında 5-10 dk süreyle germe egzersizleri yaparak kaslarınızı rahatlatabilirsiniz.
6. Soğuk bir duş alın. Canlandırıcı bir etkiye sahiptir.
7. Epsom ( İngiliz tuzu) tuzlarıyla banyo yapın veya bir saunaya gidin. Her ikisi de rahatlatıcı bir etki gösterebilir.
8. Yatın ve iyi bir uyku çekin. Uyku ortamınızı ışık ve ses kaynaklarından arındırın
9. Duygusal istikrar için meditasyon yapabilir, hobilerinizle ilgilenerek de mutluluğunuzu maximize edebilirsiniz.