Bebeğimi Nasıl Beslemeliyim? 0-6 ay
Yazar Fatma Begüm Atasay • Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Doktoru • 25 Eylül 2019 • Yorumlar:
- Zamanında doğmuş veya prematüre tüm bebekler yaşamın ilk 6 ayında yalnız ve tek başına anne sütü ile beslenmelidirler.
- Prematüre bebeklerde destekli oturma, yarı katı gıdaları yutabilme, elle kaşık tutup ağza götürebilme becerileri gecikebileceği için bu süre takvim yaşları 6 ay olduktan biraz daha sonraya bile kayabilir.
- Bilinenin veya sanılanın aksine ek gıdalar sütten daha besleyici değildir.
- Bebeklerin motor ve bilişselgelişimi katı gıda almaya ancak 6 ay civarında uygun hale gelir.
- Anne sütü alan bebekler, anneleri ne yerse tadı ve kokusu sütüne de geçtiği için değişik besinlerin tat ve kokusuna alışıktırlar ve ek gıdaların 6. aya ertelenmesi onların ek gıdaları kabul etmesinde güçlüğe yol açmaz.
- İlk aylarında yeterli büyüyemeyen, henüz destekli de olsa oturamayan, elinde kaşık tutamayan, ağzınakaşık götüremeyen bebeklere veya ek gıdalara daha kolay geçilsin düşüncesiyle erken ek gıda başlamak hatalıdır.
- Her besin bir alerjendir ve erken başlanan ek gıdalar nedeniyle allerji tetiklenmesi sıklıkla karşımıza çıkar.
- Zamanında doğmuş bebeklerde ve pretermdoğmuş ama en az 10-15 dakika aktif emebilecek ve annesinin en az bir memesini bir öğünde emerek boşaltabilecek kadar güçlü duruma gelmiş prematürelerde “anne sütü ile beslenme” den kasıt memeden “emerek” anne sütünü alma yani emzirilmedir.
- 2- 2,5 kg dan ve düzeltilmiş 37 haftadan daha küçük bebekler genellikle memeden emerek kendilerini yeterli besleyemezler, bu bebekler içinde anne sütü yine tercih edilen besindir.
- Premature, özellikle çok düşükdoğumağırlıklı ve intrauterin büyümesi geri kalmış düşükdoğumağırlıklı bebeklerde anne sütü en fizyolojik pompa ile sağılarak “Eoprotein” ile her 100 cc sağılmış anne sütüne 4 ölçek katılarak bu bebekler için uygun şekilde güçlendirilir.
- Bu şekildegüçlendirilmiş anne sütünün 100 cc’sinde 80- 85 kcal/kg/gün enerji; 2,5 gr protein ve yeterli kalsiyum-fosfor bulunur.
- Sağılmış anne sütünün 100 cc’ sinde 65- 70 kcal/kg/gün enerji, 1,5-2 gr protein bulunur.
- Emerek beslenebilen bebekler için hacim, kalori – protein gereksinimi hesaplanmaz.
- Anne sütü yerine formül mama ile beslenme durumunda kullanılan formül mamanın kalori, protein içeriği bilinmeli, yeterli ve dengeli kalsiyum, fosfor, LCPUFA, nükleotid, prebiyotik, demir içeren mamalar seçilip önerilmelidir.
- Zamanında doğan bebek mamalarının 100 cc’sinde 70 kcal/kg/gün enerji, 2 gr protein bulunur.
- Prematüre mamalarının 100 cc’sinde 75 kcal/kg/gün enerji, 2,5 gr protein bulunur.
- Sağılmış anne sütü, güçlendirilmiş anne sütü veya formül mama ile beslenen bebeklerde günlük kalori gereksinimi 120 – 140 kcal/kg/gün, protein gereksinimi term bebeklerde 2-2,5 gr/kg/gün, prematüre bebeklerde 3-4 gr/kg/gün olarak kabul edilerek bebeğin günlük alması gereken toplam besin hacmidoktorunuz tarafından hesaplanır.
- Hesaplanan toplam besin hacmi 8’e bölünerek öğün hacmi bulunur. 2-2,5 kg dan ve 37 haftadan daha küçük bebekler çok uyur, emerken çabuk yorulur, acıktıkları zaman uyanmayabilirler.
- Bu bebeklerin mutlaka günlük 8 öğün beslenmeleri gerekir. Ancak zamanında doğmuş, normal doğum tartısına sahip, güçlü ve canlı birçok bebek zamanın daha büyük bir kısmını uyuyarak ve daha az enerji harcayarak geçirebilir ve günde 8 öğünden az beslenme talep edebilir.
- Günlük öğün sayısı daha az olan bu bebeklerde öğün sayısına göre hesaplanan öğün hacmini bebek alamayabilir bu durumda bebeğin tartı alımına göre beslenme planlanır. Aynı miktar yadaöğün tüketen her bebeğin gereksinimi ve kilo alımı farklıdır, bireyseldir.
- Bebeklerin mide hacimlerinin cc cinsinden ‘30 x vücut ağırlıkları’ kadar olduğu unutulmamalıdır. Fizyolojik gastro-esofagealreflüleri de olabildiğindenöğünlerde mideyi tam doldurmak hiçbir zaman amaçlanmamalıdır, taşma yapabilir. Genel kural olarak hesaplanan günlük toplam besin hacminin 8’e bölünmesiyle bulunan öğün hacmi her bebek için uygundur.
- Emerek beslenen bebekler için beslenme aralığı, beslenme süresi, günlük beslenme sayısı tanımlanmamalıdır. Bunlar bebekten bebeğe değişebilir. Aynı yetişkin insanlar gibi bebeklerinde hızlı veya yavaş yiyen, sık acıkan, atıştıran veya nadir büyük öğünlerle yetinen tipleri vardır.
- Emzirme her anne-bebek çiftine özgü ve özeldir. Standardize edilemez. Aksi yönde hekim tutumları, bebek önerilere uymadığında annenin kaygı düzeyini artırarak yetersizlik duygusu uyandırmakta özgüven sarsıntısı ve gerçekten sütte azalmaya neden olmaktadır.
- Hekim olarak en doğruyaklaşım anneyi bu konuda sürekli desteklemek, ne kadar iyi bir iş yaptığını vurgulamak, yalnızca bebeğin her emzirmede tek memeyi boşaltabilmesinin emzirmenin idamesi için yeterli olduğunu söylemektir.
- Anne-hekim ilişkisi içinde yeterli “güven” duygusu sağlandığında anne, hekimi dışındaki herkese kulaklarını tıkayabilecektir.
- Bebeklerini kısa süreler için de olsa günde 8-10 kez emzirebilen prematüre bebek annelerine bebeğin besin gereksinimlerini tamamlayabilmek için 8 öğünsağılmış ve güçlendirilmiş anne sütü ilavesi yerine 5-10 dakika emzirmeleri ve üzerine prematüre mamasıyla desteklemeleri önerilmelidir.
- Bir annenin özel gereksinimleri olan prematüre bebeğinin bakımını sürdürürken 8-10 kez emzirmeye ek olarak 8 kez de pompaya bağlanıp süt sağmasının gerçekleştirilemeyecek kadar zor ve yorucu olduğunu unutmamak gerekir.
- Emzirerek sütünü idame ettirebilirse bebeğinin kısa sürede yalnızca emerek beslenebilecek kadar güçleneceği anneye anımsatılmalı gelecekle ilgili güven duygusu pekiştirilmelidir.
- İlk birkaç haftadan sonra emzirildikten sonra desteklenmesi gereken bebeklerde biberonla beslenme emme belleğindekarışıklık ve meme reddine neden olmaz. Annenin günlük yaşamınıkolaylaştırmak için biberon rahatlıkla önerilebilir.
- Buna karşın memeden hiç emmemiş bebeklere biberon verilmemeli kaşık, enjektör, damlalık “cup” denenmelidir.
- Bebek 2-2,5 kg dan ve 37 haftadan daha küçük değilse ilk birkaç haftadan sonra ve özellikle gece emzirmek veya biberonla beslemek için uyandırılmamalıdır.
- Tersine bir yaklaşımbebeğin gece-gündüz düzenini kurmasını güçleştirir, uyku düzenini bozar.
- Bebekler ilk aylarda 3 amaç için sürekli olarak emerler. Açlık, susuzluk, haz alma. Her emme isteği “açlık” olarak yorumlanmamalıdır. Aslında annenin memesi 3 amaca da hizmet eder.
- Ancak emme güdüsü çok yoğun olan bebeklerde anne artık tüm talebi karşılayamıyorsa “haz alma” amaçlı emme için emzik önerilebilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Yazar
Fatma Begüm Atasay Neonatoloji, Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Prof. Dr.
Randevu al Profili görüntüleyinYorumlar: (0)
Yazar