Bebek ve Çocuklarda Boyun Kitleleri

Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Feryal Gün Soysal, bebek ve çocuklarda boyun kitlelerinin tedavisi hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için anlattı.

Tortikolis kist

Çocuklarda baş ve boyun kitleleri olarak farklı lezyonlar ortaya çıkabilir. Bunlardan ilki yenidoğanlarda görülen ve tortikolis denilen boyun eğriliğine neden olan kitlelerdir. Boynun sağ ya da sol tarafında uzanan kaslar üzerinde bir şişlik bulunması, boynun tutulan tarafa doğru eğriliği ve aynı taraf yüzün diğerine göre kısmen küçük yani asimetrik olduğunun fark edilmesiyle ortaya çıkar.

Bazen anneler bebeğin hep aynı tarafa dönerek yattığını da söyleyebilirler. Doğumdan yaklaşık 2-3 hafta sonra belirmeye başlar. Nedeni tam olarak bilinmesi de doğum travmasına bağlanabilir ya da doğuştan olabilir.

Öncelikle ameliyatsız tedavi denenir. Yaklaşık 1 yıl süren boyun egzersizleri, yüzün her iki omuz hizasına kadar döndürülmesi ile yaptırılan pasif egzersizden oluşmaktadır. Her gün ve yoğun olarak yapılması gereken bu egzersizlerin ideali bir fizyoterapist eşliğinde ya da aile tarafından yapılmasıdır.

Aile egzersizlerin önemi konusunda uyarılmalı ve eksiksiz yapılması sağlanmalıdır. Hasta önceleri 1 daha sonraları 2 aylık aralarla kontrol edilir. Uygun tedaviden sonra tam düzelme sağlanır. Cerrahi tedaviye nadiren gerek olur.

Cerrahi tedavi ise uygun yapılmayan konservatif tedavi sonucu kısa kas ve ilerleyici yüz asimetrisi gelişen ve bir yaşını geçmiş hastalarda 12-15 aylıkken yapılır. Hiç tedavi yapılmamış ve 1 yaşın üstünde ilk kez hekime başvuran hastalarda da cerrahi tedavi daha uygundur.

Tiroglossal kist

Bunun dışında baş boyun bölgesinin orta hattında tiroglossal kist denilen dil köküne kadar uzanan kistik lezyonlar da görülebilir. Çoğunlukla boyun orta hatta küçük bir şişlik dışında bulgu vermez ancak iltihap kaparsa kitle üzerinde kızarıklık, ağrı, kitlede büyüme ve kitleden akıntı olabilir. Çok nadir olarak yutkunma ve solunum güçlüğüne neden olabilir. Küçük ve basit bir cerrahi girişimle kistik lezyonunun çıkarılması gerekir.

Brankial kist

Brankial kistleri; boyun yan kısımlarda şişlikler şeklinde kendini belli eden iyi huylu, sert kitlelerdir. Tanısı konulduktan sonra uygun cerrahi yöntemlerle tedavisi sağlanabilmektedir.

Bunların dışında boyun lezyonları olarak tiroide ait lezyonlar da ortaya çıkabilir. Hemanjiom denilen, içinde kan yumaklarıyla büyük kitleler oluşturan lezyonlar da oluşabilir. Tüm bunlar çocuk doktoru tarafından tanısı konulduktan sonra çocuk cerrahı tarafından tedavileri planlanabilecek hastalıklar arasındadır.