Bebeklik ve Erken Çocukluk Döneminde Sınır Koyma
Yazar Emel Atmaca Kartaloğlu • Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Doktoru • 6 Mayıs 2021 • Yorumlar:
Bebeklik dönemi, istenmeyen davranışlar daha başlamadan bunları önleyebilecek, başladığında ise erken ve etkili çözüm getirilebilecek çok önemli bir dönemdir. Bazen aileler istenmeyen davranışlarla nasıl baş edeceklerini bilemeyip çözümsüzlük yaşarlar.
İstenmeyen davranış, ailenin böyle tanımladığı davranışlardır. Burada davranış çocuğa ait olsa da, bunu algılayan ve istemeyen ailedir. Dolayısıyla sadece davranışa odaklanmak, çocuğun duygu ve düşüncelerini gözden kaçırmamıza neden olabilir.
Sınırını bilmek iyidir, çocuğa kendini güvende ve mutlu hissettirir. Bebekler ve çocuklar aslında kendilerine sınır konmasına ihtiyaç duyarlar. Yalnız ebeveyn ile çocuk arasında güvenli ve yakın bir ilişki yoksa sınır koyma davranışı etkili olmaz. Çünkü pek çok istenmeyen davranışın altında, çocuğun ilişkiye girmek için dikkat çekmek istemesi yatar. Çünkü çocuklar için olumsuz ilişki bile ilişki olmamasından iyidir.
*Çocuğunuzla gün içinde, olumsuz bir etkileşim olmadan , dikkatinizi sadece ona ayırarak vakit geçirmeye çalışın.
*Çocuğunuzun duyguların anlayın. Duygu, düşünce ve kişiliğini değil davranışlarını eleştirebilirsiniz (sen çok yaramazsın, senden zaten ne beklenir demek yerine, bu davranışın güzel değil demek gibi)
*Çocukların öğrenmelerinin en iyi yolu aslında özgürce keşfetmelerine izin vermektir. Bu nedenle evinizin ortamını buna uygun olacak şekilde hazırlayıp sürekli kurallarla bağımsızlığını engellemeyin. Gerçekten hayır demeniz gereken yerlerde hayır deyin.
*Yapmaması gereken şeylerde, özellikle küçük bebeklerde ağlamadan önce yerine dikkatini çekecek bir şey koymak, alternatif sunmak etkilidir.
*Özellikle 2 yaş sonrasında istenmeyen davranışla ilgili konuşmak, bu davranış karşısında duygularınızı paylaşmak, öncesinde çocuğu bilgilendirmek çok önemli ve etkilidir.
*İstenmeyen bazı davranışlar görmezden gelme, uyaran ve ilgiyi çekme ile bile engellenebilir. Çocuk olumlu davranışa geçtiğinde ise hemen dikkat ve ilgi geri verilir. Her yöntemde olduğu gibi bu yöntemin işleyebilmesi için, çocuk ve aile arasındaki ilişkinin, olumlu, yoğun ve doyurucu olması gerekir.
*İstenmeyen davranışın ısrarla devam etmesi durumunda küçük yaptırımlarda bulunulabilir. Bu asla ceza değildir ve çocuk öncesinde davranışının sonucu olacağı ile ilgili bilgilendirilmelidir.
*Kurallarınız, az sayıda , mantıklı ve kolay olsun. Bu kurallara siz de uyun. Unutmayalım, çocuklar sıklıkla duyduklarını değil, gördüklerini ve yaşadıklarını öğrenirler. Bir çocuğa ne söylediğiniz değil nasıl söylediğiniz de önemlidir.