Bebekte Gelişme Geriliği Nedir? Neden olur?

Bebekte gelişme geriliği, fetal gelişme geriliği adıyla da bilinir. Anne karnındaki fetüsün, haftasına göre beklenen büyüklüğüne ulaşamama durumunu ifade eder. Bu yazımızda sizin için bebekte gelişme geriliği hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.

Gelişme Geriliği Türleri Nelerdir?

Bebekte gelişme geriliği türleri nasıl sınıflandırılır?

1. Vücut oranlarına göre

• Simetrik Gelişme Geriliği: Bu gelişme geriliğine sahip olan bebekler, orantılı bir vücuda sahiptir. Tüm iç organları ise küçüktür.

• Asimetrik Gelişme Geriliği: Bu gelişme geriliğine sahip olan bebeklerin, kafaları normal boyuttadır, vücutları ise olması gerekenden daha küçüktür. Bu nedenle ultrason esnasında kafaları, vücutlarından daha büyük görünür.

2. Ortaya çıkma zamanına göre

   • Erken: 32 haftadan önce ortaya çıkan gelişme gerilikleri

   • Geç: 32 hafta ve sonrasında ortaya çıkan gelişme gerilikleri

Gelişme Geriliğinin Belirtileri Nelerdir?

Fetüste gelişme geriliği olduğu zaman, bu durum anne adayında herhangi bir semptoma neden olmaz. Anne adaylarının pek çoğu, ultrason sırasında söylenene kadar durumun farkında değildir. Bazen anne adayları karnının küçük olduğunu fark edebilir. Bazen de bebeğin hareketlerinde azalma ilk şikayet olabilir.

Gelişme Geriliği Neden Olur?

Gelişme geriliği hamilelik esnasında herhangi bir zamanda farklı sebeplerle ortaya çıkabilir. Gelişme geriliği durumunun görülme riskini artıran pek çok faktör bulunur. Örneğin; fetüsteki genetik anomali, bebeğin beslenme yetersizliği ya da anne adayının sistemik hastalığı olması gibi durumlar, bebekte gelişim geriliğine neden olabilir. Bebekte gelişme geriliğine neden olabilecek diğer çeşitli faktörleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

• Anne adayının böbrek hastalığı olması

• Anne adayının kalp, diyabet, yüksek tansiyon gibi kronik rahatsızlığa sahip olması

• Anne adayının yetersiz beslenmesi

• Madde bağımlılığı

• Anne adayının sigara- alkol bağımlılığı

• Çeşitli enfeksiyonlar

• Hücre anormallikleri

• Çoğul gebelik

• Doğum kusurları

• Plasenta gelişim kusurları

Gelişme Geriliği Nasıl Teşhis Edilir?

Gebelik takibi için muayeneler yapılır. Bu muayenelerin temel amaçlarının başında ise fetüsün sağlıklı bir şekilde büyüdüğünden emin olmak gelir. Eğer fetüste bir gelişme geriliği var ise bu durum genellikle standart bir ultrason taraması esnasında tespit edilebilir. Gebeliğin erken döneminde gelişim geriliğinden şüphelenilmesi durumunda, perinatolog tarafından öncelikle nedenleri araştırılır.

Bazı gelişme geriliği durumlarında genetik hastalık neden olabilir ve amniyosentez testine de başvurulabilir.

Gelişme Geriliğinin Neden Olabileceği Komplikasyonlar Nelerdir?

Gelişme geriliği, fetüsü pek çok açıdan etkileyebilir. Gelişme geriliğinin neden olabileceği komplikasyonlardan bazılarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

• Fetüsün hücrelerini, dokularını ve organlarını etkileyebilir. Bu durum pek çok soruna sebep olabilir.

• Erken doğuma gidilmesi gerekebilir ve bu durumda bebek nefes almakta zorlanabilir.

• Gelişme geriliğine sahip olan çocuklar, büyüdükçe kalp ve kan damarı problemleri bakımından daha yüksek risk altında olur.

• Düşük oksijen seviyesi görülebilir.

• Düşük kan şekeri, kanda kırmızı kan hücresi fazlalığı gibi durumlar yaşanabilir.

• Gelişim geriliği ile doğan bebekler, normal vücut ısısını koruyamayabilir.

• Beslenme sorunları yaşanabilir.

• Nörolojik problemlerin yaşanması, gelişme geriliği ile doğan bebeklerde daha sık görülebilir.

Gelişme Geriliği Tedavisi Nasıl Yapılır?

Gelişme geriliğinde anne karnında herhangi bir tedavi uygulanmaz. En önemli nokta optimal doğum zamanlamasıdır. Bu noktada önemli olan şey nedenin ne olduğunu bulmaktır. Örneğin anne adayının yetersiz beslenmesi durumundan kaynaklı bir gelişim geriliği yaşanıyor ise anne adayının yeterli miktarda beslenmesi sağlanır. Ayrıca fetüsün büyümesine yardımcı olmak amacıyla fiziksel veya mental olarak yoğun çalışan annelerin izne çıkarılması ile stress faktörü azaltılabilir.

Gelişme geriliğinin ağır olduğu durumlarda ise erken doğuma başvurulabilir. Erken doğum, gelişme geriliğinin yol açacağı hasardan önce, doktor müdahalesinin gerçekleşmesini sağlar. Erken doğum, fetüsün büyümesi tamamen durduğunda ya da sağlığı ciddi biçimde tehdit edici durumlar görüldüğünde başvurulur. Öncelik, mümkün olduğunca fetüsün anne karnında büyümesini sağlamaktır.

Gelişme Geriliğinin Önüne Nasıl Geçilir?

Gelişme geriliği durumunun önüne kesin olarak geçmenin bilinen bir yolu yoktur. Yine de sigara, alkol ve uyuşturucu gibi kötü alışkanlıklar ya da kişinin kullandığı türlü ilaçlar, gelişme geriliğinin görülme ihtimalini artırır. Bu nedenle düzenli gebelik takibi, sağlıklı beslenme ve sabit kilo alımı gebelikte gelişme geriliği ve diğer problemlerin önlenmesine yardımcı olur.