Beden İmajımızın Hayatımıza Yansımaları

Bireyin kendi vücuduyla ilgili oluşturduğu şemalar, duygu, düşünce ve algılar bu imajın oluşmasında etkin bir rol oynamaktadırlar.

Bunların beraberinde beden ölçüleri ve kilosuna müdahale etmek için yaptığı fiziksel egzersizler ve diyetlerde kişinin beden imajının oluşumuna katkıda bulunmaktadır. Aynı zamanda beden imgesi, benlik kavramıyla da içli dışlıdır. Beden imgesi; kişiliği, fiziksel görünümü ve fiziksel becerilerileilgili tüm fikir ve düşünceleri kapsamaktadır denilebilir.

Beden imajının olumsuz sonuçlara ulaşmasına neden olan birden fazla faktör vardır.

Öncelikli olarak akran grupları, sosyal çevre,aile ilişkileri ve sosyal medya bunlardan bazılarıdır.

İlk olarak günümüzde Sosyal medyaya döndüğümüzde ince görünmenin,belirli markaların ürünlerini giyinmenin güzellikle ve başarı ile eşdeğer olduğu imajı oluşturulmaktadır. Televizyon, magazin ve programlara bakıldığında devamlı mükemmel, pürüzsüz, kusursuz, orantılı bir yüz ve fizikler göz önüne getirilmektedir. Aynı zamanda kusursuz beden imajına `özendirmek` için yapılan reklam ve program kampanyaları da bu imajları destekler biçimde.

Bu gibi Yayınlar bireylere `kusurlu` bedenlerini aslında hak etmediklerini ve bu görünümü değiştirebilecekleri görüşlerini benimseterek,bireyin kendini asla kendi bedeniyle tatmin ve barışık olmamaları gerektiği imajını hazırlamaktadır.

Akran gruplarının etkisine baktığımızda akranların kişinin kendilik algısında oldukça etkin bir rol oynadıkları görülmektedir. Bireyin sosyal hayattaki etkin durumu, arkadaşlarının desteği, kabul görmesi veya dışlanmasıyla kişinin beden imajı zedelenmekte veya olumlu yönde gelişmektedir. Sosyal ortamlarda bireyin olumlu yönde aldığı geribildirimler bireyin kendilik algısına olumlu anlamda katkı sağlamakta, özgüven ve benlik saygısını desteklemektedir.

Beden imajını oluşmasında bir diğer durum ise, kişilerin bedenleriyle ilgili olarak aileleri tarafından olumsuz yönünde dönüşler almalarıdır. Bu eleştiriler kişileri oldukça etkileyebilmektedir. Bireyin bedeniyle ilgili yapılan eleştiriler, bireyin beden algısıyla ilgili özgüvenine ve bu nedenle benlik algısına zarar vermektedir.

Beden imajı hem kadına hem de erkeğe yöneltilen bir durum olmasına rağmen genel olarak kadınların, ideal bedende olmalarına yönelik etkin bir baskı oluşturmaktadır. Bu durum bireylerin kilolarıyla ve fiziki yapılarıyla, dışardan nasıl gözüktükleriyle ilgili daha fazla meşgul olmalarına neden olmaktadır. Başka bir taraftan bakıldığında, kadınlar “mükemmel fiziki yapıya ulaşmakla ” meşgul olduklarını ve yaşamlarının merkezi haline getirdikleri gözlennmektedir.

Beden imajı kişinin sadece bireysel ve ruhsal taraflarını kapsamayarak aynı zamanda toplum içinde sosyolojik bir anlam taşımaktadır. Özgüven, beden imajı oluşumunda önemli yer tutmaktadır.

Beden imajının bireyin kendisini anlamada önemli bir rol oynadığını düşünülmektedir. İnsanların beden memnuniyetlerinin, kendi benlikleri ile ilgili hissettiklerinin aynı doğrultuda olduğunu belirtilmektedir.

Günümüzde Bireyin fiziksel görünümünün maalesef ki , tüm algıların ve etiketlerin merkezinde yer aldığı ifadelerde belirtilmektedir. Kişinin kendi bedenine çevirdiği bilinçli veya bilinçsiz düşüncelerin tamamının beden imajını oluşturduğunu düşünülmektedir. Bununla birlikte olumlu beden imajına sahip olan insanların,insan ilişkilerinde daha düşük kaygı yaşadıkları çalışmalarda belirtilmektedir.

Beden imajına karşı olan hoşnutsuzluk ile kendine olan saygısı arasında çok önemli bir ilişki olduğu ve beden imajının ayrı bir oluşum olmayıp aynı zamanda kendilik saygısının önemli bir parçası olduğu belirtilmiştir. Olumlu yönde olan beden imajının yüksek derecede özsaygı ile ilişkili olduğu belirtilmiştir.

Beden imajını algılayabilmek için belirli kavramların ayrımına gidilmesi ve bu kavramların birbirleriyle olan ilişkilerinin anlaşılabilmesi gerekmektedir.

Bu kavramlar; kendini görme şekli, kendine olan saygı, beden kavramı, beden planı, beden imajı ve beden imajı sınırıdır.

Beden imajı sadece kişinin vücuduyla ilgili değildir. İçerisinde bulunduğu toplumdaki insanlar, onların fikirleri, tavırları, tutumları ve bireye karşı tepkileriyle de ilişkilidir. Ailenin bireye karşı tutumundan dolayı birey kendi vücuduyla barışık olabilir veya kabullenmeyebilir. Kıyafetler, makyaj, aksesuar, takılar kadar tekerlekli sandalye, koltuk değneği ve baston gibi aletler de beden imajını oluşturan etmenler arasındadır. Beden imajının değişmesine görünüm ve fonksiyon değişiklikleri, sosyal çevredeki aktiviteler, cinsellik ve iş ortamı gibi hayatın farklı yönlerini de etkilemektedir.

Tüm bu durumların sonucunda kimi erkekler kas yapılarını geliştirmek için düzensiz ve yetersiz beslenmeye yönelmekte veya aşırı derece de fiziksel aktivitelerde bulunmaktadırlar. Aynı zamanda kadınlarda az yemek, fazla egzersiz yapmak, bitkisel haplar kullanmak, estetiğe başvurmak tarzında yanlış tavırlar sergilemektedirler. Bireyler kendilerini diğer bireylerle karşılaştırmakta ve bunun sonucunda toplum içerisindeki davranışlarında sıkıntılar yaşamaktadırlar.

Bireyin bu olumsuz duyguları sonucunda birey bazı davranışlarla memnuniyetsizliğini dışa vurabilir. Örneğin; vücut parçasına bakmamak veya dokunmamak, vücudunun memnun olmadığı bölümünü gizlemek, sosyal katılımlardan uzak durmak, değişim veya kayıplarla aşırı ilgilenme, çekingenlik, utanç, güçsüzlük, ümitsizlik, öz yıkımda bulunma (kendine zarar verme, aşağılama, intihar, kendini yüksek derecede önemseme).

Beden imajimız üzerinde memnuniyetsizliğin artmasını sonucunda, yemek bozukluğu.anoreksiye nervoza,bulimia,benlik saygısında azalma ve özgüven eksikliği ve `kusursuz beden algısını oluşturmak` gibi olumsuz sonuçlar görülebilmektedir.

Beden algınız üzerinde olumsuz düşünceleriniz arttığını düşünüyor iseniz psikoterapi almanız önerilmektedir.