BEL AĞRILARI

Bel ağrısı yaygın bir halk sağlığı sorundur. Hemen hemen her birey ömrünün bir döneminde bel ağrısı çeker. Bu ağrılar çok şiddetli olabilir ve birçok tedaviye yanıt vermeyebilir. Ancak, bel ağrısı, birçok hastada basit yaklaşımlarla tedavi edilebilir. Bu yaklaşımlar başarılı olamadığı zaman da etkili tedavi yöntemleri vardır.

Ağrı, künt, batıcı veya çakıcı tarzda olabilir. Ağrı hareketi kısıtlayabilir, hatta hastanın bazen dik durabilmesi bile imkansızdır. Akut bel ağrısı genellikle spor veya ağır kaldırma sonrası aniden gelişir. Üç aydan fazla süren ağrı, kronik olarak kabul edilir. Ağrınızın 72 saat içinde daha iyi değil ise, bir doktora danışmalısınız.

Düşme ya da yaralanma sonrasında şiddetli bel ağrısı bir doktor tarafından kontrol edilmelidir. Diğer dikkat edilmesi gereken bulgular; öksürürken veya idrar yaparken, bağırsak veya mesane kontrolünün kaybı, bacak güçsüzlüğü , ateş ve ağrı sayılabilir. Eğer bel ağrısı ile birlikte bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz, doktorunuza başvurun.

Bel Ağrısı Neden Olur?

Çok ağır egzersiz ve ağır kaldırma sonucu bel ağrısı genellikle kasların zorlanması nedeniyle olur. Ama bazen bel ağrısı fıtıklaşmış veya yırtılmış bir diskle ilgili olabilir . Siyatik sinirin kaynaklandığı sinirler üzerine bu disk bası yaparak, kalçadan bacaklara doğru yayılan ağrıya neden olabilir. Bu siyatik ağrısı da denir.

Eğer mesleğiniz kaldırma, çekme, ya da omurganızı aşırı kullanmanızı gerektiriyorsa, bu da bel ağrısına katkıda bulunabilir . Ancak, tüm gün masa başında oturanlarda ve kambur postürde olanlarda da bel ağrısına rastlanabilir.

Aşırı egzersiz de kaslarda aşırı gerilmeye neden olarak belağrısı yapabilir. Eğer hafta boyunca hareketsiz kalıp, hafta sonları egzersize yükleniyorsanız yine bel ağrıları tetiklenebilir.

Annelerimiz “Dik dur, evladım” dediklerinde çok haklıydı. Belimiz ağırlığımızı en iyi dik durduğumuzda destekler. Bunun anlamı; oturduğumuzda belde destek (yastık olabilir), omuzlar arkada ve ayaklar altında alçak bir destek bulunmalı; ayakta dururken de ağırlığımızı her iki ayağa eşit dağıtmalıyız.

Omurgaları birleştiren omurlar birbirlerine jel kıvamındaki disklerle bağlıdırlar. Bu diskler yaşlanma ve küçük travmalarla zayıflayabilirler. Zayıflamış bir disk yırtılarak ya da fıtıklaşarak sinir köklerine bası yapabilir. Bu bel fıtığı olarak bilinir ve ciddi ağrılara yol açabilir.

Bazı kronik rahatsızlıklar da bel ağrısına yol açabilir:

• Spinal stenoz (Dar kanal): omuriliği çevreleyen alan daraldığında sinirler bası altında kalabilir.
• Spondilit: omurgadaki eklemlerin ciddi iltihap ya da kireçlenmesine bağlı ortaya çıkan bel ağrısı, sertlik ve tutukluk
• Fibromiyalji: beli de tutan yaygın kas ağrıları

Çoğu insan bel ağrısı ile ilk kez 30lu yaşlarında tanışır. Yaş ilerledikçe bu ağrıların sıklığı ve şiddeti artar. Bel ağrısının diğer nedenleri:

• Aşırı kilo
• Aktif olmayan yaşam şekli
• Ağır yük kaldırmayı gereken işler

Bel ağrısının nedenine yönelik tanı nasıl konur?

Bel ağrınıza doktorunuz doğru tanı koyabilmek için size ağrınızın karakteri, süresi, sıklığı, artıran ve azaltan durumlar, birlikte olan yakınmalarınız ve başka hastalıklarınızın olup olmadığını soracaktır. Bunlarla bağıntılı olarak sizden bazı kan ve görüntüleme tetkikleri isteyecektir. İstenebilecek görüntüleme yöntemleri:

• Direkt röntgen grafileri
• Tomografi (CT)
• Magnetik rezonans görüntüleme (MR)

Bel ağrısını hafifletmek için neler yapılabilir?

Kas zorlanması nedeniyle olan bel ağrısı genellikle kendiliğinden iyileşir. Ama kendinizi daha rahatlatmak için bazı önlemler alabilirsiniz. İstirahat, termofor veya ılık banyo ile ağrınız hafifleyebilir.

Yatak istirahati ???

Beliniz ağrıdığı zaman yataktan çıkmak istemeyebilirsiniz. Ama eğer neden kas zorlanması ise normal aktivitelerinize bir an önce dönmenizi istiyoruz. Çünkü 2-3 günden fazla yatak istirahati kas gücü ve esnekliğini azaltarak ağrıyı artırabilmektedir.
​
Yoga

Eğer bel ağrısı 3 ay boyunca ilerlememesine rağmen geçmezse yoganın faydası olabilir. Yoga germe şeklinde bir egzersiz olduğundan kasların koordine çalışmasına katkı sağlayacaktır. Bunun dışında genel germe egzersizleri de faydalı olabilir. Ancak dikkat etmeniz gereken yoga öğretmeninizin tecrübeli ve sizin rahatsızlığınıza yönelik hareketler yaptırmasıdır.

Bel çekme ve manipülasyon

Bilinçsiz ellerde yapılan çekme bel ağrınızı daha kötü duruma getirebileceği gibi geri dönüşü olmayacak sinir zedelenmelerine de yol açabilir. Ağrı ve cerrahi kliniklerine gelen hastaların azımsanmayacak bir kısmı bu türlü eğitimsiz kişilerce yapılan işlemler sonrası başvuran hastalardır.

Masaj

Masaj kronik bel ağrısını özellikle germe egzersizleri ile kombine edildiğinde hafifletebilir.

Akupunktur

Akupunkturun bel ağrısı tedavisindeki yeri tartışmalıdır. Bir çalışmada akupunktur uygulanan ve beline kürdan batırılan hastalardaki etkinlik benzer bulunmuştur. Sadece kas spazmına bağlı ağrısı olanlarda gevşeme için kuru iğne tedavisi uygulanabilir. Ancak bu tür hastalar kendiliğinden de iyileşebilmektedirler. Akupunktur ve benzeri yöntemler, bel fıtığını, dar spinal kanalı tedavi edemez.

Enjeksiyonlar ve minimal invaziv girişimler

Eğer basit tedavilerle ağrınız geçmiyorsa enjeksiyon ve minimal invaziv işlemler uygulanabilir. Bu işlemler erken dönemde ağrınızı hafifletebileceği gibi uzun dönemde tedavinizi sağlayabilir. Ameliyata gereksinim olmadan ağrınızı tedavi edebilecek işlemleri sitemizin “Tedavi Yöntemleri” bölümünden ayrıntılı olarak öğrenebilirsiniz.

Ameliyat

Eğer ağrınız diğer tedavi yöntemlerine karşın uzun süredir devam ediyorsa bir cerrahi adayı olabilirsiniz. Nedene yönelik olarak cerrah, fıtığınızı çıkarabilir, dar kanalı genişletebilir ya da metal enstrümanlarla omurganızı stabilize edebilir.

Fizik Tedavi

Ağrınız aktivitenizi uzun süredir kısıtladıysa, bir rehabilitasyon programı kaslarınızın güçlenmesine ve gündelik yaşantınıza dönmenize katkıda bulunabilir. Bir fizik tedavi uzmanı germe ve güçlendirme egzersizleri uygulatarak, belinize zarar vermeden sağlığınıza katkı sunabilir.

Belinizi güçlendirmek

Bel kaslarınızı güçlendirmek için temel olarak uygulayabileceğiniz 2 egzersiz vardır. Bunlar fleksiyon ve ekstansiyon egzersizleridir. Fleksiyon egzersizinde dizlerinizin üzerinde öne doğru eğilerek bel ve kalçalarınızın gerilmesi sağlanır. Ekstansiyon egzersizinde ise arkaya doğru eğilerek omurganızı destekleyen kasları geliştirirsiniz. Bir örneği yüzüstü pozisyonda yatarken bacaklarınızı kaldırmaktır. Ağrınızın nedenine bağlı olarak bazı hareketleri yapmanız sakıncalı olabilir. Bunu doktorunuza sormalısınız.

Bel ağrısından korunmak

Bel ağrısının yaş ile oluşmamasını sağlayacak kesin bir yöntem bilinmemektedir. Ancak bazı dikkate alınması gereken önlemler vardır. Bunlar:

• Sağlıklı bir kiloda kalın
• Düzenli egzersiz yapın
• Bacaklarınızla doğrulun, belinizle değil
• Çalışma pozisyonunuzun düzgün olmasını sağlayın