Bel Fıtığı Nedir?

Omurlar arasında bulunan diskler sırttaki omurlar arasında amortisör görevi görürler ve üst gövdemizi desteklerler. Aynı zamanda geniş bir hareket kabiliyetine sahip olmamız üzerinde de önemli etkileri vardır. Eğer bir diskin yapısı bozulur, yeri değişir veya omurilik üzerinde baskı oluşturursa bu durumu bel fıtığı olarak tanımlarız. Değerli hastalarım bu yazımda sizlere bel fıtığı hakkında bilinmesi gerekenlerden bahsedeceğim. Bel fıtığı belirtileri nelerdir?, Bel fıtığı tedavisi nasıl yapılır?, Bel fıtığına ne iyi gelir? gibi soruların cevaplarını verirken bu süreçte bel fıtığından korunmanın yolları hakkında da önemli bilgiler aktaracağım.

Dikkat Edin: Yapılan araştırmalar bel ağrısının yaklaşık olarak %4’ünün bel fıtığı belirtisi olduğunu göstermektedir. Bu nedenle bel ağrısı sorunu olan kişilerin bel fıtığından şüphelenmeden önce diğer ihtimalleri değerlendirmeleri ve bu doğrultuda bir uzmana gitmeleri gerekir. Kısaca her bel ağrısı bel fıtığı değildir.

Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

Bel fıtığının yaygın belirtileri arasında bel ağrısı bulunur ancak aşağıda bahsedeceğim diğer belirtilerin bel ağrısına eşlik ettiği durumlarda mutlaka bir uzman görüşüne başvurulması gerekir.

 

Bel fıtığının yaygın belirtilerinden bahsetmem gerekirse; 

 

Bel ağrısı: Bel fıtığında her zaman bel ağrısı semptomu görülmeyebilir ancak fıtığa bağlı ağrılar yaşayan hastaların genel tanımlaması bu ağrının zonklama şeklinde olduğu yönündedir. 

Tek ya da iki bacakta ağrı: Bel fıtığından kaynaklanan bacak ağrısı bel ağrısından daha şiddetli ve zorlayıcıdır. Bacağın arkasındaki büyük siyatik sinir boyunca yayılan ağrı hissi bel fıtığına işaret eder.  

Ayaklarda uyuşma, his kaybı ve karıncalanma: Bel fıtığına sebep olan fıtıklaşmış diskin sinirlere baskı yapması sonucunda ayak ve bacaklarda uyuşma ve his kayıpları meydana gelebilir.  

Çabuk yorulma: Uzun süre yürümekte zorlanma, 500 metreden uzun yürüyüşler sonrasında artan oturma isteği bel fıtığı belirtisi olarak incelenmelidir.

İdrar tutamama, dışkı kaçırma: Fıtıklaşmış disk mesane kaslarının işlevinde bozukluklara neden olabilir. 

Erkeklerde iktidarsızlık: Cinsel işlev bozuklukları bazı durumlarda bel fıtığı semptomu olarak kabul edilebilir.  

Ayrıca bacaklarda güç kaybı, hareket ederken denge kaybı gibi belirtiler bel fıtığına işaret edebilir. 

 

Bel Fıtığı Nasıl Tedavi Edilir?

 

Değerli hastalarım bel fıtığının tedavisinde ameliyat en son tedavi yöntemidir. Bel fıtığı başlangıç aşamasında teşhis edilirse kişinin günlük rutininde yapılan bazı değişimlerle ve destekleyici tedavilerle sürecin konforlu bir şekilde kontrol altında tutulması mümkün olur. 

 

Başlangıç Aşamasında Bel Fıtığı Tedavisi 

 

Erken teşhis edilen bel fıtığı sorunu olan kişilerin hayatlarında çeşitli önlemler alınması gerekir. Bu önlemlerden biraz detaylı olarak bahsetmek istiyorum. 

 

• Bel fıtığı sorunu olan kişilerin kesinlikle ağır kaldırmamaları gerekir. 

• Hastaların ani hareketlerden kaçınmaları kadar öne ya da yana eğilmemeleri de oldukça önemlidir. 

• Bel desteği kullanmak, uzun süreli oturulması gereken durumlarda 20 dakikada bir kısa yürüyüşler yapmak fıtığın ilerlemesi açısından oldukça etkilidir. 

• Yukarı ya da yana doğru uzanma hareketlerinden kaçınılmalıdır.

• Stresten uzak durmak da bel fıtığı açısından önemlidir. 

 

Dikkat Edin: Değerli hastalarım halk arasında bel fıtığı sorunu olan kişilere sert zeminde uzanmaları önerilir. Ancak bu oldukça yanlış bir bilgidir. Bel fıtığı hastalarının ortopedik yatakta uyumaları gerekir. 

 

İlerleyen Bel fıtığı Tedavisi 

 

Geç teşhis edilen ya da alınan tüm önlemlere rağmen ilerlemesini sürdüren bel fıtığı sorununda istirahat başta olmak üzere farklı yöntemler ile sorunun ilerleyişinin durdurulması için tedavi planlaması yapılır. Değerli hastalarım bel fıtığı tedavisinde ameliyat her zaman en son seçenek olarak görülmektedir. Bel fıtığında ameliyatla tedavi diğer tedavi yöntemlerinin yanında %2-3 gibi düşük bir yüzdeye sahiptir. Bu nedenle bel fıtığı sorununuz olduğunda ilk seçenek olarak ameliyatı düşünmemelisiniz. 

 

İlaç Tedavisi 

 

Bel fıtığının tedavisinde ilaçlar kişinin yaşam kalitesini arttırmak için kullanılır. Kas gevşeticiler, ağrı kesiciler ve eğer bölgede iltihaplanma varsa bu soruna çözüm olacak ilaçlar ile ilerleyen bel fıtığı sorunu olan kişilerin daha konforlu bir yaşama sahip olması mümkündür. Ancak bel fıtığında ilerlemiş durumlarda özellikle hareket kaybı yaşanıyorsa; fizik tedavi ve enjeksiyon gibi ek tedaviler ile ilerlemenin kontrol altına alınması ve kişinin mutlaka yaşam tarzında bel bölgesini rahatlatacak önemli değişiklikler yapması gerekir. 

 

Fizik Tedavi 

 

Bel fıtığı tedavisinde ilaç ve istirahat sonrasında şikayetler devam eder ve ilerleme gösterirse fizik tedavi seçeceği değerlendirilmelidir. Fizik tedavi uzmanları tarafından gerçekleştirilmesi gereken bu tedavilerde kişinin tüm önerilere uyması çok önemlidir. Tedavinin ilk birkaç gününde ağrı miktarının artabileceğini ancak ilerleyen dönemlerde tedavinin etkilerinin ortaya çıkacağını unutmamak gerekir. Fizik tedavi kapsamında nükleoplasti adı verilen ve fıtıklaşan diske bir iğne aracılığı ile radyofrekans dalgaları verilmesine dayanan tedavinin de uygulanması gerekebilir. 

 

Enjeksiyon 

 

Enjeksiyon uygulamaları bel fıtığının etkilerini azaltmak, bölgenin rahatlamasını sağlamak ve varsa enflamasyonu ortadan kaldırmak için tercih edilirler. 

 

Ameliyat

 

Tüm tedavilere rağmen kişinin yaşam kalitesindeki azalmanın devam etmesi, bacaklarda incelme ve ciddi güç kayıplarının ortaya çıkması, kişinin yatalak olma ihtimalinin gündeme gelmesi gibi ilerlemiş sorunlar ortaya çıkarsa ameliyat ile bel fıtığı tedavisi düşünülebilir. 

 

Dikkat Edin: Bel fıtığı ameliyatla giderilmesi gereken bir sorun değildir. Ameliyat son çare olarak görülmeli ve gerçekten yapılacak hiçbir müdahale olmadığına karar verilen noktada gerçekleştirilmelidir. 

 

Bel Fıtığına Ne İyi Gelir? 

 

Değerli hastalarım sizlerden sıkça duyduğum sorulardan birisi olan “bel fıtığına ne iyi gelir?” sorusuna da bu yazımda cevap vermek istiyorum. Bel fıtığı sorununuz varsa ve bu sorunun ilerlemesine engel olmak istiyorsanız verdiğim tavsiyelere uymaya özen göstermelisiniz. 

 

• Yüzüstü yatmaktan kaçının. 

• Uzun mesafe araç kullanacaksınız ya da oturacaksanız bel desteği tercih edin. 

• Bel bölgesini güçlendirecek egzersizler yapmaya özen gösterin. 

• Aşırı kilolu iseniz omurgaya binen ağırlığın azalması için kilo verin. 

• Sigara ve alkol kullanımını azaltın. Sigara kullanmayı tamamen bırakmayı deneyin. 

• Öne, yana ve geriye doğru uzanmak yerine eğilmeyi ihmal etmeyin.

• Yerden ağırlık kaldırmak gerektiğinde dizleri kırıp çömelin ve ağırlığı dizlere verin. 

• Ofis çalışanıysanız 20 dakikalık aralıklarla 1-2 dakikalık yürüyüşler yapın. 

• Kas gücü ile çalıştığınız bir işiniz varsa belinizi dinlendirmeyi ihmal etmeyin, taşıma hareketlerini yukarıda tavsiye ettiğim şekillerde gerçekleştirin.