Benign Prostat Hiperplazisi
Yazar Zeynel Abidin Öztürk • Geriatri Uzmanı • 7 Ekim 2019 • Yorumlar:
Benign Prostat Hiperplazisi (BPH) erkelerde yaşlanma ile birlikte artış gösteren, tıkayıcı ve zorlayıcı işeme semptomlarına yol açan, prostatın iyi huylu büyümesidir.
BPH patolog, radyolog, klinisyen ve hasta için farklı anlamları çağrıştırmaktadır. Patolog için prostatın stromal ve epitelyal elemanlarının hücresel proliferasyonunun mikroskopik tanısı anlamına gelirken, radyolog için ultrasonografi ya da üç boyutlu görüntülemede prostatta büyüme saptanması, klinisyen için artmış işeme basıncı ve düşük idrar akımına yol açan mesane çıkışında tıkanıklık ile seyreden prostat bezinin büyümesidir. Hasta açısından ise BPH yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir klinik tablodur.
Insidansı yaşla birlikte artış göstermekte olup otopsi serileri bu oran 4o’lı yaşlarda %20’lerdeyken 50’li yaşlarda % 50’ye, 80’li yaşlarda ise % 90’lara kadar çıkabilmektedir.
Semptomatik hastalarda en sık görülen şikayetler idrara sık çıkma, noktüri (gece idrara sık çıkma), idrar akımında azalma, kesik idrar yapma, işeme sonrası damlama ve yetersiz mesanede boşalma şeklinde sıralanabilir. İdrar yaparken yanma ve idrardan kan gelmesi ise izole BPH’da sık olarak karşılaşmadığımız ancak başka hastalıkların varlığında görebileceğimiz klinik tablolardır.
Etyoloji tam olarak anlaşılamamış olmakla birlikte endokrin faktörlerin kontrolü altında ve multifaktöryel olduğu düşünülmektedir.
Amerikan Üroloji Derneği Semptom Indeksi ya da Uluslararası Prostat Semptom Skoru hastaları tarama amacıyla kullanılabilecek testlerdir. BPH tanısını konfirme edecek herhangi bir kan testi bulunmamakla birlikte prostat spesifik antijen (PSA) seviyeleri prostat bezi enfeksiyonu, prostat kanseri ve mesane sonda uygulamalarında da yükselebilir. Dijital rektal muayene ve transrektal ultrasonografi tercih edilebilecek tanı yöntemleridir.
BPH’a sahip bireylerde tedavi dört şekilde gerçekleştirilebilir. Bu tedavi yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz; yaşam tarzı değişiklikleri, medikal tedavi, fitoterapi, cerrahi tedavi.