Besin Alerjisi ve Beslenme
Yazar Nurdan Yılmaz • Diyetisyen • 26 Kasım 2020 • Yorumlar:
Besin alerjisi nedeni bağışıklık sisteminin aşırı duyarlılığıdır. Ortaya çıkaracak besinler yumurta, süt, buğday, balık, baklagiller, fıstık vb. besinlerdir.
Bireyin tükettiği yiyeceklerde zararlı ögeler ve mikroorganizmalar bulunabilir. İnce bağırsağın viskoz mukoz tabakası bunların bağırsak hücresi içine girmesini engeller. Kalıtımsal yatkınlığı olan bireylerde küçük miktardaki antijen girişi alerjik tepkimeyle sonuçlanır.
İnce bağırsaktaki bağışıklık sisteminin öneminin göstergesi bu organın 80 milyar civarında lenfosit bulundururken, kemik iliği, dalak ve lenf nodüllerinde 20 milyar civarında lenfosit bulunmasıdır.
Besin alerjisi çocuklarda yetişkinlerden daha sık görülür. Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsünde yapılan çalışmaya göre göre en sık görülenler sırasıyla yumurta, inek sütü, fındık, fıstık, ceviz, mercimek, buğday, kırmızı ettir. Bazı bireylerin besin alerjisinden etkilenme nedenleri; kalıtımsal yatkınlık, alerjenle aşırı temas, ince bağırsaktaki engelleyici sistemdeki bozukluktur.
Besin alerjisi değişik organlarda farklı belirtilerle ortaya çıkabilir. Mide bulantısı, kusma, ishal, karın ağrısı, şişkinlik gibi sindirim sistemi problemleri görülebilir. Solunum sisteminde sık tekrarlayan öksürük, solunum yolunda ödem ve astım; deride ödem, egzama, kaşıntı görülebilir. Çocukta belirtilerin %70i sindirim sisteminde, %4ü deride, kalanı solunum sisteminde görülür.
Besin Alerjisi ve Beslenme Tedavisi
Beslenme tedavisinin temel ilkesi olumsuz tepkiye neden olan besinin diyetten çıkarılmasıdır. Alerjen durumu ortaya çıkaran besini bulmak için besinler tek tek denenir.
-Alerjik etkiyi yapan besin süt gibi temel besinlerden ise yerini tutabilecek besin sağlanmalıdır.
-Aynı familyadan olan besinlerin hepsi alerjik etki oluşturabilir. Bezelye alerjisi olan bireyin mercimek de alerjik etki yapabilir.
-Birçok besinin tat ve renk vericilerle birlikte karıştırılmasıyla hazırlanan içecek veya yiyeceklere dikkat edilmelidir.
-Deneyimler sonucu alerjik etki oluşturan besin, renk ve tat verici saptandıktan sonra bunların dışında kalan besinlerle yeterli ve dengeli diyet düzenlenir.